Zielone światło dla hipoteki odwróconej?
W debacie na temat przyszłych i obecnych regulacji rynku wzięli udział: DorotaKarczewska (Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów), Piotr Nowak (Ministerstwo Finansów) oraz Mariusz Haładyj (Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii). Głos w dyskusji zabrali m.in. Norbert Jeziolowicz (Związek Banków Polskich), Andrzej Roter (Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych), Robert Majkowski (Fundusz Hipoteczny DOM), Katarzyna Brzeska-Miksa (Fundusz Hipoteczny Familia), Elżbieta Ostrowska (Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów). W dokumencie opisującym założenia polityki społecznej wobec osób starszych do 2030 roku uwzględniono punkt dotyczący opracowania projektu ustawy o rencie dożywotniej, a propozycja została uwzględniona, na etapie procedowania, przez Stały Komitet Rady Ministrów.
– Uregulowanie działalności prowadzonej przez fundusze hipoteczne jest niezbędne – powiedział podczas posiedzenia Norbert Jeziolowicz ze Związku Banków Polskich. W jego opinii obecne przepisy kodeksu cywilnego, na których opierają się umowy renty dożywotniej zawierane m.in. przez fundusze hipoteczne nie zawsze są adekwatne do dzisiejszej sytuacji społecznej oraz profesjonalizacji działalności, która nastąpiła. – Już od 2013 roku UOKiK i kolejni Rzecznicy Praw Obywatelskich wskazują na konieczność uregulowania rynku rent dożywotnich czy też dożywotnich świadczeń pieniężnych nazywany również rynkiem hipoteki odwróconej. Ustawa o dożywotnim świadczeniu pieniężnym jest bardzo potrzebna, przede wszystkim ze względu na bezpieczeństwo seniorów – wtórował mu Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM. – Pierwszy profesjonalny usługodawca na tym rynku pojawił się 10 lat temu. Od tego czasu profesjonalni usługodawcy zrzeszeni w Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych wypłacili ponad 16 mln złotych świadczeń dla seniorów – dodał podczas swojego wystąpienia.
Czytaj także: Rynek hipoteki odwróconej toczą oszustwa. Będą zmiany w prawie?
Proces będzie skomplikowany, ale pierwsze kroki za nami
Jak zaważył Mariusz Haładyj, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii, prace nad ustawą o dożywotnim świadczeniu pieniężnym dotykają wielu wątków i zagadnień. W tym przypadku mamy do czynienia zarówno ze sferą prawa cywilnego, administracyjnego, finansowego, czy karnego, zatem kwestia pozostaje w okręgu zainteresowania co najmniej kilku Ministerstw m.in. Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Sprawiedliwości a także Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Komisji Nadzoru Finansowego. W opinii Ministra Przedsiębiorczości i Technologii zajęcie się zagadnieniem rynku rent dożywotnich wpisuje się w szeroko rozumianą politykę wobec osób starszych. Z tego też powodu Minister Przedsiębiorczości i Technologii zgłosił uwagi do dokumentu pt. „Polityka społeczna wobec osób starszych do roku 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność”, które mają na celu uzupełnienie projektowanej polityki o działanie polegające na opracowaniu projektu ustawy o rencie dożywotniej. Propozycja Ministra została uwzględniona na etapie procedowania ww. dokumentu przez Stały Komitet Rady Ministrów (SKRM). Podczas posiedzenia pomysł zaaprobowało również Ministerstwo Finansów.
– Ministerstwo Finansów z aprobatą odnosi się do zgłaszanej przez Resort Przedsiębiorczości potrzeby wprowadzenia regulacji w odniesieniu do przedsiębiorców zawierających umowy renty dożywotniej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Stworzenie odpowiednich ram prawnych w tym zakresie, mogłoby przyczynić się do zwiększenia transparentności modelu sprzedażowego, a tym samym zapewnienia należytej ochrony świadczeniobiorców – powiedział podczas posiedzenia Piotr Nowak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów. – Banki dotychczas nie poszerzyły swoich ofert o ten szczególny rodzaj produktu kredytowego. Wśród przyczyn takiego stanu rzeczy, wskazywanych przez Związek Banków Polskich, są przede wszystkim kwestie ekonomiczne, związane z warunkami oferowania odwróconego kredytu hipotecznego, różnego rodzaju ryzyka, konkurencja ze strony podmiotów spoza sektora bankowego oferujących co prawda odmienną usługę, aczkolwiek adresującą zbliżone potrzeby finansowe osób starszych – dodał. Eksperci rynkowi oraz Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych wskazują, że Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym, który mogłyby oferować banki jest martwym prawem, zatem prace nad Ustawa o dożywotnim świadczeniu pieniężnym powinny być wznowione. To ta część rynku, która wciąż działa.
Elżbieta Ostrowska, Prezes Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów podkreśliła, że temat renty dożywotniej powraca w dyskusji po raz kolejny, ale wciąż nie doczekał się happy endu.
– Trudno za szczęśliwe zamknięcie sprawy uznać, mówiąc w skrócie, ustawę bankową, która wciąż pozostaje ustawą martwą. – Wydaje się, że ta wolna amerykanka, która w tej chwili panuje na rynku, oczywiście nie mówię tu o profesjonalnych podmiotach oferujących rentę dożywotnią, stwarza dla osób starszych poważne zagrożenie – powiedziała. – Mówiliśmy przed chwilą o konsekwencjach „wciśnięcia” osobie starszej jakiegoś produktu, ale tu mówimy o konsekwencjach pozbawienia takiej osoby mieszkania, które zazwyczaj jest jedynym dorobkiem takiego starszego człowieka – podsumowała.
Wszyscy uczestnicy posiedzenia Komisji Polityki Senioralnej byli zgodni, że seniorom należy zagwarantować bezpieczeństwo. Czy to oznacza wznowienie prac nad Ustawą o dożywotnim świadczeniu pieniężnym? To się niebawem okaże.
Źródło: Fundusz Hipoteczny DOM
