Wyniki odsetkowe banków rosną szybciej od oczekiwań, możliwe kolejne pozytywne zaskoczenia

Banki, które do tej pory publikowały wyniki za IV kwartał, pozytywnie zaskakiwały na linii wyniku odsetkowego.

„Wygląda na to, że szacunki analityków po pierwszych podwyżkach stóp procentowych okazały się zbyt konserwatywne. Wynik odsetkowy rośnie szybciej niż zakładały to też same banki” – powiedział analityk Erste Securities Łukasz Jańczak.

„W dużej mierze zadziałał tutaj efekt depozytowy – ceny depozytów pod koniec 2021 roku praktycznie nie rosły, koszt depozytów w bankach mocno się nie zwiększył. To spowodowało, że ostatni kwartał na tej linii pozytywnie zaskoczył” – dodał.

Dotychczas wstępne wyniki za IV kwartał 2021 roku podały cztery banki: Bank Millennium, Santander Bank Polska, ING Bank Śląski oraz mBank.

Wpływ podwyżek stóp procentowych na wynik odsetkowych banków

Wskutek podwyżek stóp procentowych w 2021 roku wynik odsetkowy tych banków w IV kwartale okazał się wyraźnie wyższy niż kwartał wcześniej. Pozycja ta wyniosła łącznie w tym okresie 5,1 mld zł, czyli była o 750 mln zł wyższa niż w III kwartale, co daje 17-proc. dynamikę wzrostu.

Wynik odsetkowy w ostatnim kwartale 2021 roku okazał się także wyższy od oczekiwań rynkowych i miał wpływ na nieznacznie lepsze od konsensusu wyniki banków za ten okres. Linia ta łącznie w czterech bankach była o 5 proc. wyższa od oczekiwań analityków ankietowanych przez PAP Biznes.

„Spodziewam się, że także w przypadku innych banków dynamika wzrostu wyniku odsetkowego w IV kwartale powinna być dobra. Być może u części banków repricing aktywów będzie bardziej przesunięty na I kwartał 2022 roku, bo w portfelu mają więcej kredytów opartych na WIBOR6M, więc efekt podwyżek stóp procentowych może być bardziej widoczny w I kwartale” – powiedział Jańczak.

Zdaniem analityka znacząca część ubiegłorocznych podwyżek stóp procentowych będzie widoczna w wyniku odsetkowym banków w I kwartale 2022 roku.

Dane za IV kwartał i optymistyczne prognozy na I kwartał wskazują, że także na początku 2022 roku banki mogą pozytywnie zaskakiwać na tej linii przychodowej.

– ocenił Jańczak.

„Znacząca część ubiegłorocznych podwyżek stóp procentowych będzie widoczna na początku 2022 roku, bo w samym 2021 roku stopy wzrosły łącznie o 165 pb, do 1,75 proc.” – dodał.

Ocenił, że także początku tego roku ceny depozytów zmieniają się tylko w umiarkowanym zakresie.

„Mocna dynamika wzrostu tego wyniku powinna utrzymać się także w I kwartale tym bardziej, że stopy procentowe dalej rosną” – powiedział Jańczak.

Rośnie wynik odsetkowy, ale rosną i koszty

Dzięki rosnącemu wynikowi odsetkowemu sektor bankowy czeka w 2022 roku poprawa rentowności.

Zdaniem Pawła Spławskiego, partnera w zespole ryzyka finansowego Deloitte Polska, wzrost wyniku odsetkowego nie znajdzie jednak w całości odzwierciedlenia w wynikach sektora.

„Część wyniku będzie „skonsumowana” na bieżące wydatki i wydatki rozwojowe. To dobry moment na tego typu inwestycje, bo teraz będzie je łatwiej sfinansować” – powiedział Spławski.

„W 2020 roku, w związku z wybuchem pandemii koronawirusa, doszło do zamrożenia wielu bankowych projektów rozwojowych, wstrzymano pewne inwestycje. Teraz, dzięki wyższej rentowności sektora wynikającej z wyższych przychodów odsetkowych, myślę, że wzrośnie poziom wydatków w bankach. Będziemy zapewne również obserwować rosnące koszty. To częściowo skonsumuje pozytywny efekt podwyżek stóp procentowych” – dodał.

Czytaj także: KNF zaleca bankom utrzymywanie dodatkowego wymogu kapitałowego >>>

Ekspert Deloitte spodziewa się, że w 2022 roku wzrosną wydatki związane z rozwojem zamrożonych wcześniej projektów, głównie informatycznych.

„W wynikach banków widać będzie także wpływ inflacji oraz efekty oczekiwań dotyczących wzrostu wynagrodzeń. W związku z tym, zauważalna będzie presja na wzrost kosztów osobowych” – powiedział Spławski.

Na wzrost kosztów wskazują już dane za IV kwartał 2021 roku publikowane przez giełdowe banki – u czterech kredytodawców były one łącznie o 7 proc. wyższe niż w III kwartale.

Spławski zwrócił uwagę, że banki w Polsce mają dobrą sytuację płynnościową, a trzymane depozyty będą chciały konwertować na produkty inwestycyjne.

„Środki z Polskiego Ładu wypłacane za pośrednictwem banków nie były w dużej mierze wydawane na inwestycje, bowiem były one odraczane ze względu na rynkową niepewność. Obecnie, są one w dużej mierze trzymane w bankach w postaci depozytów” – powiedział Spławski.

„Spodziewam się, że banki będą próbowały konwertować zarówno te depozyty jak i depozyty klientów detalicznych do produktów inwestycyjnych i rozwijać ofertę inwestycyjną. Kilka polskich banków już w latach 2020-2021 deklarowało chęć mocniejszego wejścia z tego typu ofertą. Myślę, że ten trend będzie w tym roku kontynuowany” – dodał.

Między październikiem a grudniem 2021 r. Rada Polityki Pieniężnej podwyższyła referencyjną stopę procentową łącznie o 165 pb, do 1,75 proc. W styczniu i w lutym 2022 roku RPP podwyższyła stopy procentowe łącznie o 100 pb i obecnie wynosi ona 2,75 proc. Po podwyżce stopa referencyjna osiągnęła najwyższy poziom od 2013 r.

W lutym RPP zdecydowała także o podwyższeniu stopy rezerwy obowiązkowej do 3,5 proc. z 2,0 proc. co – zdaniem obserwatorów rynku – ma zachęcać banki do szybszych podwyżek oprocentowania depozytów.

Zdaniem Jańczaka ruch ten może tylko lekko wpłynąć na podniesienie rynkowych stawek.

„Podniesienie stopy rezerwy obowiązkowej może lekko wpłynąć na podniesienie stawek na rynku, ale raczej będzie to widoczne tylko w ofertach promocyjnych banków niż w całościowej ofercie depozytowej” – uważa Jańczak.

Poniżej wyniki odsetkowe banków w IV kwartale 2021 roku (w mln zł) w porównaniu do konsensusu PAP Biznes i w ujęciu kdk.

ING Bank Śląski przy publikacji wyników za IV kwartał szacował, że podwyżki stóp procentowych (bez uwzględnienia lutowej) podwyższą jego wynik odsetkowy w 2022 roku o 700-900 mln zł.

Santander Bank Polska w kolejnych kwartałach przewidywał dalszą poprawę marży odsetkowej, a Bank Millennium spodziewał się, że w I kwartale 2022 roku przekroczy ona wyraźnie poziom 3 proc. z 2,98 proc. notowanych w IV kwartale.