Raport Specjalny | Bezpieczeństwo Instytucji Finansowych | Zaufanie, ale i odpowiedzialność

Automatyczne odkurzacze, drony, ale też wyszukiwarki internetowe czy systemy rozpoznawania mowy to tylko niektóre narzędzia wykorzystywane na co dzień bez większej refleksji czy poczucia zagrożenia ich użytkowników. Co więcej, w badaniach opinii społecznej przeprowadzonych przez NASK w 2019 r. blisko 40% respondentów deklarowało, że jest pozytywnie nastawionych do zamiany środka transportu na automatyczny samochód bezzałogowy, wykorzystujący technologię sztucznej inteligencji. A jak nastawiony jest do niej sektor bankowy i jego klienci?

Ostrożnie, ale bez przesady

Wielu klientów banków do nowych technologii wciąż jeszcze podchodzi z nieufnością. Nie wszyscy zatem korzystają z bankowości internetowej czy mobilnej, choć – jak wynika z raportu „Postawy Polaków wobec cyberbezpieczeństwa 2022”, przygotowanego dla Warszawskiego Instytutu Bankowości – 71% Polaków deklaruje, że czuje się bezpiecznie, korzystając z bankowości elektronicznej. Powoli jednak się to zmienia – w cyklicznym raporcie NetB@NK za II kw. br. Związek Banków Polskich informuje, że liczba aktywnych użytkowników aplikacji mobilnych w tym czasie systematycznie rosła i wynosi już ponad 18 mln (przy ponad 40 mln umów z dostępem do bankowości internetowej.

Wciąż jeszcze dla wielu hasło „sztuczna inteligencja” (ang. artificial intelligence – AI) kojarzy się z cyborgami albo maszynami ukrytymi w człekokształtnym ciele, walczącymi z ludźmi o dominację w świecie. Taką zresztą wizję kreują twórcy filmów science fiction. Tymczasem obraz sztucznej inteligencji jako maszyny stworzonej przez szalonego naukowca zdecydowanie odbiega od rzeczywistości. Jest ona wykorzystywana w różnych narzędziach, które wcale nie są egzotyczne i nie wzbudzają podejrzeń, jak choćby GPS, wyszukiwanie obrazem, asystenci głosowi (np. Siri) czy zamiana mowy na tekst.

Czy nam się to podoba, czy nie, rozwój sztucznej inteligencji jest faktem. Według szacunków z raportu PwC sprzed pięciu lat (PwC’s Global Artificial Intelligence Study: Sizing the prize, 2017) do 2030 r. wniesie ona do światowej gospodarki prawie 16 bln USD. Marnotrawstwem byłoby zatem nie wykorzystywanie takiego potencjału. Już dziś jej skuteczność możemy obserwować na dwóch kluczowych płaszczyznach. Z jednej strony – automatyzacja, która zwiększa produkcję oraz usługi. Z drugiej – większa konsumpcja dzięki personalizowanym, lepiej adresowanym do odbiorcy reklamom.

Współczesna bankowość – podobnie jak inne branże – powszechnie wykorzystuje sztuczną inteligencję. Głównie ze względu na korzyści, jakie niesie automatyzacja procesów operacyjnych. AI znajduje także zastosowanie w zadaniach inherentnie związanych z bankowością, np. voicebotach wspierających bankowe infolinie, chatbotach dokonujących wstępnej weryfikacji problemu klienta i przekierowujących go do odpowiedniego działu, przy weryfikacji tożsamości klientów czy robodoradztwie (definiowanym przez KNF jako forma zautomatyzowanego doradztwa finansowego).

Wykorzystanie sztucznej inteligencji zmniejsza koszty zarówno dla banków, jak i klientów, skraca też czas realizacji wielu usług (jak zakładanie kont czy uzyskiwanie informacji). Algorytmy odgrywają też kluczową rolę w wykrywaniu oszustw w obszarze płatności czy wyłudzeń kredytowych. Jednak dotychczasowe doświadczenia ze sztuczną ...