Joanna Zdanowska: Kolejna próba uregulowania kwestii spreadów walutowych
27 czerwca 2011 r. skierowano do pierwszego czytania projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego w zakresie spreadów walutowych. Jak wskazuje uzasadnienie, projekt dotyczy ochrony konsumentów, którzy zaciągają kredyty zabezpieczone hipoteką, denominowane lub indeksowane w walucie obcej poprzez umożliwienie im dokonywania spłaty rat kapitałowo-odsetkowych bezpośrednio w walucie indeksacyjnej.
Projekt PO ma na celu umożliwienie konsumentom dokonywania spłaty rat kapitałowo-odsetkowych bezpośrednio w walucie indeksacyjnej oraz uniemożliwienie kontynuacji praktyki uzależniania zawarcia umowy kredytu od przyrzeczenia przez konsumenta nabywania waluty od banku. Ustawa ma mieć zastosowanie również do umów zawartych przed dniem wejście w życie ustawy, na podstawie których nie nastąpiła spłata całości kredytu. Projekt zakłada 14 dniowy okres vacatio legis.
Ponadto, po raz kolejny PSL podjął próbę uregulowania kwestii spreadów walutowych. Po nieudanej próbie przegłosowania poprawki w toku prac nad ustawą o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw w zakresie przepisów regulujących przekształcanie oddziałów instytucji kredytowej w bank krajowy, tym razem zgłoszono projekt ustawy o zmianie ustawy prawo bankowe.
Projekt określa dwa rozwiązania. Po pierwsze, spłata rat kredytu zabezpieczonego hipotecznie, udzielonego w walucie obcej, denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, jego części lub całości, może być dokonywana w walucie, w której został udzielony. Po drugie, do przeliczenia wypłaty transzy lub całości kredytu stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski albo kurs średni banku, z dnia poprzedzającego wypłatę.
Podobnie jak propozycja PO, projekt PSL również odnosi się do stosunków umownych istniejących przed wejściem w życie ustawy. Projekt zakłada dłuższe vacatio legis, niż w projekcie koalicjanta, gdyż 30 dniowe.
W ocenie sektora bankowego wyczerpującą regulacją zagadnienia tzw. spreadu walutowego jest Rekomendacja S II dotycząca dobrych praktyk w zakresie ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie – Rekomendacja S II daje możliwości spłaty w walucie kredytu, w jakim został on zaciągnięty. Ponadto, zastosowanie projektowanych regulacji do zawartych już umów jest sprzeczne z fundamentalną zasadą prawa ,,Lex retro non agit” oraz stwarza dodatkowe ryzyko działalności bankowej – ryzyko prawne.
Joanna Zdanowska
Zespół Prawno – Legislacyjny
Związek Banków Polskich
