Za dwa lata Polska regionalnym centrum zrównoważonych finansów
Mapa drogowa opiera się na pracach polskiej Platformy Zrównoważonego Finansowania (PZF) przy Ministerstwie Finansów, która powstała w listopadzie 2022 roku i zaangażowała ponad 150 ekspertów reprezentujących w celu współtworzenia zaleceń dotyczących zrównoważonej transformacji polskiego rynku kapitałowego.
Z informacji PAP Biznes wynika, że Mapa została przyjęta we wrześniu ‘24. Zawiera ona 13 rekomendacji na rzecz rozwoju zrównoważonych finansów w Polsce.
Jedną z nich jest utworzenie Instytutu Zrównoważonych Finansów (IZF), który koordynowałby nowo powstające inicjatywy w zakresie zrównoważonego finansowania i wspierał wysiłki na rzecz wdrożenia Mapy drogowej.
Cztery fazy wdrażania rozwiązań dot. zrównoważonego finansowania
Pierwsza faza powinna zostać zakończona w ciągu pierwszych sześciu miesięcy po przyjęciu Mapy drogowej i mieć na celu utrzymanie dynamiki działań wśród zainteresowanych stron z sektora publicznego i prywatnego, zainicjowanej pracami PZF.
Na tym etapie zalecane jest utworzenie polskiego Instytutu Zrównoważonych Finansów w celu uporządkowania rynku i jego interesariuszy. Biorąc pod uwagę niedaleką perspektywę transpozycji krajowej unijnej dyrektywy CSRD (dotyczy sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju) Mapa zaleca również szybkie zajęcie się obawami interesariuszy dotyczącymi raportowania i ujawniania informacji na temat zrównoważonego rozwoju, zapewniając im odpowiednie wsparcie i sprzyjające otoczenie instytucjonalne.
„Ostatecznie, aby Polska nie zaprzepaściła możliwości, jakie oferuje rosnący rynek zrównoważonego długu korporacyjnego, zalecamy również szybkie podjęcie działań w celu uwolnienia potencjału polskiego rynku zrównoważonego długu korporacyjnego” – dodano.
Druga faza realizacji Mapy ma się koncentrować na budowaniu trwałych fundamentów transformacji polskiego rynku kapitałowego i realnej gospodarki.
„Zapewnienie odpowiedniego wsparcia w zakresie gromadzenia i dostępu do danych na temat ryzyk ESG należy również postrzegać jako kluczowy środek odpowiednio pobudzający rynek, podobnie jak wykorzystanie działań w obszarze finansów publicznych. Wdrożenie tych środków w ciągu 24 miesięcy od przyjęcia „Mapy drogowej” powinno zapewnić odpowiedni grunt pod kolejny etap jej implementacji” – napisano.
Trzecia faza w ciągu 24 miesięcy od przyjęcia Mapy drogowej miałaby skupiać się na wdrażaniu rekomendacji mających na celu wsparcie dalszego rozwoju polskiego rynku zrównoważonych finansów. Faza ta mogłaby być częściowo realizowana równolegle z drugą i koncentrować się na konkretnych rekomendacjach, w tym: uwzględnianiu ryzyk ESG w decyzjach inwestycyjnych; rozwoju rynku zrównoważonego długu publicznego; opracowaniu opartych na nauce planów transformacji wśród polskich przedsiębiorstw; oraz rozwoju polskiego ekosystemu czystych technologii.
Wreszcie, czwarta faza, po 24 miesiącach, powinna koncentrować się na wykorzystaniu wpływu poprzednich trzech faz w celu przekształcenia Polski w regionalne centrum zrównoważonych finansów.
„Oferując wypracowane na rodzimym polu narzędzia i usługi innym krajom regionu, Polska może zyskać przewagę konkurencyjną jako jeden z pierwszych dostawców bardziej złożonych rozwiązań w zakresie zrównoważonego rozwoju innym państwom członkowskim, a z drugiej strony ważny ośrodek przyciągający zrównoważone inwestycje do regionu” – napisano.
„Jako lider zrównoważonej transformacji, Polska może również stać się centrum inwestycyjnym dla odbudowy Ukrainy zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju. Polski rynek kapitałowy musi jednak być gotowy do odegrania tak kluczowej roli, w przeciwnym razie szybko odda prym innymi gospodarkom europejskim. Z tego względu należy nie tylko wdrożyć niniejsze rekomendacje, ale także podjąć dodatkowe działania przygotowawcze” – dodano.
