X lat AMRON: Doświadczenie buduje zaufanie – AMRON

dr Jacek Furga
Prezes Centrum AMRON

Należy jednak podkreślić, że sam pomysł zrodził się w Związku Banków Polskich jeszcze 5 lat wcześniej, w roku 1999, podczas spotkania ówczesnego Dyrektora Generalnego, a obecnego Prezesa Związku Banków Polskich, Krzysztofa Pietraszkiewicza z przedstawicielami Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego: obecnym Dyrektorem w UKNF Andrzejem Reichem, Krzysztofem Kanigowskim oraz przedstawicielami banków najbardziej zainteresowanych finansowaniem nieruchomości. Spotkanie poświęcone było omówieniu założeń do przygotowywanej przez GINB Rekomendacji J o tworzeniu przez banki baz danych o nieruchomościach. Miałem przyjemność uczestniczyć w tym spotkaniu jako ówczesny Prezes Zarządu Hypo- Vereinsbank Banku Hipotecznego S.A., w towarzystwie Piotra Cyburta, Prezesa Zarządu Rheinhyp-BRE Banku Hipotecznego S.A. oraz Mirosława Sochaczewskiego, Dyrektora Banku PKO BP S.A. We trzech stanowiliśmy skład ówczesnego Prezydium Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości. Przyjęcie przez Komisję Nadzoru Bankowego Rekomendacji J w dniu 20 lipca roku 2000 zmobilizowało nas do intensywniejszej pracy

Komitet ds. Finansowania Nieruchomości ZBP, którego Sekretarzem był wówczas Marek Kowalski, podjął formalnie inicjatywę utworzenia przy ZBP jednej wspólnej bazy danych o nieruchomościach. Opracowanie założeń takiej bazy danych zlecone zostało Bankowi Rheinhyp-BRE Bank Hipoteczny S.A., który jako bank specjalistyczny był najbardziej zaawansowany w wypełnianiu wymogów nadzorczych dotyczących kredytowania nieruchomości. Kierownikiem Projektu został Dyrektor Biura Wycen w tym banku, Robert Nowak. Opracowana we wrześniu 2001 roku koncepcja bazy danych pod roboczą nazwą Ewidencji Nieruchomości i Cen Transakcyjnych (ENTC) była przedmiotem konsultacji zarówno w sektorze bankowym, jak również w gronie ekspertów właściwych resortów i instytucji, w tym Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Finansów, Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, Narodowego Banku Polskiego, Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego oraz Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych. W listopadzie 2002 roku Komitet przyjął wyniki tych konsultacji w postaci dokumentu pt. „Memorandum Informacyjne – System Ewidencji Nieruchomości i Cen Transakcyjnych”, a Zarząd ZBP podjął decyzję o realizacji projektu.

W czerwcu 2003 roku ZBP podpisał Umowę z należącą do NBP firmą Bazy i Systemy Bankowe Sp. z o.o. o realizacji projektu Systemu, który w międzyczasie przyjął docelową nazwę Systemu Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami (AMRON).

Obsługę realizacji Projektu zlecono Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o., gdzie utworzony został Zespół ds. AMRON, w skład którego weszła Agnieszka Górska – koordynator projektu oraz specjalista IT, Ryszard Ferenc. Nad całością prac czuwała Prezes Zarządu CPBiI, Teresa Wrzesień. Zespół wpierał również Dyrektor Robert Nowak. W pracach nad modelami analitycznymi uczestniczyli przedstawiciel AGH z Krakowa oraz Akademii Ekonomicznej z Wrocławia. Opracowane wówczas modele autorstwa prof. dr. hab. Józefa Czai, po kilku aktualizacjach i modyfikacjach, funkcjonują w Systemie do dziś. Odbiór techniczny Systemu nastąpił w czerwcu 2004 roku, a we wrześniu tego roku System AMRON został udostępniony bankom.

Niestety, aktywność pierwszych uczestników w AMRON była znikoma.

Rosnące znaczenie sektora kredytów hipotecznych w działalności bankowej oraz nabierający rozpędu rynek mieszkaniowy stawiał przed bankami nowe wymagania. Tak widziała to również Komisja Nadzoru Bankowego i Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego. Pojawiła się zapowiedź Rekomendacji S.

W takiej sytuacji zostałem zaproszony przez Prezesa Związku Banków Polskich, Krzysztofa Pietraszkiewicza, do pokierowania Systemem AMRON. W maju 2006 roku wszedłem do Zarządu Centrum Prawa Bankowego i Informacji jako osoba odpowiedzialna za rozwój Systemu AMRON. Baza danych AMRON liczyła wówczas 116 tys. rekordów i uczestniczyło w niej 5 banków komercyjnych.

W ciągu poł roku udało się nam pozyskać do współpracy z AMRON kolejnych 8 banków. W dniu 21 listopada 2006 roku odbyło się pierwsze, założycielskie posiedzenie Komitetu Uczestników AMRON. W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele 13 banków komercyjnych, Narodowego Banku Polskiego i Związku Banków Polskich. Baza danych liczyła „już” 221 tys. rekordów. Rosnącemu zainteresowaniu banków współpracą z AMRON sprzyjała dyskusja nad projektem pierwszej Rekomendacji S, zobowiązującej banki do bieżącego monitorowania zmian wartości nieruchomości i wykorzystywania w tym celu metod statystycznych.

Generalny Inspektor Nadzoru Bankowego, Wojciech Kwaśniak, w skierowanym do Prezesa ZBP piśmie z dnia 31 października 2006 roku, pozytywnie ocenił kierunek rozwoju Systemu AMRON, pisząc: „(…) w naszym przekonaniu budowę Systemu AMRON należy uznać za cenną inicja tywę, która powinna się przyczynić do zwiększenia jakości oraz przejrzystości w odniesieniu do nieruchomości będących przedmiotem zabezpieczenia ekspozycji kredytowych. Korzystanie z baz danych pozwala na uzyskiwanie informacji przydatnych do oceny ryzyka. Stąd też, zasadność korzystania z Systemu AMRON ma tym większe znaczenie, że w czasie inspekcji w bankach stwierdza się, że znacząca część banków nie posiada własnych baz danych.”

Stale rosnąca liczba banków uczestniczących w AMRON oraz liczba gromadzonych rekordów, a przede wszystkim zmieniający się rynek nieruchomości w Polsce po jego otwarciu na europejskich inwestorów, deweloperów oraz instytucje finansowe i coraz wyraźniej definiowane oczekiwania odnośnie przejrzystości i dostępności informacji o rynku nieruchomości skłoniła Związek Banków Polskich do podjęcia w lutym 2008 roku decyzji o fundamentalnej przebudowie samej bazy danych, jak również „uzbrojenia” Systemu AMRON w szereg nowych raportów analitycznych i statystycznych.

Zaakceptowany przez ZBP zakres przebudowy Systemu AMRON umożliwiał zarówno jego udostępnienie innym niż banki uczestnikom rynku obrotu nieruchomościami, jak również dalsze poszerzenie funkcjonalności oraz bezpieczeństwa zasobów bazy danych, oraz niezawodność korzystania z niego przez użytkowników. Baza AMRON ...