Banki i klienci – ZBP: Priorytety działania ZBP w obszarze bankowości spółdzielczej

Mariusz Zygierewicz

Przyjęcie uchwały poprzedziły wielomiesięczne konsultacje w środowisku bankowym, a także dyskusje z naszymi partnerami z podmiotów infrastruktury międzybankowej a także z podmiotami spoza sektora bankowego.

W uchwale ZBP wskazuje się na istniejące uwarunkowania prowadzenia biznesu bankowego w Polsce. Mają one charakter ekonomiczny, regulacyjny, technologiczny oraz wizerunkowy. Nie sposób bowiem abstrahować w priorytetach działania ZBP od bieżącego poziomu rozwoju kraju, sektora bankowego, choć z drugiej strony dzień dzisiejszy nie może determinować w pełni wyzwań, przed jakimi sektor staje i stanie w najbliższych latach.

Cele strategiczne

Walne Zgromadzenie Związku Banków Polskich określiło następujące cele strategiczne dla sektora bankowego na nową kadencję:

• racjonalizacja środowiska regulacyjnego,
• bezpieczeństwo i cyberbezpieczeństwo,
• etyka i wizerunek sektora bankowego,
• wspieranie rozwoju gospodarczego.

Powyższe cele strategiczne mają być realizowane w czterech obszarach:

1. prawno-regulacyjnym,
2. wizerunkowym i relacji banków z klientami,
3. infrastruktury sektora bankowego,
4. organizacyjnym.

W obszarze prawno-regulacyjnym na pierwszym miejscu postawiono działanie na rzecz tworzenia racjonalnych regulacji ostrożnościowych dla polskiego sektora bankowego poprzez wypracowywanie i prezentację stanowisk wobec nowych propozycji polskich, europejskich i globalnych regulatorów i rekomendacji nadzorczych w Polsce i w Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem: wymogów kapitałowych, wymogów płynnościowych, dodatkowych wymogów w ramach systemu resolution oraz stosowania w praktyce zasady proporcjonalności. Rosnące stale wymogi regulacyjne muszą być zracjonalizowane. Żaden bank w przyszłości nie będzie w stanie spełnić wszystkich postulatów bezpiecznego działania. Mogą one bowiem spowodować, że instytucje te będą bardzo bezpieczne, ale nie będą w stanie prowadzić biznesu bankowego. Dlatego po kliku latach od wdrożenia pakietów zmian regulacyjnych, będących wnioskami z ostatniego kryzysu na rynku finansowym, należy dokonać przeglądu obowiązujących reguł i dostosować je do możliwości gospodarki i sektora bankowego. Sygnały płynące w tym zakresie z zagranicy można uznać za mieszane, ale działania podejmowane w USA budzą pewne działanie ukierunkowane na racjonalizację obciążeń.

Zasada proporcjonalności

Z punktu widzenia banków spółdzielczych szczególnego pokreślenia wymaga praktyczne stosowanie zasady proporcjonalności. Mniejsze banki nie mogą być bowiem obciążane wymogami takimi samymi, jak największe instytucje międzynarodowe. Niestety, w umysłach części regulatorów zasada proporcjonalności oznacza nakładanie dodatkowych obciążeń na największe banki, a nie redukowanie barier rozwojowych dla najmniejszych. Dbanie o jej wprowadzenie jest dużym wyzwaniem, ponieważ ramy jej stosowania są nieostre. Tym niemniej ZBP będzie kontynuował prace na rzecz stałego monitorowania i okresowego zgłaszania propozycji dotyczących lepszej implementacji tej zasady w praktyce. Ambicją ZBP jest, aby każdy projekt regulacji opiniowany przez środowisko bankowe uwzględniał ocenę pod kątem stosowania zasady proporcjonalności. W praktyce wiemy jednak, że kluczowe znaczenie dla realizacji tego zadania ma czas pozostawiony stronom konsultacji na zgłoszenie uwag. Niestety, w ostatnim czasie ulegał on bardzo często wyraźnemu skróceniu, nawet do kilku godzin na zgłoszenie uwag do obszernych materiałów.

W ramach zasady proporcjonalności, ale też zasady racjonalności, wiele uwagi ZBP chce poświęcić ograniczeniu zakresu sprawozdawczości bankowej realizowanej na potrzeby różnych instytucji. W wielu przypadkach niepotrzebnie dubluje ona zbierane dane, powodując dodatkową pracę w bankach, ...