Najnowsze wydanie miesięcznika BANK dostępne w sklepach i online Sprawdź szczegóły i zapisz się na prenumeratę roczną -20% 
Modele automatycznej wyceny (AVM) to jeden z najważniejszych przełomów technologicznych w dziedzinie wyceny nieruchomości. Rewolucjonizują sposób, w jaki instytucje finansowe, inwestorzy i pośrednicy określają wartość nieruchomości. Ich znaczenie rośnie wraz ze zwiększającą się liczbą zawieranych transakcji, wprowadzanych wymagań regulacyjnych oraz potrzeby zwiększania przejrzystości rynku.
Sztuczna inteligencja jest realnym narzędziem zmieniającym sposób naszego funkcjonowania, a potencjał przyszłych zmian wydaje się niewyczerpany. Rewolucja nie ominie również rynku nieruchomości, z różnych przyczyn uchodzącego za sektor wolno absorbujący zmiany technologiczne. W kolejnych latach AI może zrewolucjonizować praktycznie każdy jego element, począwszy od procesu wyceny, przez zarządzanie nieruchomościami, pośrednictwo, a nawet proces deweloperski.
W ostatnich latach na rynku nieruchomości coraz więcej mówi się o mikromieszkaniach – kompaktowych lokalach, których powierzchnia często nie przekracza 25 m². Choć w wielu krajach, zwłaszcza azjatyckich, tego typu rozwiązania funkcjonują od dekad, w Polsce to wciąż zjawisko nowe i kontrowersyjne. Jedni widzą w nim szansę na rozwiązanie problemu mieszkaniowego i odpowiedź na potrzeby młodych ludzi, inni – niepokojący przejaw pogarszającej się sytuacji społeczno-ekonomicznej i jakości urbanizacji.
We wstępie do najnowszego raportu AMRON-SARFIN dr Jacek Furga, przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Związku Banków Polskich, pisze o tym, co należy zrobić, aby uzdrowić polski rynek mieszkaniowy. Zamieszczamy wybrane fragmenty tego wstępu do raportu.
Miniony rok przyniósł znaczące zmiany na rynku mieszkaniowym w Polsce. Mieliśmy
do czynienia z wahaniami popytu zarówno na kredyty hipoteczne, jak i mieszkania,
do czego przyczyniły się czynniki o charakterze przede wszystkim politycznym. Były to
dwa programy rządowych dopłat do kredytów mieszkaniowych – wprowadzony
przed wyborami parlamentarnymi w 2023 r. program Bezpieczny Kredyt 2%
i zapowiadany na okres po wyborach parlamentarnych program Kredyt na Start 0%.
Sytuacja na rynku nieruchomości ma bezpośredni związek z czynnikami makroekonomicznymi w skali całego kraju, jak również poszczególnych regionów. Obszary wykorzystywane rolniczo posiadają określone ramy działalności i decydują o potencjale produkcyjnym. Usytuowanie gruntów, klasa bonitacyjna, nachylenie oraz nasłonecznienie to niektóre z cech, jakie wpływają na możliwości produkcyjne danego terenu.
Transformacja ustrojowa i będące jej konsekwencją zmiany gospodarcze z lat 90. przyniosły daleko idące skutki dla wielu obszarów życia społecznego i gospodarczego. W odróżnieniu od większości dużych miast, które z nowymi wyzwaniami radziły sobie dość dobrze, wiele miast małych i średnich znalazło się w bardzo trudnej sytuacji. Rosnące w wyniku upadku nierentownych zakładów pracy bezrobocie, brak nowych inwestycji, a przede wszystkim odpływ ludności, w tym zwłaszcza osób młodych, to najważniejsze, negatywne konsekwencje zmian, które w całych regionach są odczuwalne do dziś.
2 kwietnia br. oddaliśmy w Państwa ręce nową, trzecią wersję Systemu AMRON. Prace nad nowym systemem trwały kilka lat, a ich celem było unowocześnienie aplikacji i dostosowanie jej do obowiązujących standardów rozwiązań informatycznych, a także – dostosowanie struktury bazy danych do wymagań znowelizowanej Rekomendacji J.
Liczba umów o kredyt hipoteczny zawartych w ramach rządowego programu Bezpieczny Kredyt 2% na koniec listopada ’23 wyniosła blisko 44,5 tysięcy, przy niecałych 72,5 tysiącach złożonych wniosków. Oznacza to, że realne zainteresowanie zaciągnięciem kredytu w ramach rządowego programu okazało się wielokrotnie większe niż planowali autorzy tego rozwiązania. Wstępne założenia programu mówiły o poziomie zbliżonym do 10 tysięcy umów i limity środków przeznaczonych na dopłaty do kredytów przyjęte zostały również według tych założeń. Olbrzymie zainteresowanie kredytami udzielanymi w ramach programu spowodowało jednak, że już na początku grudnia ’23 wyczerpane zostały środki przewidziane na dopłaty w kolejnym – 2024 roku.
W dniu 9 listopada 2023 roku odbyło się zapowiadane od dawna Webinarium poświęcone dobrym praktykom stosowania Rekomendacji J przyjętej przez Komisję Nadzoru Finansowego w marcu 2023 r. Organizatorem spotkania był Związek Banków Polskich i Krajowy Związek Banków Spółdzielczych z inicjatywy Centrum AMRON.
