Wydarzenia i Opinie | Konkurs Etyka w Finansach | Upadłość Konsumencka | Zagrożenia etyczne wynikające ze zmian w prawie upadłościowym

Zagrożenia etyczne

Wolny świat, w którym zaczęło funkcjonować polskie społeczeństwo po roku 1989, wymaga dojrzałości i odpowiedzialności. Jednak często, zamiast zrównoważonego rozwoju i podejmowania spokojnych decyzji, młodzi ludzie uciekają w konsumpcjonizm.

Stopa preferencji czasowej jest to indywidualne wartościowanie dóbr teraźniejszych (konsumpcja) w odniesieniu do dóbr przyszłych (oszczędności). Konieczność konsumpcji jest niezaprzeczalna. Każdy człowiek, aby przeżyć, potrzebuje konsumować zdobyte dobra. W związku z powyższym należy przyjąć, że to samo dobro jest więcej warte dzisiaj niż odłożone w czasie. Dotyczy to zarówno dóbr pierwszej potrzeby(przede wszystkim żywności), jak również bardziej abstrakcyjnych dóbr ekonomicznych, w tym samego kapitału. Powyższa teza staje się uzasadnieniem moralnym dla dodatkowych kosztów(odsetek) podczas pożyczania pieniędzy. Odsetki są bowiem wyrównaniem wartości, pomiędzy możliwą konsumpcją własną w teraźniejszości, a tą odłożoną na przyszłość. I tak, jak w przypadku odsetek od kapitału wartość ta jest wyznaczana odgórnie przez oprocentowanie kredytów i lokat, tak w przypadku innych dóbr ocena ich wartości w czasie zależy od indywidualnych preferencji człowieka. W związku z tym, bardzo trudno określić granicę pomiędzy odpowiednią konsumpcją, a „materialnym hedonizmem”. Jednocześnie można wskazać co najmniej kilka ludzkich zachowań (w szczególności młodego pokolenia), które ukazują zachwianie równowagi w tzw. zdrowej konsumpcji.

Pierwszym z nich, najpilniej wpisującym się w temat eseju, jest tzw. życie na kredyt. Wzrastający standard życia społeczeństwa europejskiego (w tym również naszych rodaków) powoduje, że domowy budżet przewiduje więcej kosztów niż realnych wpływów. Funkcjonujące wśród młodych przekonanie, że trzeba żyć „na pewnym poziomie” powoduje, że pozornie niezbędne do funkcjonowania sprzęty tj. smartfon, samochód czy abonament na portalu z filmami online są finansowane kartą kredytową czy przysłowiowo „brane na raty”. To zachowanie można tłumaczyć takimi zjawiskami, jak zmieniająca się moda, czy dbanie o własny wizerunek, kreowany m.in. w internetowych portalach społecznościowych. Potrzeba akceptacji, wymieniana jako jedna z istotniejszych w budowaniu relacji międzyludzkich, w erze materializmu ma być zaspokajana dopasowaniem młodego człowieka do otaczającego go środowiska, a co za tym idzie posiadaniem najnowszych gadżetów, korzystaniem z drogich usług rozrywkowych czy podróżowaniem w najbardziej popularne miejsca na świecie.

Częstokroć taki styl należy określić mianem „życia ponad stan”, gdyż pokazywany na zewnątrz obraz nie odpowiada sytuacji życiowej, w jakiej (młody) człowiek się znajduje. Zaspokajanie zachcianek nie idzie w parze z planowaniem i oszczędzaniem, a społeczne przyzwolenie na zadłużanie się w celach konsumpcyjnych wzmaga siłę omawianego zjawiska. W tym kontekście prezentowanie upadłości konsumenckiej jako sposobu na wyjście ze „spirali zadłużenia”, czy rozpoczęcie życia z „czystą kartą” jawi się jako czynnik usprawiedliwienia decyzji uspokojenia sumienia podczas podpisywania ...