Temat Numeru | Płatności | Dobre perspektywy dla portfeli elektronicznych
Jeszcze pod koniec 2019 r. oceniano, że globalna liczba użytkowników portfeli cyfrowych do końca 2020 r. podwoi się, a najpopularniejszym z nich na świecie, z 227 mln użytkowników, stanie się Apple Pay. Takie wnioski płynęły z badań, przeprowadzonych przez Juniper Research. Portfel Google Pay miał zwiększyć liczbę użytkowników z 39 mln w 2018 r. do 100 mln w roku 2021, a w tym samym czasie Samsung Pay miał wzrosnąć z 51 mln do 100 mln klientów. Prognozy te zapewne okażą się niedoszacowane. W informacji o rozwoju handlu elektronicznego i społeczeństwa bezgotówkowego, przygotowanej przez European Parliamentary Research Service (EPRS) na potrzeby Parlamentu Europejskiego, wskazano bowiem, że choć w UE sprzedaż nadal odbywa się głównie w sklepach stacjonarnych, a za sprawunki płaci się głównie gotówką, to zakupy online i elektroniczne operacje bezgotówkowe są jednym z głównych motorów cyfrowej transformacji.
E-commerce w czasach pandemii
Na całym świecie zachęca się do pozostania w domu i ograniczania kontaktów z innymi osobami. Dla handlu to duże wyzwanie, ale jednocześnie i bodziec do rozwijania sprzedaży w sieci. Sklepy działające w internecie konkurują nie tylko ofertą i cenami, ale też wygodą realizacji zakupów. Kluczową kwestią jest realizacja płatności. Ze względu na ryzyko zarażenia ogranicza się możliwość zapłaty gotówką kurierowi przy odbiorze, a klienci preferują te sposoby dostawy, które nie wymagają kontaktu z innymi osobami.
Z przeprowadzonego przez agencję Mobile Institute na zlecenie Izby Gospodarki Elektronicznej badania „e-Commerce w czasie kryzysu 2020” wynika, że konsumenci zmienili nie tylko swoje codzienne nawyki, ale i zachowania zakupowe. Aż 2/3 respondentów uważa, że koronawirus nie przestanie być aktywny w Polsce. Jego ekspansja zostanie tylko spowolniona, a same infekcje staną się mniej groźne. Zebrane dane wyraźnie wskazują, że klienci, zwłaszcza ci w wieku 35-44 lata, wybierają zakupy w internecie. Także i mieszkańcy mniejszych miast, gdy chcą zaopatrzyć się w środki higieniczne lub detergenty, preferują dziś e-sklepy. Sytuacja ta wzmocni rozwój e-commerce w Polsce oraz wpłynie na zmianę nawyków zakupowych Polaków.
Również analitycy EPRS podkreślają, że znaczna większość internautów na rynku wspólnotowym, szczególnie tych poniżej 45. roku życia, robi zakupy online. Najpopularniejsze produkty kupowane w sieci to ubrania, artykuły sportowe, podróże i wszelkiego rodzaju treści online.
Po trosze przyczynia się do tego także wzrost popularności płatności bezgotówkowych, które w niektórych krajach stały się powszechne. W Szwecji już w 2018 r. transakcje gotówkowe stanowiły mniej niż 2% wartości wszystkich operacji. Płatności cyfrowe realizowane za pomocą kart lub aplikacji są tam na tyle akceptowane, że wielu konsumentów nie nosi gotówki przy sobie, a niektórzy sprzedawcy jej nie przyjmują.
Skoro płatności bezgotówkowe, również z powodu pandemii, staną się podstawowym sposobem regulowania zobowiązań finansowych, to dlaczego nie wykorzystać do nich portfeli cyfrowych? Wśród pięciu trendów płatniczych w handlu elektronicznym, na które należy zwrócić uwagę w 2020 r., Razer Merchant Services wymienia sprzedaż wielokanałową i jej personalizację. Niektóre z obecnych trendów obejmują opcje „kup teraz, zapłać później”, „kup online i odbierz w sklepie” oraz „płatności zbliżeniowe”. Operacje gotówkowe zmniejszają swój wolumen, a korzystanie z kart kredytowych i portfeli cyfrowych rośnie, zwłaszcza wśród młodszych nabywców. W Malezji portfele cyfrowe są czwartą najczęściej stosowaną opcją, wybieraną w zaledwie 7% operacji, jednak oczekuje się, że udział ten gwałtownie wzrośnie między 2019 a 2021 r. Według JP Morgan, portfele cyfrowe będą miały 16% udziału w płatnościach w tym kraju.
Dlaczego wybrać e-portfel?
