Myśląc o historii…135 lat Banku Spółdzielczego w Limanowej
Myśląc o historii, sądzimy często, że zapisana jest w opasłych tomach poważnych dzieł, dotyczy spraw wielkich i toczy się gdzieś daleko, niezależnie od nas. Tymczasem historię tworzy się także w małych miasteczkach i proces ten może być udziałem każdego z nas. Przykładem tego, jak ważna i jak barwna jest historia w jej lokalnym wymiarze, może być zarys historii Banku Spółdzielczego w Limanowej, opublikowany z okazji jubileuszu tej zasłużonej dla miasta i regionu spółdzielni kredytowej.
Opowieść o stu trzydziestu pięciu latach jej działalności przekonuje nas że pożyteczne i trwałe dzieła rodzą się z połączenia wrażliwości społecznej, praktycznie ukierunkowanej chęci działania oraz umiłowania stron rodzinnych. Powstałe w roku 1877 Towarzystwo Zaliczkowe, zrodzone z takich właśnie pobudek i oparte na zasadach spółdzielczych, wykazało wielką żywotność; ewoluując, dostosowując się do zmiennych warunków
i zmieniając nazwy – przetrwało do dziś.
Czytelnik, który zajrzy na karty książki zatytułowanej „Z historycznego skarbca” przekona się zapewne, że dzieje limanowskiego Towarzystwa Zaliczkowego oraz kontynuatora jego tradycji – Banku Spółdzielczego, nie są mało interesującym sprawozdaniem z działalności zapisanej w bezdusznych dokumentach. To pełna ciekawostek, pasjonująca opowieść, w której cytaty z historycznych źródeł przeplatają się ze wspomnieniami świadków wydarzeń, oraz biografiami mieszkańców miasta i powiatu, połączonymi w nierozerwalny sposób z ojczystą historią, począwszy od czasów galicyjskich aż po współczesność.
Krótki zarys dziejów spółdzielczości kredytowej w Limanowej, a częściowo także w powiecie limanowskim, przekonuje nas o tym, że historia polityczna nie jest wcale mniej istotna od historii gospodarczej. Obie są ważne, z tą tylko różnicą, że na tę drugą mamy znacznie większy wpływ. Rozumieli to założyciele Towarzystwa Zaliczkowego, którym przyszło działać w czasach zaborów. Powołując do życia spółdzielnię kredytową, dali wyraz nie tylko mądrości gospodarczej, ale i patriotyzmu.
Jubileuszowe wydawnictwo Banku Spółdzielczego w Limanowej nie tylko odkrywa nieznaną dotąd kartę historii miasta, nie tylko ukazuje godne naśladowania postawy naszych przodków, ale z perspektywy stu trzydziestu pięciu lat zwraca także uwagę na znaczenie i siłę tradycji. Zapewnia ona fundament wiarygodności wielu współczesnym przedsięwzięciom i dodaje im skrzydeł.
Jerzy Bogacz
