Wystarczy być bezczelnym

Człek bezczelny nie musi się zastanawiać nad tym, co wypada a co nie. Nie musi mieć dylematów, czy wypada zrzucić swe obowiązki na barki innych. Dla niego inni to frajerzy, bo przecież też mogliby jak on postąpić. A tymczasem mają jakieś obiekcje i opory przed obarczaniem czymkolwiek innych.

Czasami to myślę, że bezczelni to ludzie nieco cofnięci w rozwoju. Dlaczego? Ano z prostej przyczyny. Dawniej szczytem mody, a raczej snobizmu, było wzorowanie się na Francji i Francuzach. I chęć zaimponowania im. A jako rzekł Emil Cioran (rumuński filozof, teoretyk nihilizmu i eseista piszący przede wszystkim w języku francuskim): We Francji wystarczy być bezczelnym, by zdobyć reputację człowieka inteligentnego i dowcipnego. We Francji bezczelność zastępuje inteligencję i dowcip.

Człek bezczelny, gdy jeszcze jakiegoś wykształcenia liznął, często staje się – głównie w swych oczach – jedynym odważnym i mądrym w okolicy. Czego zresztą nie omieszkuje ogłaszać wszem i wobec i każdemu z osobna, przy każdej nadarzającej się okazji. I nawet nie zauważa, jak wtłaczając się na szczyty geniuszu traci powoli i szacunek, i przyjaciół, i kolegów. A przecież, co stwierdził Aleksander Świętochowski (pisarz, publicysta, filozof i historyk, aforysta, krytyk, publicysta polityczny, działacz społeczny): Nawet geniusz potrzebuje towarzystwa.

Bo w samotności często geniusz w szaleństwo zamienić się potrafi. A i odwaga już taka cenna nie jest. Zresztą, co zauważył Artur Sandauer (krytyk literacki, eseista, tłumacz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego): Odwaga staniała, rozum podrożał. Pewnie dlatego próżno go u bezczelnych szukać.