Bankowość i Finanse | Bezpieczeństwo | Beneficjent tarczą AML

Artur Król

Pełna definicja beneficjenta rzeczywistego znajduje się w art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2020 r., poz. 971). Jest nim osoba lub osoby fizyczne, sprawujące bezpośrednią bądź pośrednią kontrolę nad klientem, co gwarantują im odpowiednie uprawnienia. Przy czym muszą być to osoby fizyczne, w których imieniu nawiązywana jest relacja biznesowa lub dokonywana jest transakcja okazjonalna.

Unijny obowiązek

Obowiązki w zakresie identyfikacji beneficjentów rzeczywistych zostały ujednolicone dla wszystkich państw członkowskich UE, jednak proces tworzenia w poszczególnych krajach odpowiednich ich rejestrów jest na różnym poziomie zaawansowania. W Niemczech, we Francji czy w Niderlandach, rejestry już funkcjonują, tymczasem na Cyprze unijne przepisy są dopiero wdrażane; we Włoszech w ogóle nie funkcjonują. Poza Unią nie ma jednolitych regulacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych, co może utrudnić proces ich ustalania, również na poziomie podmiotów mających zagranicznych udziałowców.

CRBR z perspektywy dwóch lat

Raport „CRBR – z perspektywy dwóch lat funkcjonowania”, przygotowany przez CRIDO Legal, wskazuje, iż 67% spośród blisko 500 tys. zarejestrowanych w Polsce spółek z o.o. zgłosiło dane do funkcjonującego od ponad dwóch lat Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). W stosunku do 89 podmiotów wszczęto postępowania w związku z brakiem zgłoszenia. Karę administracyjną w średniej wysokości 13 tys. zł nałożono na 60 instytucji.

– Na podstawie danych uzyskanych od Ministerstwa Sprawiedliwości i Krajowej Izby Skarbowej w Bydgoszczy, wśród analizowanych trzech form prawnych prowadzenia biznesu, najlepiej z obowiązku zgłoszenia wywiązywały się spółki jawne (80% go wykonało), a w najmniejszym stopniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (67%). Może to być podyktowane bardziej skomplikowaną strukturą własnościową utrudniającą dokonanie analizy w zakresie beneficjenta rzeczywistego, jak i dokonanie zgłoszenia w terminie – komentuje Mateusz Baran, partner w CRIDO Legal.

Co za co grozi?

Podmioty zobowiązane do dokonania zgłoszenia do CRBR muszą na bieżąco monitorować wszelkie zmiany we własnych strukturach oraz zgłaszać aktualizacje do rejestru. Mają na to siedem dni roboczych od daty zdarzenia. Z praktyki wynika, że w wielu przypadkach termin ów jest zbyt krótki na zebranie informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych i dokonanie zgłoszenia. – W przypadku podmiotów reprezentowanych przez osoby zagraniczne, dodatkowym problemem może być konieczność szybkiego uzyskania podpisu ...