25 lat transformacji branży leasingowej

– Przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku dał Polsce pierwsze wolne wybory, wolny rynek i… leasing. Choć dla wielu jest to dosyć nowa forma finansowania inwestycji, często kojarzona z innowacyjnością czy dotacjami unijnymi, to dorobek branży leasingowej jest nieodłącznie związany z kształtowaniem się polskiej gospodarki wolnorynkowej. I ogromnie cieszę się, że duży udział miał w tym EFL, który jako jeden z pierwszych leasingodawców zapoznawał polskie firmy z nowym instrumentem finansowym i przyczynił się do dynamicznego rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. I o ile początki nie były łatwe i branża musiała wykonać ciężką edukacyjną pracę u podstaw, o tyle obecnie wzrost wartości rynku napędzany jest przede wszystkim przez samych przedsiębiorców, rozumiejących korzyści i przewagi leasingu – mówi Radosław Kuczyński, prezes EFL.

1991-1996, czyli leasing raczkuje

Na początku lat 90-tych zaczęły w Polsce powstawać pierwsze firmy leasingowe – w 1991 roku funkcjonowało ich 12. Wiele z nich zostało wchłoniętych przez banki i działa do dziś pod zmienionym szyldem. Wyjątkiem jest EFL, który od 25 lat działa pod tą samą nazwą i od początku istnienia jest liderem branży.

16 kwietnia 1991 roku wystartowała Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, a 13 czerwca tego samego roku swoją działalność rozpoczął EFL. I tak jak pierwsza sesja na GPW przez wiele osób uważana jest za prawdziwy koniec socjalizmu w Polsce, tak pierwsza umowa podpisana przez EFL może być postrzegana jako swoisty początek rozwoju branży leasingowej w naszym kraju. Przez pierwsze pięć lat działalności EFL pracował przede wszystkim nad zwiększeniem dostępności produktu w całej Polsce, m.in. poprzez rozwój sieci sprzedaży oraz kanału online. Efektem tych prac było ponad 25 tys. klientów EFL w 1996 roku, którzy zawarli ponad 45 tys. umów na łączną kwotę niemal 760 mln zł (ponad 16% udział w rynku biorąc pod uwagę pięć lat). I co warto podkreślić, to nie samochody, lecz sprzęt IT był najczęściej leasingowany (niemal połowa wszystkich aktywów). W tym czasie liczba MŚP zarejestrowanych na podstawie REGON wzrosła pięciokrotnie (z 494 tys. do 2,4 mln), a w konsekwencji nastąpił niemal dziewięciokrotny wzrost wartości branży leasingowej w Polsce – z 85 mln USD w 1992 roku do 750 mln USD w 1996 roku. A to był dopiero początek.

1996-2001 pod znakiem leasingu konsumenckiego i załamania rynku

Wartość rynku leasingowego w 1997 roku wynosiła ponad 4 mld zł, a w 2001 było to już 7,6 mld zł. I pewnie liczba ta byłaby wyższa, gdyby nie załamanie w 2000 roku branży na skutek spektakularnych bankructw kilku firm leasingowych. Z 72 firm na koniec dwudziestego wieku pozostała niecała połowa. Dla EFL drugie pięciolecie istnienia było jednak bardzo pracowite. W 1997 roku firma kupiła TU Europa, rok później weszła na warszawską giełdę, a w 2000 roku na londyńską. W tym samym roku EFL jako jeden z pierwszych leasingodawców w Polsce wprowadził leasing konsumencki, czyli ofertę leasingu samochodów osobowych dla osób fizycznych. To była nowość na rynku. Wszystkie te wydarzenia złożyły się na bardzo dobry wynik EFL po 10 latach funkcjonowania: wartość ponad 171 tys. sfinansowanych umów przekroczyła 5 mld zł.

2001-2006, czyli stajemy się częścią Grupy Credit Agricole i Unii Europejskiej

16 listopada 2001 roku EFL został częścią Credit Agricole. Od tamtej pory, korzystając z międzynarodowego doświadczenia największej francuskiej grupy bankowej, firma wprowadzała do swojej oferty produktowej szereg innowacyjnych rozwiązań i opuściła warszawski parkiet. Po 15 latach działalności wartość sfinansowanych przez EFL umów wyniosła aż 15 mld zł. Z punktu widzenia polskiej gospodarki, istotnym wydarzeniem, najważniejszym od upadku socjalizmu, było wejście Polski do Unii Europejskiej. Akcesja otworzyła także nowe perspektywy przed leasingiem, który w tamtym czasie pozostawał w fazie rozwojowej w Polsce, ale jej efekty były widoczne już w kolejnym pięcioleciu.