Do tej pory coraz bardziej rygorystyczne wymagania w zakresie efektywności energetycznej budynków dotyczyły jedynie nowo budowanych obiektów, jednak najnowsze unijne prawo wpłynie również na już istniejące budynki. Nowelizacja dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków zwanej dyrektywą budynkową (EPBD) ma na celu znaczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zużycia energii przez budynki w Unii Europejskiej poprzez modernizację wszystkich istniejących zabudowań (zarówno mieszkalnych, jak i użyteczności publicznej). Projekt nowelizacji dyrektywy EPBD aktualnie jest w fazie uzgodnień trójstronnych (między Parlamentem UE, Radą UE i Komisją Europejską), publikacja ostatecznego kształtu dyrektywy jest spodziewana w pierwszej połowie 2024 r. , a jej wejście w życie nastąpi w roku 2026.
Nowelizacja „Rekomendacji J” dotyczącej zasad gromadzenia i przetwarzania przez banki danych o rynku nieruchomości, uchwalona przez Komisję Nadzoru Finansowego 22 marca 2023 r., wprowadza szereg zmian w oczekiwaniach Komisji w związku z monitorowaniem zmian na rynku nieruchomości i baz danych wykorzystywanych przez banki w działalności operacyjnej.
Zapowiedź [wprowadzenia Bezpiecznego Kredytu 2 procent] uruchomiła nową falę wzrostu cen, a w drugim kwartale wzrosty cen sięgające nawet 5% nie były notowane od okresu sprzed kryzysu subprimowego, pisze w komentarzu dr Jacek Furga Przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Związku Banków Polskich.
Do tej pory coraz bardziej rygorystyczne wymagania w zakresie efektywności energetycznej budynków dotyczyły jedynie nowo budowanych obiektów, jednak najnowsze unijne prawo wpłynie również na już istniejące budynki, pisze Agnieszka Pilcicka.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, z turystycznych obiektów noclegowych w 2022 r. skorzystało 34,2 mln turystów, którym udzielono 90 mln noclegów. W porównaniu z 2021 r. było to odpowiednio o 54,3% i 43,2% więcej. Jednak w tych danych nie uwzględniono osób korzystających z obiektów nierejestrowanych, w tym domów i mieszkań wynajmowanych turystom krótkoterminowo. Równocześnie, na podstawie danych z Narodowego Spisu Powszechnego, GUS szacuje, że pod koniec 2021 r. w Polsce mieliśmy około 15,4 mln mieszkań (lokali oraz domów). W związku z tym nasuwa się pytanie, ile ich wykorzystuje się w najmie krótkoterminowym?
Choć w debacie publicznej temat „patodeweloperki” (niekoniecznie pod tą nazwą) jest obecny od bardzo dawna, w ostatnich tygodniach wypłynął po raz kolejny za sprawą konfliktu wokół warszawskiej inwestycji JW Construction – Bliska Tower, zwanej też „warszawskim Hongkongiem”. Równolegle, problem jakości budownictwa mieszkaniowego został dostrzeżony również przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, które na konferencji prasowej 31 marca br. zaprezentowało szereg rozwiązań mających zapewnić skuteczną walkę z tym zjawiskiem.
Pod rewolucyjnymi hasłami minister rozwoju i technologii Waldemar Buda zapowiedział wczoraj (29 marca ’23), że w 2024 roku uruchomiona zostanie rządowa strona internetowa z informacjami o rzeczywistych cenach transakcji nieruchomości, pisze dr Jacek Furga, Przewodniczący Komitetu Finansowania Nieruchomości w Związku Banków Polskich, szef Centrum AMRON.
19 stycznia 2023 roku Komisja Nadzoru Finansowego dyskutowała o nowej treści Rekomendacji J, dotyczącej zasad gromadzenia i przetwarzania przez banki danych o nieruchomościach. Paradoksem polskiego rynku nieruchomości jest fakt, że największym orędownikiem uporządkowania informacji o wartościach nieruchomości jest nadzór finansowy, a realizatorem tej misji i właścicielem największej w kraju bazy danych o cenach i wartościach nieruchomości jest Związek Banków Polskich, pisze dr Jacek Furga,
prezes Centrum AMRON.
W połowie grudnia 2022 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiedziało przygotowanie nowego, kompleksowego programu wsparcia osób, które chcą zakupić pierwsze mieszkanie. Program ten obejmować ma dwa rozwiązania, z których pierwsze skierowane jest do osób, które planują zakup mieszkania już teraz, drugie zaś do tych, które planują to zrobić, ale w perspektywie kilku lat, pisze Marta Polkowska,
Starszy Specjalista ds. Eksploatacji i Rozwoju Systemu AMRON, Administrator Danych Systemu SARFIN
Centrum AMRON.
Trzeci kwartał bieżącego roku przyniósł dalszy dynamiczny spadek liczby udzielanych kredytów mieszkaniowych. W chwili obecnej możemy już mówić o rzeczywistej zapaści na rynku hipotek.