Czytaj także: Prezes ZBP o wdrażaniu zasad zrównoważonego rozwoju na rynku finansowym
Rekomendacje z Mapy drogowej rozwoju rynku zrównoważonych finansów – skrót
Rekomendacja 1: budowa ambitnych i spójnych podstaw prawnych na rzecz osiągnięcia przez Polskę neutralności klimatycznej i transformacji zrównoważonego rozwoju.
Rekomendacja 2: budowa kompetencji rynku poprzez wysokiej jakości edukację, szkolenia zawodowe i transfer wiedzy.
Rekomendacja 3: powołanie polskiego Instytutu Zrównoważonych Finansów.
Rekomendacja 4: wspieranie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, ujawnień i dostępu do raportowanych danych.
Rekomendacja 5: wsparcie przy gromadzeniu i dostępie do danych na temat ryzyka ESG i danych środowiskowych.
Rekomendacja 6: popularyzacja uwzględniania ryzyka ESG w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych.
Rekomendacja 7: wykorzystanie działań w obszarze finansów publicznych jako dobrego przykładu i impulsu dla rozwoju rynku.
Rekomendacja 8: uwolnienie potencjału polskiego rynku korporacyjnych zrównoważonych instrumentów dłużnych.
Rekomendacja 9: wykorzystanie potencjału publicznych zrównoważonych instrumentów dłużnych.
Rekomendacja 10: wsparcie przy opracowaniu opartych na wiedzy naukowej planów transformacji przez polskich przedsiębiorców, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP.
Rekomendacja 11: wdrożenie strategii wspierającej rozwój ekosystemu czystych technologii.
Rekomendacja 12: oferowanie polskich usług i narzędzi w regionie.
Rekomendacja 13: umiędzynarodowienie polskiego Instytutu Zrównoważonych Finansów.
Czytaj także: Sektor bankowy kluczowy dla finansowania zielonej transformacji
Pełnomocnik Ministra ds. Zrównoważonych Finansów
W Mapie zastrzeżono, że harmonogram jej wdrażania, zwłaszcza w pierwszej fazie, jest w dużym stopniu zależny od tempa krajowej transpozycji powiązanych przepisów Unii Europejskiej. W związku z tym harmonogram może nie być przestrzegany, jeśli wystąpią opóźnienia w krajowej transpozycji unijnych ram zrównoważonego finansowania.
Dodano, że harmonogram ma raczej charakter pomocniczy, ponieważ pokazuje, jak operacjonalizować Mapę drogową i nie jest prawnie wiążący, ani nie jest jeszcze powiązany z trwającymi procesami legislacyjnymi w Polsce.
„Pomimo tych środków ostrożności, bardzo wskazane jest, aby polska administracja krajowa dokonała transpozycji przepisów UE w dziedzinie zrównoważonego finansowania tak szybko, jak to możliwe, jeśli Polska chce promować rozwój krajowego rynku zrównoważonego finansowania i stać się częścią grupy pierwszych graczy” – zaznaczono.
Realizacja Mapy drogowej będzie wymagała nie tylko zaangażowania wielu ministerstw w rządzie, ale także ścisłej współpracy z innymi podmiotami publicznymi odpowiedzialnymi za nadzór i regulację sektora finansowego, tj. KNF, NBP, PANA, czy UOKiK, a także zaangażowania wielu innych interesariuszy.
Aby skoordynować wszystkie te wysiłki, Mapa zaleca powołanie przez ministra finansów – Pełnomocnika Ministra ds. Zrównoważonych Finansów.
Pełnomocnik ułatwiałby, koordynował i monitorował wdrażanie Mapy drogowej od strony administracji krajowej, podobnie jak w przypadku Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego.
W trakcie całego procesu Platforma Zrównoważonych Finansów przy MF powinna wg Mapy nadal działać i pełnić rolę organu doradczego monitorującego jej wdrażanie i aktualizować ją w razie potrzeby.
Niezależnie od prac PZF niezależny organ miałby przeprowadzić odpowiednią ocenę wdrożenia i skutków Mapy drogowej w ciągu 3 lat od jej przyjęcia.