2006-2011, czyli dotacje unijne lekiem na upadek Lehman Brothers

W pierwszej dla Polski perspektywie budżetowej Unii Europejskiej na lata 2007 – 2013 leasing nie tylko aktywnie finansował inwestycje w przemyśle, handlu czy usługach, ale także z ogromnym sukcesem wspierał modernizację polskiej wsi. A to za sprawą produktów dedykowanych rolnikom, które przygotowały przy tej okazji firmy leasingowe jak EFL. Co więcej, dotacje unijne z pewnością zmniejszyły w Polsce skalę skutków kryzysu gospodarczego, który rozpoczął się po upadku we wrześniu 2008 roku amerykańskiego banku Lehman Brothers. W roku przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, branża sfinansowała aktywa o wartości nieco ponad 14 mld zł, aby w 2007 roku przekroczyć granicę 30 mld zł i osiągnąć aż 50% wzrost r/r. W 2009 roku rynek wyhamował i po raz pierwszy odnotował spadek. EFL jednak nadal pozostał numerem jeden w branży. Liczba klientów firmy w 2011 roku przekroczyła 200 tys., a wartość umów wzrosła do ponad 30 mld zł (łącznie za 20 lat). Dwa na trzy przedmioty sfinansowane przez EFL stanowiły pojazdy, pozostałe to maszyny i urządzenia, głównie rolnicze i budowlane.

2011-2016, czyli gramy w Euro 2012, latamy balonem i dronem

Można śmiało powiedzieć, że branża leasingowa była jednym z budowniczych odpowiedzialnych za powstanie infrastruktury pod odbywające się w Polsce Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012. Maszyny budowlane, ciągniki siodłowe i naczepy – duża część z nich jeździła i pracowała w leasingu. Inwestycje infrastrukturalne obok środków unijnych napędzały polską gospodarkę, która jako jedna z nielicznych w Europie nie wyhamowała po upadku Lehman Brothers. Końcówka ćwierćwiecza leasingu przebiegła pod znakiem wzrostu branży, aby w 2015 roku zbliżyć się do rekordowej granicy 50 mld zł (dokładnie 49,8). Rekordowymi wynikami może pochwalić się także 25-letni EFL. Na koniec pierwszego kwartału 2016 roku w portfolio firmy znajdowało się niemal 740 tys. umów podpisanych z 270 tys. klientów na łączną kwotę 48 mld zł! To jakby EFL zbudował 24 Stadiony Narodowe lub 100 budynków Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu, a z usług firmy skorzystali wszyscy mieszkańcy Gdyni lub połowa mieszkańców Poznania. Jako ciekawostka, wśród sfinansowanych przez EFL przedmiotów znalazł się m.in. balon, symulator do gry w golfa, armatka śnieżna czy dron.

– „Leasing szansą na wzrost inwestycji mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce”, „swoisty barometr w rozwoju polskiej gospodarki” – to tylko wybrane hasła używane jako określenie roli, jaką pełni leasing. I jeśli spojrzymy na minione dwudziestopięciolecie zobaczymy, że nie ma w tych zdaniach ani grama przesady. Odpowiadamy za dużą część inwestycji pracujących w gospodarce i rozwój polskiej przedsiębiorczości – na koniec 2015 roku liczba podmiotów MŚP zarejestrowanych na REGON przekroczyła 4 mln, w 1991 roku było to niespełna 500 tys. Co więcej, jak wynika z naszego kwartalnego Barometru EFL, już nie kredyt bankowy, a leasing jest najchętniej wykorzystywanym produktem finansowym w polskim sektorze MŚP – podkreśla Radosław Kuczyński, prezes EFL.

I dodaje: – Kształtowanie się branży leasingowej w Polsce odbyło się z dużym udziałem EFL. Jako 25-latek nigdy nie straciliśmy pozycji branżowego lidera, co oznacza, że model działania przyjęty przez EFL i moich poprzedników okazał się słuszny. I to pomimo czasami trudnych warunków makroekonomicznych oraz rosnącej liczbie graczy na rynku, którym również chciałbym podziękować. W końcu nasza konkurencja to duża część rynku i z pewnością miała istotny wpływ nie tylko na całą branżę leasingową, ale również na działalność i strategię EFL. Branży i EFL życzę kolejnego, owocnego dwudziestopięciolecia, a żebyśmy jako 50-latki mogli podsumować nasze kolejne sukcesy, zabieramy się do pracy – mówi Radosław Kuczyński.

Źródło: Europejski Fundusz Leasingowy SA