Zastrzeżenie numeru PESEL – pełne wdrożenie usługi dopiero od 1 czerwca 2024 r.
Usługa została wprowadzona na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości.
Celem zastrzeżenia jest zwiększenie ochrony obywateli przed nadużyciami wynikającymi z kradzieży danych i ograniczenie wyłudzania środków finansowych poprzez zaciąganie zobowiązań finansowych na inną osobę, m.in. umowy kredytu, umowy pożyczki, umowy sprzedaży nieruchomości.
Zgodnie z ustawą obywatele nie będą obciążani za zobowiązanie, które zostało zaciągnięte bez ich wiedzy mimo istniejącego zastrzeżenia.
Czytaj także: Prezydent podpisał nowelę dot. ograniczania skutków kradzieży tożsamości
Numer PESEL – co zmieni się od 1 czerwca 2024 roku?
Choć możliwość zastrzeżenia numeru PESEL istnieje już teraz, to takie zastrzeżenie będzie mieć skutek wyłącznie na przyszłość.
Wynika to z faktu, że zgodnie z ustawą, od 1 czerwca 2024 roku podmioty takie jak banki, instytucje kredytowe lub notariusze przed zawarciem umowy lub podjęciem czynności będą musiały sprawdzać, w rejestrze zastrzeżeń PESEL, czy numer PESEL danej osoby został zastrzeżony.
Zatem zastrzeżenie numeru PESEL będzie chronić przed zdarzeniami, które będą mieć miejsce dopiero od 1 czerwca 2024 r., nawet jeśli zastrzeżenie zostało dokonane wcześniej.
Czytaj także: Bankowość i Finanse | Bezpieczeństwo | Czy mDowód i zastrzeganie PESEL zwiększy nasze szanse wobec cyberprzestępczości?
Systemy chroniące obecnie dane osobowe i finanse
Choć pełna funkcjonalność w/w usług zacznie obowiązywać od 1 czerwca 2024 r. to obecnie klienci instytucji finansowych mają możliwość skorzystania z istniejących na rynku narzędzi chroniących ich dane osobowe i finanse, tj.:
- prowadzonego przez Związek Banków Polskich Systemu Dokumenty Zastrzeżone;
- Systemu Zastrzeżeń Kredytowych BIK S.A.
Czytaj także: Rekord 15-lecia w liczbie prób wyłudzeń kredytów!
Prowadzony przez BIK System Zastrzeżeń Kredytowych ma na celu uniemożliwienie zaciągania kredytów dla zastrzeżonych numerów PESEL.
Z kolei podstawowym celem funkcjonowania Systemu Dokumenty Zastrzeżone jest zapobieganie zaciąganiu na skradzione dane identyfikujące osobę zobowiązań w postaci kredytów i pożyczek, otwierania rachunków bankowych, rejestrowania na jej dane działalności gospodarczej, czy też sprzedaży nieruchomości, której jest jedynym właścicielem.
W Systemie Dokumenty Zastrzeżone uczestniczą niemal wszystkie polskie banki oraz wiele innych firm i instytucji finansowych.
System DZ jest powszechnie wykorzystywany przez banki w celu weryfikacji tożsamości klientów w oparciu o przedkładane dokumenty tożsamości, jak również w oparciu o weryfikację danych w rejestrach państwowych, tj. PESEL i RDO (za pośrednictwem rozwiązań teleinformatycznych ZBP poprzez System DZ).