Zastrzeganie utraconych dokumentów to nie wszystko, uważajmy na nowe zagrożenia w związku z koniecznością #ZostańwDomu. Raport infoDOK za I kw. 2020 r.

Łączna kwota prób wyłudzeń kredytów wyniosła 62,1 mln zł. To wynik nie odbiegający od tego, co obserwuje się w ostatnich latach. Odnotowano 10 prób na kwoty powyżej 1 mln zł, z czego największa to 1,45 mln zł (woj. mazowieckie). W badanym kwartale mieliśmy do czynienia z 1 373 próbami wyłudzeń. To wynik bardzo zbliżony do liczb obserwowanych przez ostatnie dwa lata. Tradycyjnie już najwięcej takich przypadków odnotowano w województwach śląskim i mazowieckim. Statystycznie, w analizowanym kwartale, odnotowywano 15 prób wyłudzeń dziennie. Każdego dnia próbowano na cudze nazwiska ukraść średnio 690 tys. zł.

W pierwszych trzech miesiącach 2020 r. baza Systemu DZ wzrosła o 49 452 szt. i na koniec marca zawierała łącznie ponad 1,93 mln szt. dokumentów zastrzeżonych z powodu ich zagubienia lub kradzieży. Statystycznie do bazy trafiały 543 dokumenty dziennie. Patrząc na dotychczasową historię to zdecydowanie najlepszy wynik I kwartału od 2008 roku – dotychczasowy rekord z 2019 r, został pobity aż o 45%.

– W II połowie marca odnotowano wyraźne obniżenie się liczby zastrzeganych dokumentów. W czasie powszechnej kwarantanny „okazji” do utraty dokumentów w oczywisty sposób jest znacznie mniej niż zwykle. Polacy masowo pozostają w swoich domach przenosząc swoją aktywność do internetu. Wiąże się to także ze wzmożoną aktywnością cyberprzestępców, którzy czyhają na mniej doświadczonych i nieuważnych użytkowników sieci. Warto na bieżąco sprawdzać m.in. komunikaty Bankowego Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP oraz poświęcić chwilę na naukę – np. przy pomocy bezpłatnych filmów edukacyjnych Warszawskiego Instytutu Bankowości – powiedział Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Banków Polskich.

Ofiary ataków, które nie zachowają wystarczającej ostrożności, mogą stracić swoje oszczędności. Nieświadomi konsumenci ujawniając swoją tożsamość przestępcom mogą doprowadzić do wykorzystania jej do zawarcia w ich imieniu umów i w konsekwencji np. zaciągnięcia zobowiązań finansowych.

>> (otwiera się na nowej zakładce)”>Czytaj także: Raport infoDOK: Polacy w 2019 r. zastrzegli w bankach ponad 176 tys. utraconych dokumentów. Historyczny rekord >>>

W kontekście najczęstszych prób wyłudzeń związanych z koronawirusem (np. dot. rzekomej szczepionki czy przejęciem przez NBP środków zdeponowanych w bankach do tzw. „rezerw krajowych NBP”) rekomenduje się:

• Korzystanie z wiarygodnych źródeł informacji – np. komunikaty przekazywane przez służby lub/i zamieszczane na ich oficjalnych stronach internetowych.
• Uważanie na linki wysyłane w wiadomościach i każdorazowe sprawdzanie w pasku przeglądarki, czy adres internetowy zgadza się z adresem strony naszego banku. Jeśli jest inny niż zwykle, nie należy się logować, ani podawać swoich danych.
• Zawsze bardzo uważnie czytać treść każdego SMSa z kodem autoryzacyjnym lub treść komunikatu autoryzacyjnego przesłanego za pośrednictwem bankowej aplikacji mobilnej. Jeśli bank to umożliwia najlepiej zamienić SMSy na autoryzację za pośrednictwem aplikacji mobilnej.
• Przy podejrzeniu próby internetowego oszustwa, należy zgłosić to jak najszybciej do swojego banku, najbliższej jednostki Policji, a następnie zespołowi reagowania na incydenty CERT.PL (pod adresem https://incydent.cert.pl/). Instytucje te przekażą nam informacje na temat kolejnych kroków/działań.

Czytaj także: Gdzie próby wyłudzania kredytu są najczęstsze i największe?

– Pamiętajmy, że utrata dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy w ich postaci fizycznej to nie jedyne okoliczności, w których te dokumenty należy zastrzec w Systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. Regularnie zdarzają się mniejsze lub większe wycieki wrażliwych informacji z systemów informatycznych firm obsługujących klientów indywidualnych. W takich okolicznościach, gdy wiemy, że zdarzenie dotyczy także naszych dokumentów tożsamości, zdecydowanie zalecane jest zastrzeżenie dokumentów i wyrobienie nowych. Dobrym pomysłem będzie również skorzystanie z dodatkowych zabezpieczeń – np. w postaci Alertów BIK – powiedział Grzegorz Kondek, koordynator Kampanii Informacyjnej Systemu DZ.

***

Związek Banków Polskich – wspólnie z Policją i Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji – rekomendują, aby zawsze w sytuacji utraty dokumentów tożsamości jak najszybciej zastrzec je w banku – także, gdy dokumenty utraci osoba, która nie korzysta i nigdy nie korzystała z usług bankowych. Krótka instrukcja, co trzeba zrobić:

1. Zastrzeżenie w Systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE – w swoim banku lub w dowolnym banku przyjmującym zastrzeżenia także od osób niebędących jego klientami. Można to zrobić osobiście w oddziale bankowym. Część banków przyjmuje zastrzeżenia również telefonicznie, pod numerem +48 828 828 828 (tylko od własnych klientów, po zdalnej weryfikacji tożsamości). Można także skorzystać z konta na stronie www.bik.pl (tylko w sytuacji, gdy ktoś miał tam założone wcześniej konto na utracony dokument).
2. Powiadomienie Policji – w przypadku, jeżeli dokumenty utracono w wyniku kradzieży.
3. Zawiadomienie najbliższego organu gminy lub placówki konsularnej i wyrobienie nowego dokumentu – informacje dotyczące konieczności zawiadomienia organu gminy o utracie dokumentu, znajdują się na stronach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Warto pamiętać, że trzeba zastrzegać nie tylko dokumenty tożsamości, ale także utracone karty bankowe. W Polce jest ich ponad 30 mln. Najłatwiej i najszybciej jest wykorzystać uniwersalny, międzybankowy System Zastrzegania Kart, dostępny pod numerem tel. (+48) 828 828 828: Wiele banków – Jeden uniwersalny numer. System działa na całym świecie, w systemie 24/7.

***

System DOKUMENTY ZASTRZEŻONE Związku Banków Polskich to ogólnopolska baza milionów skradzionych i zagubionych dokumentów. Chroni przed wyłudzeniami z użyciem cudzej tożsamości. Zastrzegać dokumenty powinni wszyscy – nie tylko klienci banków. To najważniejszy krok, który trzeba natychmiast zrobić, gdy utracimy np. dowód osobisty, paszport czy prawo jazdy. W kilka minut dane trafiają do wszystkich banków, operatorów telefonii komórkowych oraz tysięcy innych firm korzystających z systemu.

Najnowsze wydanie cyklicznego Raportu o dokumentach infoDOK znajduje się zawsze na stronie: www.DokumentyZastrzezone.pl