Technologie: Zarządzanie gotówką w banku – wyzwania i szanse

Tomasz Tarchała

Wyzwania zarządzania gotówką

Nieprzewidywalność zachowań klientów

Oddziały, w przeciwieństwie do bankomatów czy wpłatomatów, muszą uwzględniać możliwość wpłat i wypłat wysokich sum bez uprzedzenia: powszechny jest co prawda wymóg wcześniejszego awizowania dużych wypłat, ale żaden bank nie odmówi klientowi obracającemu ogromnymi kwotami – choćby z obawy, aby nie odszedł on do konkurencji. Duża wpłata, podobnie jak i duża wypłata, może wiązać się z koniecznością zamówienia transportu awaryjnego, co rodzi dodatkowe koszty.

Innym przykładem nieprzewidzianych sytuacji są wyjątkowe jednorazowe wydarzenia, np. odbywający się w okolicy koncert lub wyprzedaże u dużych klientów korporacyjnych.

Przepływ gotówki w oddziale nie jest jednak procesem czysto losowym. Każdy bank, a nawet poszczególne oddziały, mają swoje indywidualne cechy – jedne raczej odprowadzają gotówkę, inne zaś muszą być regularnie w nią zaopatrywane; jedne działają bardziej w rytmie klientów indywidualnych, inne – biznesowych.

Wrażliwość na parametry biznesu i klimat ekonomiczny

Na globalny koszt zarządzania gotówką w banku składają się przede wszystkim koszty jej obsługi w firmach cash-handlingowych oraz koszty mrożenia w oddziałach. W związku z tym optymalna strategia zarządzania nią może się zmienić w każdej chwili, wraz ze zmianą cen transportów i przeliczeń gotówki czy zmianą stóp procentowych. Bez wykorzystania odpowiednio zaawansowanego i przejrzystego informatycznego modelu działania, bank nie wie, czy i w którym momencie należy zmodyfikować odpowiednie parametry procesu.

Uwarunkowania działania firm obsługi gotówkowej

Ze względu na duże wymogi regulacyjne, kapitałowe oraz silną konkurencję, firmy cash-handlingowe działają często na granicy marży i rzadko inwestują w nowoczesne rozwiązania informatyczne, ponieważ nie mają do tego zewnętrznego impulsu. Nie zawsze również gwarantują najwyższy standard logistyczny, np. dotrzymywanie godzin przyjazdu transportów oraz śledzenia tras i aktualnego statusu przewozów. Przy krajowej specyfice zatrudnienia w tych firmach realnym ryzykiem są również strajki.

Odpowiedzialność za zaplanowanie codziennych zleceń transportowych spoczywa w całości na banku, który musi utrzymywać specjalne planistyczne komórki w centrali lub na poziomie centrów regionalnych, a często także korzystać z pracowników w oddziałach. Inicjatywa poprawy jakości działania procesów zarządzania gotówką na styku z firmą przewozową musi zatem wyjść ze strony banku.

Trudności w przetestowaniu potencjalnych zmian

Jakąkolwiek strategię zarządzania gotówką bank realizuje (lub chciałby realizować) przeprowadzenie jej miarodajnego testu jest trudne. Nie można zastosować kilku różnych rozwiązań równolegle na takim samym zarządzanym obszarze, ponieważ nie da się wprowadzać w życie zaleceń wielu systemów jednocześnie. Jeśli zaś wyodrębni się na testy niezależne obszary lub przeprowadzi je w sekwencji czasowej, wyniki nie będą w pełni porównywalne.