Więcej zarabiamy i więcej oszczędzamy
Udział średnich wydatków w przeciętnych miesięcznych dochodach spadł we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych w wyjątkiem gospodarstw domowych rolników, gdzie wzrósł o nieco ponad 1 pkt proc.
Tak jak w latach poprzednich, najwyższy udział wydatków w dochodach (74,8%) i najniższą kwotę nadwyżki przeciętnych miesięcznych dochodów rozporządzalnych na osobę nad średnimi wydatkami na osobę (545 zł), odnotowano w gospodarstwach domowych rencistów.
Najniższy udział wydatków w dochodach (50,9%) podobnie jak w roku poprzednim, miały gospodarstwa domowe rolników, natomiast największą średnią kwotę nadwyżki dochodu nad wydatkami (1451 zł) zanotowano w gospodarstwach domowych pracujących na własny rachunek.
Nominalnie wyższe dochody i wydatki
Zgodnie z metodologią GUS nadwyżka dochodów nad wydatkami to oszczędności (np. lokaty w bankach), spłacone pożyczki, pożyczki udzielone oraz środki przeznaczone na zakup i remont majątku rzeczowego.
W 2023 r. sytuacja materialna gospodarstw domowych poprawiła się. Nominalnie gospodarstwa domowe osiągały zarówno wyższe dochody, jak i wydatki.
Poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę wyniósł 2678 zł i był wyższy od dochodu z 2022 r. nominalnie o 13,7%, a realnie o 2,1%.
Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych osiągnęły w 2023 r. wartość 1636 zł i były wyższe nominalnie o 9,4%, a realnie niższe o 1,8% od wydatków z 2022 r.
Mniej zadłużonych gospodarstw domowych
Nadal utrzymywało się relatywnie duże zróżnicowanie przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków pomiędzy różnymi grupami społeczno-ekonomicznymi gospodarstw domowych. Najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny (3313 zł) oraz przeciętne miesięczne wydatki (1862 zł) na 1 osobę wystąpiły w gospodarstwach osób pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym.
Najniższy dochód rozporządzalny osiągały gospodarstwa domowe rencistów – 2162 zł na osobę.
Budżety rodzin najuboższych w największym stopniu są obciążone wydatkami na żywność i napoje bezalkoholowe oraz na użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii. 20% osób o najniższych dochodach wydawały na ten cel 50,6% wydatków ogółem, zaś 20% osób o najwyższych dochodach 40,3% wydatków ogółem.
W 2023 r. 23,3% badanych przez GUS gospodarstw domowych było zadłużonych (w 2022 r. – 25,9%). Dla 46,5% zadłużonych gospodarstw spłata nie była dużym problemem i wywiązywały się z niej terminowo.
Dla 48,9% zadłużonych gospodarstw domowych zadłużenie stanowiło pewne obciążenie, ale również wywiązywały się terminowo ze spłaty. 4,6% zadłużonych gospodarstw domowych nie wywiązywały się ze spłaty terminowo.