E-portfel, e-wallet, e-portmonetka, portfel cyfrowy, portfel elektroniczny to wirtualny odpowiednik tradycyjnego portfela. Formalnie jest to konto założone w zewnętrznym przedsiębiorstwie, które zajmuje się płatnościami online. Należący do PayPro serwis Przelewy24 przekonuje, że usługa, która umożliwia wpłatę i wypłatę środków (za pomocą przelewu lub karty), przesyłanie pieniędzy pomiędzy e-portfelami oraz podpinanie karty płatniczej jest wygodniejszym rozwiązaniem do realizowania płatności w internecie od np. karty kredytowej. Unika się w ten sposób m.in. ciągłego podawania kodu CVV/CVC przy każdej transakcji wykonywanej za pomocą karty. Po założeniu konta na danej platformie wystarczy w trakcie zakupów zalogować się do portfela na telefonie i wykonać płatność. Można przy tym wydać tylko tyle pieniędzy, ile rzeczywiście jest w portfelu, co pozwala zachować kontrolę nad wydatkami.
Wśród najpopularniejszych portfeli elektronicznych na świece wymienia się: AliPay, Amazon Pay, Apple Pay, Du Xiaoman Pay, Fitbit Pay, Garmin Pay, Google Pay, Huawei Pay, LINE Pay, Masterpass, MTN Mobile Money, Orange Money, PayPal, Paytm, Rakuten Pay, Samsung Pay, Skrill, Visa Checkout, Vodafone M-PESA, WeChat Pay, Xiaomi Pay i Yandex.Money.
Wykorzystywanie wzrasta
Rośnie nie tylko popularność portfeli cyfrowych, ale też zakres dostępnych operacji. Można ich używać razem z systemami płatności mobilnych i płacić za zakupy za pomocą smartfonów. Portfele mobilne mogą korzystać z różnych technologii do realizowania płatności. Poza Chinami najczęściej korzysta się z komunikacji radiowej bliskiego zasięgu (NFC), którą wykorzystują takie portfele, jak Google Pay, Apple Pay i Samsung Pay. Często wykorzystywana jest też technologia Quick Response (kody QR) szeroko stosowana zwłaszcza w Chinach (WeChat Pay, AliPay).
Zgodnie z opublikowanym przez FIS 27 lutego br. raportem „Worldpay Global Payments” portfele cyfrowe i mobilne będą do 2023 r. obsługiwać połowę (52%) globalnej sprzedaży e-commerce. W tym czasie światowy rynek e-handlu ma wzrosnąć o 53%, a jego wartość wyniesie 5,9 bln dolarów. Dla wielu konsumentów, którzy rezygnują z tradycyjnych metod płatności w sklepie, nowym portfelem stają się smartfony. W 2019 r. w sklepach na całym świecie za 22% zakupów płacono przy użyciu portfeli mobilnych/cyfrowych – rok wcześniej było tak w 16% przypadków. Prognozy rynkowe przewidują, że w 2020 r. płatności portfelem cyfrowym lub mobilnym dokona ponad miliard kupujących.
Z raportu wynika też, że w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód, Afryka) w ciągu najbliższych pięciu lat karty debetowe pozostaną najpopularniejszą metodą płatności w sklepie, zużycie gotówki w punkcie sprzedaży gwałtownie w tym czasie spadnie. Wielka Brytania pozostanie liderem w handlu elektronicznym, przy czym konsumenci przy zakupach online preferują tam portfele cyfrowe i karty debetowe. W regionie Azji i Pacyfiku utrzyma się dominacja Chin. Portfele cyfrowe prowadzone przez AliPay i WeChat Pay odpowiadają tam za 71% sprzedaży e-commerce i 48% sprzedaży w sklepach stacjonarnych. Karty kredytowe zachowają swą siłę w Hongkongu i Korei Południowej, w krajach tych kredyt pozostaje bowiem główną metodą płatności zarówno online, jak i stacjonarnie.
Rynek portfeli mobilnych zdominowały dziś kraje azjatyckie, a światowym liderem są Chiny. Już dziś prawie 70% chińskich konsumentów regularnie korzysta z tej metody. Kraje Europy Zachodniej i Stany Zjednoczone pozostają daleko w tyle. Większość osób nadal wybiera tam gotówkę, karty kredytowe bądź debetowe. W USA i Wielkiej Brytanii wśród dostawców e-portfeli na rynku biznesowych płatności mobilnych prym wiedzie Apple Pay. Zgodnie z raportem FIS korzysta z nich około 55% firm. Zajmujący drugie miejsce Android Pay osiągnął około 44-procentowy udział w rynku. Rynek chiński niemal całkowicie opanowały WeChat Pay i AliPay.
Do dziś nie wypracowano ogólnoeuropejskiej metody płatności detalicznych (innej niż gotówka w euro), może dlatego, że nie ma europejskiego systemu kart. Budzi to niepokój m.in. Europejskiego Banku Centralnego, a to ze względu na potencjalne ryzyko uzależnienia się Europy od nowych globalnych inicjatyw w płatnościach. Może to mieć negatywny wpływ na autonomię i odporność europejskich systemów płatności. Jedno jest pewne – gotówka w codziennym życiu będzie marginalizowana, a pandemia COVID-19 tylko ten proces przyspiesza.
