Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
To tylko kwestia czasu, kiedy człowiek będzie pracować ramię w ramię z robotem. Sztuczna inteligencja zmienia praktycznie wszystkie dziedziny życia, a jej rozwój może zrewolucjonizować większość branż.
Wraz z rozwojem elektronicznych usług bankowych pojawia się potrzeba wzmocnienia bezpieczeństwa cybernetycznego. Sektor bankowy jest jednym z najbardziej narażonych na ataki hakerskie. Tylko w zeszłym roku liczba ataków na urządzenia mobilne zwiększyła się trzykrotnie.
Już w 2020 roku może zacząć działać telekomunikacyjna sieć piątej generacji, choć na początku tylko w wybranych lokalizacjach. W ciągu 3-4 lat może zyskać krajowy zasięg, choć część bardziej zaawansowanych funkcji może być komercyjnie dostępna dopiero w drugiej połowie przyszłej dekady. Przygotowywane są już podwaliny pod budowę 5G na krajową skalę, wśród operatorów będzie dystrybuowane pasmo C, czyli 3,7 GHz w wariancie po 50 MHz dla każdego z operatorów. Przetarg ruszy prawdopodobnie na początku 2020 roku.
W Polsce podejmowanych jest coraz więcej inicjatyw mających na celu szerzenie świadomości dotyczącej sztucznej inteligencji. Pod koniec 2018 roku Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało „Założenia do strategii AI w Polsce” mające ułatwić programistom wdrażanie rozwiązań wykorzystujących sztuczną inteligencję, a na początku marca 2019 r. podpisano porozumienie na rzecz edukacji społeczeństwa w zakresie nowych technologii, w tym SI.
Bezpieczne płatności i zarządzanie portfelem kryptowalut z poziomu telefonu stają się możliwe dzięki specjalnym schronom, na których zapisywane są klucze i tokeny elektroniczne. Coraz więcej producentów telefonów włącza się w wyścig o klienta zorientowanego na korzystanie z technologii blockchain. Ta w najbliższym czasie będzie notować dalszy wzrost, a oczekiwania użytkowników związane z obrotem kryptowalutami przenoszą się na oczekiwanie akceptacji płatności elektroniczną walutą również za podstawowe dobra.
Już wkrótce na rynku pojawią się nowoczesne smartfony, które choć mogą być używane jako zwykłe smartfony z systemem Android, są również wyposażone w tryb blockchain do prowadzenia zaszyfrowanych połączeń i wiadomości.
Internet 3.0 łączy kryptowaluty, łańcuchy blokowe i systemy rozproszone, które razem rozszerzają możliwości sieci. To przyszłość internetu, zwłaszcza w kontekście wzrostu popularności rynku kryptowalut i pojawiających się co chwila nowych wirtualnych walut. Opera wypuściła właśnie nową wersję przeglądarki – Opera 59 ma być pierwszą na świecie przeglądarką desktopową gotową na Web 3.0. Zintegrowany kryptoportfel pozwoli zaś na korzystanie z Internetu 3.0 przy jednoczesnym załatwianiu kryptotransakcji.
Cyfryzacja administracji w Polsce nabiera tempa. Wprowadzenie profilu zaufanego spotkało się z ciepłym przyjęciem ze strony obywateli, w 2018 roku korzystało z niego już 2,6 mln osób, a na horyzoncie pojawiają się kolejne projekty, które ułatwią wykonywanie czynności urzędowych za pośrednictwem internetu. E-urząd już teraz pozwoli zautomatyzować wypełnianie PIT, a docelowo ma umożliwić załatwienie wszystkich spraw związanych ze skarbówką przez internet.
Specjaliści ABW oceniają, że tylko w 2018 roku zostało zgłoszonych ponad 31,8 tys. incydentów bezpieczeństwa komputerowego. Ponad 6 tys. z nich uznano za ataki na sieć teleinformatyczną. Odpowiedzią na wyzwania i zagrożenia związane z rozwojem nowych technologii mają być Wojska Obrony Cyberprzestrzeni. Zapewnią bezpieczeństwo sieci, monitoring zagrożeń oraz cyberrozpoznanie, a w ciągu trzech lat powinny osiągnąć zdolność operacyjną. Pierwszy zespół obrony cyberprzestrzennej ma być powołany jeszcze w tym roku i będzie liczyć stu ekspertów.
W erze postępującej informatyzacji wprowadzenie skutecznej polityki ochrony danych osobowych to zadanie priorytetowe. Wrażliwe dane w rękach hackerów mogą posłużyć do przejęcia naszej tożsamości czy wyłudzenia kredytu z banku. Urząd Ochrony Danych Osobowych rozpoczyna program masowych kontroli szczelności systemów cyberbezpieczeństwa, które mają poprawić bezpieczeństwo naszych danych przechowywanych i przetwarzanych zarówno przez podmioty publiczne, jak i prywatne.
