Edukacja ekonomiczna: Zarządzanie procesowe, czyli zdolność przedsiębiorstwa do podejmowania wyzwań

Zbigniew R. Wierzbicki

Z jednej strony powoduje to zwiększenie znaczenia dynamicznych modeli analizy i diagnozy eksperckiej w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Natomiast z drugiej strony wymusza zracjonalizowanie procesów w ramach przedsiębiorstwa zarówno w wymiarze strategicznym, jak i operacyjnym. Zarządzanie zmianą w wymiarze indywidualnym, zmiana w wymiarze zespołowym, jak i w wymiarze całej firmy nie tylko staje się modne w obszarze zarządzania projektami i zarządzania bieżącą działalnością operacyjną, ale stało się też warunkiem przetrwania i rozwoju przedsiębiorstw w turbulentnym środowisku ekonomicznym i społecznym.

Podstawą umiejętnego zarządzania zmianą zwiększającego odporność przedsiębiorstwa na nagłe zdarzenia, na szoki rynkowe itd. jest efektywne zarządzanie procesowe. Bez stworzonego potencjału (świadomość, kompetencje, metodyki, modele analizy i sposoby ich wykorzystania) w zakresie zarządzania procesowego przedsiębiorstwo nie ma zdolności do właściwego zareagowania nie tylko na negatywne zdarzenia. Nie ma też zdolności do skorzystania z pojawiających się szans rynkowych, produktowych, technologicznych, możliwości korzystnych M&A, realokacji aktywów itd. Bez umiejętności zarządzania zmianą ma mniejsze szanse, aby przetrwać i upada albo zostaje przejęte, gdyż brak umiejętności zarządzania zmianą, czyli także zarządzania procesowego oraz zarządzania projektami i programami jest dzisiaj objawem słabości, którą wykorzystują inni uczestnicy rynku

Wyzwaniem dla właścicieli przedsiębiorstw i menedżerów jest jak skłonić siebie i zarządzane przedsiębiorstwa do właściwej orientacji na sytuacje i zmiany zachodzące w bliższym i dalszym otoczeniu przedsiębiorstwa. Współcześnie jest to wymogiem nie tylko ich przetrwania, ale też dalszego rozwoju. Kryzysy przestały być czymś, co się zdarza od czasu do czasu między okresami względnie spokojnego rozwoju w tradycyjnym rytmie koniunkturalnym. Dzisiaj kryzysy są trwałym „komponentem” rzeczywistości ekonomicznej i społecznej. W konsekwencji restrukturyzacja przedsiębiorstwa podejmowana kiedyś od czasu do czasu jako odpowiedź na określone pojedyncze wyzwania typu zmiana technologii lub działania konkurencji, współcześnie stała się procesem nieustannych zmian, którym trzeba umiejętnie zarządzać.

Determinanty przetrwania i rozwoju przedsiębiorstwa

Krytycznie ważne jest, aby przedsiębiorstwo bieżąco monitorowało, identyfikowało i kwantyfikowało czynniki ryzyka związane z możliwością występowania zagrożeń lub też sytuacji kryzysowych. Właściwe planowanie strategiczne oparte jest na odpowiednim mapowaniu, modelowaniu i optymalizacji procesów w przedsiębiorstwie i na tzw. styku z otoczeniem przedsiębiorstwa, na zarządzaniu ryzykiem i zmianą, co w sumie tworzy kluczowe kompetencje umożliwiające szybkie i efektywne podejmowanie najważniejszych decyzji w zakresie zarządzania procesami permanentnej restrukturyzacji, czyli zmiany. Umożliwia to przekształcanie zagrożeń w nowe szanse, np. wzrostu w warunkach kryzysu. Alternatywą jest przeradzanie się zagrożeń w zjawiska o charakterze katastroficznym dla nieumiejętnie zarządzanego przedsiębiorstwa.

Doświadczenie wskazuje na trzy podstawowe imperatywy determinujące sukces przedsiębiorstwa w turbulentnym środowisku. Jest to po pierwsze konsekwentna orientacja przedsiębiorstw na sytuacje i zmiany zachodzące w ich otoczeniu, traktując to nie ...