Opinie: Premiera OPERY

Marek Urbaniak

Zacznijmy może od ogłoszonej niedawno rewelacji i swego rodzaju zamachu na fundamenty teorii Einsteina. Otóż grupa włoskich fizyków pozwoliła sobie na eksperyment zatytułowany OPERA i uzyskała po raz pierwszy wynik, który stawia pod znakiem zapytania jeden z pewników, że nic w przyrodzie nie może poruszać się szybciej niż światło. W tunelu na granicy między Szwajcarią i Włochami udało się tak rozpędzić neutrinę, czyli jedną z cząsteczek elementarnych, że pokonała 730 km o 60 nanosekund szybciej niż zrobiłoby to światło. Od razu pojawiły się wymyślne spekulacje o podróżach w czasie, powrotach do przeszłości. Jednym słowem – o unieważnianiu teorii względności Einsteina. Trudno natomiast było znaleźć w miarę rzetelny opis konsekwencji tego doświadczenia, gdyby rzeczywiście kolejne badania potwierdziły uzyskane wyniki

A warto sobie uświadomić, że mówimy o teorii, która liczy sobie już ponad 100 lat. Ze względu jednak na jej matematyczną złożoność, nigdy wiedza o niej nie przekroczyła poziomu uproszczonego stereotypu. Można więc śmiało powiedzieć, że w dużym stopniu nadal aktualna jest pewna anegdota z początków ubiegłego wieku. Otóż pewien fizyk zwrócił się do profesora Eddingtona (w 1919 r. w czasie zaćmienia słońca wykonał on pomiary położenia gwiazd względem słońca, uzyskując wyniki zgodne z teorią Einsteina): „Pan zapewne jest jedną z trzech osób, które rozumieją teorię względności”. Profesor spojrzał z wyrazem powątpiewania, fizyk więc dodał: „Ależ Panie Profesorze nie powinien się Pan czuć tak zakłopotany, Pan jest nazbyt skromny”. Wtedy Eddington odpowiedział: „...