Banki tradycyjne kontra nowi gracze. W otwartej bankowości znajdzie się miejsce dla każdego
Kto się otwiera?
Idea udostępniania podmiotom trzecim danych dotyczących klientów banków poprzez interfejsy API oraz udzielania im zgody na płatności jeszcze kilka lat temu mogła brzmieć dziwnie, lecz obecnie stanowi pełnoprawną część światowego systemu i wciąż się rozwija. Nowa Zelandia przeprowadziła pilotażowe projekty API w I kwartale tego roku, w Singapurze dostęp przez interfejsy API był możliwy od 2016 r., w Indiach centrum płatności działało od 2017 r., a w Stanach Zjednoczonych Federalne Biuro Ochrony Konsumentów (CFPB) wydało wytyczne dotyczące współużytkowania i agregowania danych za zgodą klienta pod koniec 2017 r.
Liczby potwierdzają tezę o powiększającym się obszarze bankowości otwartej – analizy pokazały, że nawet przy ostrożnych szacunkach przepływy danych w ramach bankowości otwartej będą mieć podobną wielkość co ilość transakcji dokonywanych kartą.
Świadczy to niewątpliwie o dużym entuzjazmie. Pokazuje również dużą liczbę projektów, których realizacja będzie wymagać partnerstwa i współpracy. Tradycyjne banki mają tutaj równie ważną rolę do odegrania co nowi, mniejsi gracze.
Kto na tym skorzysta?
Nowy system oferuje wiele korzyści – przede wszystkim konsumentom oraz małym przedsiębiorcom korzystającym z usług finansowych, lecz także usługodawcom.
Udostępnienie zbiorów danych (oczywiście zawsze za zgodą klienta) podmiotom trzecim oraz pozwolenie im na połączenie ich z innymi zbiorami danych w celu uzyskania wartościowego wglądu w potrzeby i zachowania klientów umożliwi tworzenie nowych usług stanowiących bezpośrednią odpowiedź na te potrzeby:
– Dokładniejsza ocena ryzyka, która może mieć wpływ na udzielanie kredytów lub stopy procentowe.
– Inkluzywność – zapewnienie dostępu do lepszych produktów finansowych na całym rynku zwiększy konkurencję, wiedzę i dostępność oraz usprawni ocenę ryzyka.
– Sprawniejszy handel – umożliwienie budowania nowych opcji płatniczych w aplikacje i usługi takie jak inteligentne głośniki – „Alexa, zamów jakieś chińskie jedzenie i zapłać za nie z mojego drugiego rachunku bieżącego”.
Z punktu widzenia usługodawcy te trzy przykłady oznaczają nowe drogi dostępu do rynków (oraz całkowicie nowe rynki dla produktów i usług finansowych), lepsze tworzenie produktów i lepszą ocenę ryzyka, a także nowe sposoby kontaktowania się z dotychczasowymi klientami.
Banki kontra nowi gracze
Bankowość otwarta może przynieść korzyści wszystkim stronom. Trzeba jednak trzeźwo przeanalizować możliwości i mocne strony każdego z graczy, popyt klientów na usługi oraz najlepsze modele, jakie trzeba stworzyć, aby je świadczyć.
Banki tradycyjne miały dziesiątki, a czasami nawet setki lat na zdobycie zaufania klientów indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw. Mają również kontrolę nad kluczowym zasobem bankowości otwartej, czyli danymi z rachunków oraz samymi rachunkami. Jeśli inteligentnie wykorzystają te dwa kluczowe zasoby, będą mogły oferować właścicielom rachunków interesujące, spersonalizowane nowe usługi, działając jak dynamiczni nowi gracze.
Banki tradycyjne górują również nad mniejszymi firmami dzięki efektowi skali (pod warunkiem, że są w stanie działać na tyle efektywnie, by to wykorzystać) i dostępowi do finansowania (np. mniejsze banki wciąż będą musiały ubiegać się o finansowanie kredytów u innych podmiotów).
Co ciekawe, istnieją tutaj również niefinansowe źródła przychodów. Zdobycie zaufania i weryfikacja tożsamości wszystkich stron będzie znacznym wyzwaniem dla otwartej bankowości. Banki tradycyjne oraz ich partnerzy w zakresie płatności mają kluczowe kompetencje w dziedzinie weryfikacji tożsamości w trakcie całego procesu. Dodatkowo bankowość otwarta daje bankom możliwość osiągania dodatkowych przychodów jako dostawca infrastruktury, jeśli otworzą swoje systemy jako platformy dla partnerów.
Natomiast nowi gracze mogą się bardziej wyspecjalizować i są bardziej elastyczni, więc mogą lepiej dostosować swoją ofertę do potrzeb klientów. Opieranie decyzji i produktów na podstawie kontekstu, a nie wąskiego zakresu informacji, może umożliwić świadczenie usług finansowych osobom, które wcześniej były wyłączone z bankowości (np. osoby o niskiej zdolności kredytowej).
Nowi gracze zarządzają mniejszą liczbą interesariuszy i w związku z tym mają swobodę badania nowych rynków, podejmowania lepiej skalkulowanego ryzyka oraz przesuwania granic w dziedzinie tego, co systemy finansowe mogą zaoferować zarówno przedsiębiorstwom, jak i klientom indywidualnym.
Zapraszamy do udziału w konferencji Forum Usług Płatniczych. W programie m. in.:
- przypomnienie głównych etapów rozwoju polskiego systemu płatniczego oraz wskazanie kierunków jego rozwoju
- prezentacje i dyskusje o praktycznej stronie dostosowania się do zapisów PSD2 w udziałem przedstawicieli Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego i Ministerstwa Finansów
- debata na temat zmiany modelu świadczenia usług płatniczych: płatność realizowana jest w tle, a klienci poszukują usług dodatkowych
- płatności w idei Smart City
- prezentacja nowej usługi usprawniającej proces opłacania rachunków i faktur w bankowości elektronicznej
- premiera raportu nt. lokalnych uwarunkowań akceptacji i stosowania płatności bezgotówkowych w Polsce.
Tomasz Owczarek, Mastercard
Autor będzie prelegentem
Forum Usług Płatniczych 2018
16 października 2018 r., Novotel Warszawa Airport
