Zarobki nauczycieli powyżej średniej…w Kanadzie
Zadowoleni uczniowie i nauczyciele
System oświaty w Kanadzie należy do najsprawniejszych w świecie, o czym świadczą ponadprzeciętne lokaty kanadyjskich uczniów w badaniach PISA ( Programme for International Student Assessment – Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów). Uczniowie mają tu poczucie, że dorośli o nich dbają, a nauczyciele, że się na nich nie oszczędza.
Szkolnictwo, też szkolnictwo wyższe, jest zdecentralizowane i leży w gestii ministrów oświaty dziesięciu prowincji. Co więcej, jest też zróżnicowane językowo, ponieważ w tym ponad 36-milionowym kraju obowiązują dwa oficjalne języki: angielski w dziewięciu prowincjach i francuski w prowincji Quebec (przy czym językiem francuskim posługuje się też część mieszkańców prowincji Ontario).
Wielojęzyczność i wieloetniczność uznaje się tu za wzbogacenie kulturowe państwa; przede wszystkim wyniki uczniów „o podłożu migracyjnym” i uczniów rdzennie kanadyjskich nie odbiegają od siebie.
Co więcej, odnotowano, że np. wyniki dzieci z językiem macierzystym hindi przewyższały oceny angielskojęzycznych.
Zerówka od 5 roku życia
Tutejsze dzieci wcześnie wkraczają do szkół. Zapoznają się ze szkołą podstawową w zerówce już w wieku 5 lat (o ile urodzą się przed październikiem, później urodzone czekają jeszcze rok).
Regularną naukę rozpoczynają w wieku 6 lat w szkole podstawowej (elementary lub primary school). Po sześciu-ośmiu latach, zależnie od prowincji, przechodzą do szkoły średniej (middle school zwanej też junior high school). Kolejny etap to liceum czyli high school (zwane też senior high school), trwające do 12 klasy.
Nieco inaczej jest we frankofońskim Quebecu, gdzie liceum (secondaire) kończy się po pięciu latach, klasą „secondaire 5”, porównywalną z naszą klasą jedenastą; uczeń ma wtedy 17 lat. Chętni do pójścia na wyższą uczelnię muszą odbyć jeszcze dwuletnią edukację w tzw. koledżu nauki ogólnej i zawodowej CEGEP (collège d’enseignement général et professionnel).
W Kanadzie obok państwowych działają również prywatne szkoły. Czesne np. w Vancouver (prowincja Alberta) na dalekim zachodzie kraju wynosi od 1.000 do 1.500 dolarów kanadyjskich miesięcznie. Nieco tańsze są szkoły wyznaniowe, prowadzone przez stowarzyszenia religijne.
Średnia krajowa pensja dla początkującego nauczyciela
Nauczyciele należą w Kanadzie do grup raczej dobrze uposażonych, choć istnieją różnice regionalne. Przeciętna miesięczna płaca w Kanadzie to ok. 3.640 dolarów kanadyjskich (1 CAD=2,90 zł.) i na co najmniej tyle może liczyć zaczynający pracę młody nauczyciel.
Właśnie średnią krajową zarobi świeżo upieczony nauczyciel w Quebecu. Ale już po dwóch, trzech latach ją przekroczy. Nauczyciel z pięcio-dziesięcioletnim stażem zarobi w Quebecu 60-80 tys. dolarów rocznie czyli ponad 5.000 dolarów miesięcznie.
Lepiej mają ich koledzy w pobliskim Ontario. Tu absolwent uniwersytetu dostanie na dzień dobry w szkole 4.600 dolarów, a po pięciu latach już 6.000. Po dziesięciu latach nauczyciel w Ontario zarobi 98 tys. dolarów rocznie czyli 8.000 miesięcznie.
Jeśli zaś chodzi o szkolnictwo podstawowe, to średni zarobek roczny wynosi prawie 60 tys. dolarów, a stawka godzinowa ponad 30 dolarów.
Zarobki nauczycieli w innych krajach
W porównaniu międzynarodowym kanadyjscy nauczyciele plasują się wysoko, choć wyraźnie ustępują kolegom z Luksemburga, Niemiec czy Szwajcarii. Ukazuje to raport OECD z września zeszłego roku.
Na szczycie tabeli zarobków znajdują się nauczyciele z Luksemburga: początkujący zarabia 79.000 dolarów amerykańskich, a po 5 latach pracy 113.000. Niemiecki nauczyciel dostanie 61.000, a po 15 latach 74.000 dolarów.
Kanadyjski nauczyciel w tym zestawieniu wypada nieco gorzej: według OECD zarobi od 39.000 do 66.000 dolarów USA rocznie. Podobnie „niskie” są zarobki nauczycieli w innych krajach dobrze wypadających w badaniu PISA: w Finlandii (36.000-44.000 dolarów) i Korei (28.000-55.000).
Ale i do tych „niskich” zarobków daleko nauczycielom znad Wisły.
