50 największych banków w Polsce 2016: Koniec kredytów na ziemię rolną?

Jakub Wesołowski

Zmiany w Ustawie o księgach wieczystych i hipotece oznaczają konieczność zniesienia obowiązującej do końca kwietnia praktyki banków, które najczęściej udzielały kredytów zabezpieczonych hipoteką ustanawianą do kwoty 150-200% finansowania.

– Problem może dotyczyć wszystkich projektów, które realizowane są poza miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – tłumaczy Bolesław Meluch, doradca zarządu Związku Banków Polskich ds. finansowania nieruchomości. – Ustawa wymaga wpisania każdego roszczenia do wartości nieruchomości, a grunt w tym wypadku to jedynie część wartości projektu. W tej sytuacji wierzyciel nie może wpisywać całego roszczenia, aby było to zgodne z prawem, musiałby to robić etapami. Taka praktyka jest bez sensu – kwituje ekspert ZBP.

Związek Banków Polski zwrócił się do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o interpretację przepisów ustawy. W tym wypadku to również właśnie władze resortu rolnictwa mogą uruchomić ścieżkę legislacyjną, która może naprawić błąd ustawodawcy.

– Zapisy ustaw o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa są tak niespójne, że może spowodować, że banki nie będą udzielać kredytów lub będą wymagać dodatkowego zabezpieczenia – uważa Bolesław Meluch.

Miszmasz interpretacyjny

Autorzy zwracają uwagę, że ustawa dotyczy nieruchomości rolnych w rozumieniu Kodeksu cywilnego z wyłączeniem gruntów położonych na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne. Definicja z art. 46(1) k.c. jest bardzo pojemna i obejmuje nie tylko nieruchomości, które są wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie, ale również te, które obecnie nie są, ale mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej. Okazuje się więc, że dla dokonania prawidłowej kwalifikacji nieruchomości jako rolnej, oznaczenie tej nieruchomości w ewidencji gruntów nie będzie miało rozstrzygającego charakteru. Pewność co do właściwego jej zakwalifikowania będzie istnieć tylko wtedy, gdy dana nieruchomość będzie znajdować się na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i w tym planie będzie przeznaczona na inne cele niż rolne.

W znowelizowanych aktach nie podano wprost skutków, jakie wywołać może przekroczenie progu sumy hipotecznej wskazanego w art. 68 ust. 2a UKWiH. Zdaniem ekspertów Deloitte nie wiadomo, czy ustanowienie hipoteki o wartości przekraczającej wartość nieruchomości rolnej może zostać zarejestrowane przez sąd, ani jaka sankcja będzie miała zastosowanie, gdy sąd dokona wpisu z naruszeniem art. 68 ust. 2a UKWiH. Według autorów analizy najbardziej możliwe jest przyjęcie, że suma hipoteki zostanie ...