Wywiady w „BANKU”: 2010 był dobrym rokiem dla polskich banków

Panie Prezesie, co spowodowało, że mimo globalnego kryzysu gospodarczego nie zbankrutował ani jeden polski bank. Czy jest to wynik stosowania bardziej rygorystycznych kryteriów przy przyznawaniu kredytów, zwłaszcza gdy chodzi o reżimy ostrożnościowe?

– Trzeba skromnie, ale z satysfakcją powiedzieć, że jesteśmy i byliśmy jednym z nielicznych systemów bankowych, który nie sprawił kłopotów podatnikom i państwu i przyczynia się do tego, że nasza gospodarka cały czas się rozwija.

Przyczyn tego stanu jest kilka. Po pierwsze, w ostatnich kilkunastu latach zdecydowanie przebudowie podlegała cała gospodarka i polski sektor bankowy. Wiele także wydarzyło się w gospodarce światowej. W kilkunastu krajach banki przeżyły głębokie kryzysy. Polscy bankowcy, jak i instytucje inwestujące w polskie banki, inwestorzy i regulatorzy, wyciągnęli odpowiednie wnioski z tych lekcji i w związku z tym prowadzili rozsądną politykę regulacyjną oraz rozważną politykę kształtowania strategii bankowych.

Po drugie, trzeba pamiętać, że działaliśmy na rynku o stałej tendencji wzrostowej. Korzystaliśmy z okresu globalnego prosperity: zmniejszało się bezrobocie, polscy przedsiębiorcy byli coraz bardziej efektywni, wzrastał popyt w gospodarstwach domowych.

Po trzecie, kryzys światowy z września 2008 r. rozpoczął się w dobrym momencie dla polskiego sektora bankowego i całej naszej gospodarki. Mieliśmy dużo szczęścia. Gdyby rozpoczął się kilkanaście miesięcy później, polski sektor bankowy mógłby mieć więcej kłopotów. Dlatego że rozluźniona polityka monetarna i fiskalna stosowana w innych krajach mogła wygenerować w Polsce katastrofalne skutki. Ale dotychczasowy sukces nie może nas uśpić. Stanowczo opowiadam się za tym,aby wyciągnąć wnioski nie tylko z błędów, jakie popełnili inni, ale także z pomyłek, jakie sami popełniliśmy.

Stosunek sumy aktywów banków działających w Polsce do naszego PKB stawia nas na przedostatnim miejscu w UE, przed Rumunią. Skoro banki potrzebują więcej środków na swoje działania, co trzeba zrobić, aby Polacy chętniej oszczędzali w nich?

– Polska jest krajem niskiego ubankowienia – i jest to przedmiotem naszej dużej troski, choć było także jednym z czynników pewnej odporności polskiej gospodarki na światowy kryzys finansowy. Po prostu jego transmisja do gospodarki przez system finansowy była znacznie mniejsza. Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat Polska była krajem – nawet w dawnym bloku państw socjalistycznych – niskiego ubankowienia. Świadczy o tym niski wskaźnik oszczędności Polaków w relacji do PKB. Fundusze własne i aktywa polskich banków były i są nadal mniejsze w relacji do PKB. To wszystko jest następstwem wielowiekowego opóźnienia w rozwoju gospodarczym. Z powodu wojen, zaborów i nieodpowiedzialności elit w ciągu ostatnich 250-300 lat traciliśmy dystans do najbardziej rozwiniętych gospodarek Europy Zachodniej. Dopiero okres kilku lat powojennych i szczególnie przemian gospodarczych po 1989 r. sprzyjał odwróceniu tej tendencji – i rzeczywiście zaczęliśmy ten dystans skracać.

Co należy zrobić w kolejnych latach? Myślę, że potrzeba kilku skoordynowanych działań realizowanych przez ...