Już niedługo media społecznościowe mogą przewidywać przestępstwa tylko na podstawie wiedzy o użytkowniku. Techniki śledzenia i profilowania stają się coraz bardziej inwazyjne. Aplikacje sprawdzają lokalizację, na podstawie IP oceniają, z kim dzielimy mieszkanie, jakie są nasze sympatie polityczne i upodobania. Media społecznościowe zbierają wszystkie dane, podsłuchują i manipulują emocjami. To jednak tylko początek. Odgadywanie ludzkich zachowań wykracza daleko poza konsumpcję, a wkracza bardzo mocno w sferę relacji z państwem czy zdolności kredytowej.
Smog staje się coraz większym problemem naszego kraju. Wygaszenie elektrowni węglowych mogłoby ograniczyć emisję trujących substancji do atmosfery, lecz sektor energetyczny jest wciąż zbyt mocno uzależniony od paliw kopalnych.
Jeszcze przed rozpoczęciem kolejnej dekady liczba urządzeń wykorzystujących internet rzeczy sięgnie 20 mld.
Nawet trzy czwarte światowej emisji dwutlenku węgla pochodzi z produkcji energii. Dlatego nadchodzi transformacja energetyczna. Na świecie stopniowo odchodzi się od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii. Już w 2017 roku na rynku przybyło więcej gigawatów energii ze źródeł odnawialnych niż pochodzących z kopalnych surowców energetycznych. Zmiany są konieczne, problemem jednak jest ich tempo. Pomóc mogą najnowsze technologie i sztuczna inteligencja.
W ramach wdrażania ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa rząd powołał swojego pełnomocnika, który zajmie się monitorowaniem działania wspomnianego systemu. Do jego zadań będzie należeć koordynowanie prac nad systemami stosowanymi zarówno w sektorze rządowym, militarnym, jak i komercyjnym. Nowy pełnomocnik ma duże uprawnienia w obszarze cyberbezpieczeństwa, w tym m.in. możliwość dopuszczenia lub wykluczenia produktów, które z perspektywy bezpieczeństwa Polski uzna za szkodliwe albo ryzykowne.
Technologia blockchain obecnie nie jest w żaden sposób uregulowana prawnie, podkreślają eksperci. Nie funkcjonują żadne reguły prawne, które określają sposób funkcjonowania usług opartych na tej technologii. Pierwsze tego typu próby dopiero powstają, m.in. w Chinach, na Malcie czy w Szwajcarii. Pionierem może okazać się jednak Polska.
Trwa rewolucja w sektorze finansowym. Technologia blockchain jest coraz częściej stosowana przy wysyłce dokumentów czy realizacji szybkich przelewów międzynarodowych. To alternatywa dla tradycyjnych form dokumentacji papierowej, przy tym znacznie bezpieczniejsza. Większość bankowców uważa, że technologia stanie się powszechna w ciągu 10 lat.
Popularyzacja technologii blockchain sprawi, że będziemy mieli większą kontrolę nad naszymi finansami. Przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z bezpiecznych usług escrow bazujących na rozwiązaniach kryptowalutowych, a blockchain pozwoli zredukować piractwo komputerowe i zmieni sposób, w jaki angażujemy się w gry cyfrowe.
Opłacenie należności z 500 faktur w zaledwie 20 minut stanie się możliwe dzięki specjalnej aplikacji mobilnej wykorzystującej algorytmy uczenia maszynowego. Cyfryzacja i elektroniczna komunikacja staje się wśród przedsiębiorców coraz bardziej popularna, o czym może świadczyć błyskawicznie rosnąca ilość wystawianych e-faktur i składanych e-deklaracji. Tymczasem rozwiązania z zakresu fintechu pomagają zarówno w opłacaniu należności, jak i ich skutecznej, choć praktycznie pozbawionej czynnika ludzkiego windykacji.
W ubiegłym roku prawie 980 mln osób padło ofiarą cyberprzestępców, którzy ukradli i wyłudzili w sumie ponad 172 mld dolarów. Przestępcy w wirtualnym świecie stosują całe spektrum narzędzi: od phishingu i socjotechnik, po oprogramowania typu spyware i ransomware. Cały czas pojawiają się też nowe metody ataków.
