Europejski Bank Centralny, pierwsza strata od 20 lat
W roku 2023 strata wyniosła 1,3 mld euro i wynikała z podniesienia stóp procentowych od depozytów lokowanych w EBC. Strata byłaby wyższa, gdyby bank nie wykorzystał rezerw w wysokości 6,6 mld euro, które utworzył w ostatnich latach na pokrycie ryzyka finansowego.
W 2022 roku EBC też nie osiągnął zysku, ale też nie zanotował straty, gdyż wykorzystane zostały rezerwy na ryzyko finansowe w wysokości 1627 mln euro. W ostatnich latach najwyższy zysk EBC uzyskał w roku 2019 – 2366 mln euro. W roku 2020 było to 1643 mln euro, a w 2021 roku – 192 mln euro. Zysk EBC jest dzielony między krajowe banki centralne ze strefy euro.
W roku 2023 wyższe stopy procentowe zwiększyły koszty odsetek netto, które EBC płaci innym krajowym bankom centralnym strefy euro, a jednocześnie dochody z odsetek jakie EBC uzyskuje z posiadanych obligacji, które zakupił w ostatnich kilkunastu latach wzrosły nieznacznie. Duża ich część to długoterminowe rządowe papiery wartościowe, których stopy procentowe są utrzymywane na niskim lub nawet ujemnym poziomie od wielu lat.
Czytaj także: Polityka banków centralnych zacznie się różnić
Inne banki centralne też mają stratę
Straty poniosło też wiele innych banków centralnych, które wraz z EBC tworzą Eurosystem. Banki nie zasilą zatem krajowych budżetów. W latach 2018-2022 wpłaty z banków centralnych do budżetów krajów strefy euro wyniosły 5,8 mld euro.
Niektórzy ekonomiści wyrażali obawę, że rządy mogą być zmuszone do ratowania banków centralnych, które poniosły największe straty, np. banku holenderskiego.
Jednak ryzyko to osłabło, gdy holenderski De Nederlandsche Bank uzgodnił z rządem plan odbudowy kapitału z przyszłych zysków.
Czytaj także: Christine Lagarde o planach EBC ws. wysokości stóp procentowych
EBC będzie miał zysk dopiero za kilka lat
Rzecznik Europejskiego Banku Centralnego stwierdził, że Bank prawdopodobnie będzie ponosił straty w ciągu najbliższych kilku lat, ale następnie powróci do trwałych zysków.
Dodał, że bilans EBC opiera się na kapitale i znacznych rachunkach z aktualizacji wyceny, które na koniec ubiegłego roku łącznie wyniosły 46 mld euro. W tej sytuacji EBC może skutecznie działać i wypełniać swój podstawowy mandat, jakim jest utrzymanie stabilności cen bez względu na ponoszone straty.
EBC powoli zmniejsza portfel obligacji o wartości 4,7 bln euro, który posiada wraz z krajowymi bankami centralnymi strefy euro. Wygasają także bardzo tanie pożyczki, których udzielił bankom komercyjnym w czasie pandemii.
Posunięcia te pozwoliły zmniejszyć bilans Eurosystemu – obejmującego EBC i 20 krajowych banków centralnych – ze szczytowego poziomu 8,8 bln euro w połowie 2022 roku do 6,94 bln euro na koniec ubiegłego roku.
Czytaj także: Bankowość i Finanse | Gospodarka | Istnieją szanse, że wzrost zaskoczy in plus
