Większa odpowiedzialność karna spółek w wyniku zmian w ustawie o rachunkowości

Więcej jednostek musi sporządzać sprawozdanie z działalności

W wyniku zmian w ustawie o rachunkowości, które weszły w życie 23 września 2015 r., do sporządzania sprawozdań z działalności zostały zobowiązane takie spółki jawne i komandytowe, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej (art. 49 ust. 1 uor).

Rozszerzenie katalogu jednostek, w których kierownik zobowiązany jest sporządzać sprawozdanie z działalności, powoduje równe traktowanie takich spółek w odniesieniu do innych spółek kapitałowych (spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek akcyjnych) i spółek komandytowo-akcyjnych zobowiązanych do sporządzania takich sprawozdań.

Nowe wymogi dla kierowników jednostek

Nowe przepisy zwiększają również zakres odpowiedzialności karnej za naruszenie obowiązków wynikających z ustawy o rachunkowości. Kierownik jednostki będzie w dalszym ciągu odpowiedzialny za niesporządzanie sprawozdania finansowego i niezłożenie go w rejestrze sądowym, ale w wyniku nowelizacji ustawy będzie również odpowiadał za:

• niesporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania na rzecz administracji publicznej (art. 77 pkt 2 uor)

• sporządzanie ww. sprawozdań niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcie w nich nierzetelnych danych (art. 77 pkt 2 uor)

• niezłożenie we właściwym rejestrze sądowym:

  • skonsolidowanego sprawozdania finansowego

  • sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej

  • sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej

  • skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej

Sankcje karne bez zmian

Ustawodawca nie wprowadził żadnych zmian w zakresie sankcji karnych przewidzianych za naruszenie obowiązków wynikających z ustawy. W dalszym ciągu będą to:

• grzywna lub kara pozbawienia wolności do lat 2, albo obie te kary łącznie w przypadku niesporządzania sprawozdań lub sporządzania ich niezgodnie z przepisami ustawy

• grzywna lub kara ograniczenia wolności za niezłożenie sprawozdań w rejestrze sądowym.

Warto podkreślić, że sankcjami objęto niesporządzanie lub nieskładanie w KRS wszystkich elementów sprawozdawczości zewnętrznej. Wśród nich znalazło się wprowadzone do ustawy o rachunkowości nowe sprawozdanie (sprawozdanie z płatności). Objęcie kierownika jednostki odpowiedzialnością karną także za niesporządzanie i nieskładanie do KRS skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności (pojedynczego podmiotu lub grupy kapitałowej) jest zmianą, która w sposób jasny i bez niedomówień określiła nowy (zwiększony) zakres tej odpowiedzialności.

Paweł Muż
ekspert INFOR PL
Zastępca Redaktora Naczelnego MONITORA księgowego