Płatności już wkrótce pozwolą wyjść ze sklepu, nie wyciągając portfela. Będzie można płacić za zakupy za pomocą inteligentnych okularów, poleceń głosowych, skinienia głowy czy odcisków palców. Wraz z rozwojem internetu rzeczy i sztucznej inteligencji zmieni się także sposób robienia zakupów. Już teraz Amazon testuje sklepy, gdzie SI sprawdza, co klient umieścił w koszyku, i automatycznie obciąża jego kartę.
W największych miastach świata pojawia się coraz więcej rozwiązań z zakresu smart city. Najczęściej spotykane są systemy zarządzania ruchem drogowym, które pozwalają redukować korki na drogach i ograniczać smog. W miastach takich jak Wiedeń, Londyn czy Nowy Jork, takie rozwiązania już funkcjonują, natomiast w polskich miastach dopiero są wdrażane.
Zamiast 250 faktur przez cały dzień – aż 400 w godzinę. Inteligentny asystent księgowości opracowany przez Polaków odciąża księgowego. Aplikacja pozwala w chwilę przekonwertować skan faktury i sama wyciąga z niej dane do zaksięgowania i płatności. System Scanye wykorzystuje sztuczną inteligencję i uczenie maszynowe, a do tego zapamiętuje gdzie na danej fakturze znajdują się potrzebne informacje.
Eksperci alarmują, że już całe wojny przenoszą się do cyberprzestrzeni, a na rynku brakuje pracowników wyspecjalizowanych w walce z przestępczością internetową. W odpowiedzi na zagrożenie ze strony cyberprzestępców powstają programy, które mają przyspieszyć szkolenie nowych pracowników z branży cyber defence, co przełoży się na zwiększenie bezpieczeństwa teleinformatycznego firm. Jedną z platform szkoleniowych stworzył polski start-up.
Płatności w tle są przyszłością płatności elektronicznych. Na rozwiązania otwartej bankowości oferowane przez fintechy otwierają się już kolejne banki, a sama technologia zapewnia zabezpieczenia na najwyższym poziomie. Polski start-up oferuje system płatności, pozwalający płacić np. w restauracji, bez wyjmowania smartfona z kieszeni. Niemal 40 proc. klientów banków korzystających z bankowości elektronicznej deklaruje korzystanie z usług bankowych z użyciem urządzeń mobilnych.
Rekrutacja otwiera się na nowe technologie. Zamiast setek niepotrzebnie wysyłanych CV i żmudnej pracy rekruterów, idealnego pracownika można znaleźć dzięki zwykłej grze komputerowej. Polacy opracowali GameHR, czyli platformę dla branży rekrutacyjnej, która wykorzystuje nowoczesną metodykę grywalizacji, neuronauki oraz technologii wirtualnej rzeczywistości. Dzięki temu można łatwo i szybko rekrutować pracowników o odpowiednich kompetencjach i cechach osobowości.
Dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji może się obrócić przeciwko ludziom. Przestępcy mogą wykorzystać systemy inteligentne oraz narzędzia automatyzujące do przeprowadzenia ataków na coraz szerszą skalę. Zagrożenie może również przyjść ze strony asystentów głosowych, którzy mogą do nas dzwonić i podając się za konsultantów telefonicznych, wykradać nasze wrażliwe dane. Technologia jest już na tyle zaawansowana, że trudno rozpoznać, czy rozmówcą jest człowiek czy maszyna.
Już na przełomie roku pierwsze start-upy tworzące innowacyjne rozwiązania dla branży finansowej rozpoczną testowanie swoich rozwiązań dzięki udziałowi w nowym projekcie Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Firmy uczestniczące w testach będą mogły liczyć na darmowe wsparcie szkoleniowe i merytoryczne ze strony operatorów takich jak banki, fundacje, akceleratory czy organizacje pozarządowe. Dzięki temu łatwiej będzie im uzyskać licencję.
W pierwszym półroczu 2018 r. systemem BLIK dokonano 33 mln transakcji – to tyle, ile w całym ubiegłym roku. Popularność płatności mobilnych wpisuje się w ogólny trend, jakim jest odchodzenie od gotówki na rzecz cyfrowych form płatności. Już niebawem za zakupy będzie można zapłacić, przybliżając do terminala obrączkę czy zegarek.
Już od kilku lat utrzymuje się trend zamykania stacjonarnych oddziałów banków, którego główną przyczyną jest migracja klientów do kanałów cyfrowych. W przyszłości w sektorze finansowym większość pracowników zostanie zwolnionych i zastąpionych robotami – prognozują eksperci. Statystyki mówią, że prace straci ok. 300 tys. osób w samych Stanach Zjednoczonych. Robotyzacja, sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe odgrywają w finansach coraz większą rolę, a kolejne przykłady ich zastosowań pojawiają się również na polskim rynku.