Gospodarka

W Europie rosną dochody podatkowe w relacji do PKB

Witold Gadomski | Gazeta Wyborcza
W Europie rosną dochody podatkowe w relacji do PKB
Fot. stock.adobe.com / Grispb
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
W 2021 r. w Unii Europejskiej stosunek dochodów podatkowych (wliczając w to składki na ubezpieczenia społeczne) do PKB osiągnął najwyższy poziom od 1997 r. i wyniósł 41,5%. W 2022 roku relacja ta spadła do 41,2%, ale utrzymała się powyżej średniej z lat poprzedzających pandemię Covid-19. W strefie euro dochody podatkowe wyniosły zarówno w roku 2022, jak i w 2021 41,9% PKB.

Na dochody podatkowe w roku 2022 wpłynęły rosnące ceny energii i działania podjęte w celu łagodzenia ich skutków.

W wartościach bezwzględnych wszystkie kraje UE i EFTA z wyjątkiem Danii odnotowały w roku 2022 wzrost dochodów podatkowych. Wśród krajów UE najsilniejszy wzrost miały Węgry (+24%), Bułgaria (+22%) i Rumunia (+20%).

Wśród krajów EFTA bardzo silny wzrost zaobserwowano w Norwegii (+38 %), do czego przyczyniły się podatki nakładane na przedsiębiorstwa wydobywające ropę naftową oraz Islandia (+20 %). Z kolei dochody podatkowe w Danii spadły o 2%.

Pozostałe kraje UE gonią Szwecję?

Relacja dochodów podatkowych i składek na ubezpieczenie do PKB była odmienna w różnych krajach. Najwyższą odnotowano we Francji (48,0 %), Belgii (45,6 %), Austrii (43,6 %), Finlandia i Grecja (43,1%) oraz we  Włoszech (42,9%).

Szwecja, która przez lata uchodziła za kraj bardzo wysokich podatków, miała w roku 2022  relację 42,4% – niewiele wyższą od średniej unijnej.

Wśród krajów EFTA najwyższy udział Podatków w PKB miała w roku 2022 Norwegia ( 44,4%).

Na drugim końcu skali była Irlandia (21,7 %), Rumunia (27,5 %), Malta (29,6 %), Łotwa (30,8 %) i Bułgaria (31,1 %) oraz Szwajcaria (27,0 %).

Relacja dochodów z podatków i składek na ubezpieczenie społeczne w Polsce jest niższa niż średnio w Unii Europejskiej i wyniosła w roku 2022 35,3%. Odnotowaliśmy spadek aż o 2,3 pkt proc. w stosunku do roku 2021. Mimo to relacja dochodów podatkowych do PKB była wyższa niż w roku 2015, gdy wyniosła 33,4%.

Liderzy wzrostu obciążeń

W 2022 r. relacja dochodów podatkowych i składek na ubezpieczenie społeczne do PKB wzrosła w dwunastu krajach UE, a także w Islandii i Norwegii, przy czym największy wzrost zaobserwowano na Cyprze (z 34,8% w 2021 r. do 36,5% w 2022 r.) i na Węgrzech (z 33,9% do  i 35,1%). W Norwegii, nie będącej w Unii relacja ta wzrosła z 42,6% w 2021 r. do 44,4% w 2022 r.

W 2022 r. w UE podatki od produkcji i importu stanowiły 13,6% PKB, bieżące podatki od dochodu i  majątku wyniosły 13,4% PKB, a składki na ubezpieczenie społeczne netto – 13,9% PKB.

Relacja dochodów podatkowych i składek na ubezpieczenie społeczne do PKB

 20152016201720182019202020212022
Unia Europejska40,941,041,041,141,041,141,541,2
Strefa Euro41,341,341,441,641,441,541,941,9
Belgia47,446,647,147,245,845,945,545,6
Bułgaria28,929,229,829,730,430,530,831,1
Czechy34,335,135,436,035,936,036,035,4
Dania47,346,646,545,247,848,248,342,5
Niemcy40,140,540,741,241,441,042,342,1
Estonia33,633,833,133,233,533,634,133,2
Irlandia24,024,623,423,122,720,621,621,7
Grecja40,142,442,743,041,942,042,243,1
Hiszpania34,734,434,635,435,437,738,638,3
Francja47,747,648,348,147,147,347,048,0
Chorwacja37,938,338,138,638,637,936,937,2
Włochy43,142,442,141,942,442,842,842,9
Cypr33,132,232,833,134,233,734,836,5
Łotwa30,131,031,431,431,231,531,130,8
Litwa29,330,029,730,430,531,632,231,9
Luksemburg36,236,938,140,841,039,739,639,8
Węgry38,839,238,036,936,436,033,935,1
Malta30,531,531,131,130,329,830,129,6
Holandia37,538,939,239,339,740,339,739,0
Austria43,942,442,542,943,242,743,943,6
Polska33,434,535,235,936,036,437,635,3
Portugalia37,036,636,537,036,737,537,438,0
Rumunia28,027,126,026,626,726,927,227,5
Słowenia37,937,937,637,738,038,138,837,8
Słowacja32,633,134,034,134,634,935,635,1
Finlandia43,743,943,042,542,441,943,343,1
Szwecja43,244,744,744,543,543,143,342,4
Islandia35,150,337,136,535,136,335,136,0
Norwegia38,539,038,839,440,038,942,644,4
Szwajcaria27,027,027,827,227,728,028,127,0

 Źródło: Eurostat

Witold Gadomski
Witold Gadomski, publicysta ekonomiczny, od ponad 20 lat pracujący w Gazecie Wyborczej. Autor książki o Leszku Balcerowiczu, współautor Kapitalizm. Fakty i iluzje. Od 2020 roku współpracuje z portalem BANK.pl.
Źródło: BANK.pl