Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
„Gaz – zły biznes dla banków i dla środowiska”, pod takim tytułem ukazał się raport, który otrzymaliśmy od Fundacji RT-ON „Rozwój TAK – Odkrywki NIE”. Naszą uwagę zwrócił pierwszy rozdział raportu, którego autorką jest Diana Maciąga, koordynatorka ds. klimatu i energii Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, ekspertka Koalicji Klimatycznej.
Właśnie z wielką pompą został oddany do użytku gazociąg Baltic Pipe. Wielu komentatorów wyraża się wobec tego faktu z uznaniem, a wręcz z entuzjazmem. A jednak budzi on wiele refleksji – komentuje dr Andrzej Kassenberg z Instytutu na rzecz Ekorozwoju, ekspert Koalicji Klimatycznej.
Podczas gdy liczba stref niskiej emisji (LEZ) w całej Europie wzrosła od 2019 roku o 40%, w Polsce nadal ich nie ma, ale pierwsze z nich powstaną już wkrótce. Kraków i Warszawa planują uruchomić swoje strefy czystego transportu (SCT), nasz krajowy odpowiednik LEZ-ów, odpowiednio do końca 2022 i połowy 2023 roku. Zainteresowanie utworzeniem tych stref wyraziło również kilka innych polskich miast, m.in. Łódź, Wrocław, Zabrze, Gliwice, Rzeszów, Bydgoszcz i Gdańsk, poinformowała w komunikacie prasowym Koalicja Klimatyczna.
W środę, 6 lipca europosłowie przegłosowali przyjęcie uzupełniającego aktu delegowanego dotyczącego taksonomii UE (EU Taxonomy Complementary Delegated Act, CDA), który klasyfikuje inwestycje w gaz kopalny jako „zielone” działania.
17 czerwca obchodzono Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą. Celem jest zwrócenie uwagi na sposoby zapobiegania tym zjawiskom. Z tej okazji prezentujemy komentarz prof. Zbigniewa Karaczuna z SGGW, eksperta Koalicji Klimatycznej.
Najnowszy raport Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) nie pozostawia złudzeń: potrzebujemy pilnej i głębokiej redukcji emisji gazów cieplarnianych, aby ograniczyć wzrost temperatury do 1,5°C. Zdecydowane działania muszą być podejmowane wszędzie na świecie. Musimy skończyć z uzależnieniem od paliw kopalnych, ponieważ nie tylko napędza to kryzys klimatyczny, ale też pogłębia ubóstwo, przyczynia się do licznych konfliktów oraz zagraża bezpieczeństwu energetycznemu państw importerów węgla, gazu i ropy. W Polsce potrzebujemy przede wszystkim poprawy efektywności energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii, ale też wielu głębokich zmian służących ochronie klimatu we wszystkich sektorach gospodarki, czytamy w komunikacie Koalicji Klimatycznej.
Choć zeszłoroczny wilgotny rok i dość obfite opady zimą poprawiły sytuację hydrologiczną Polski, to niestety przedłużający się okres bez opadów budzi coraz większe obawy przed suszą. W wielu regionach Polski, zwłaszcza na północy kraju, deszczu nie było już ponad 5 tygodni. Jeśli jeszcze nałożymy na to bardzo ciepły początek roku – styczeń był cieplejszy aż o 2,2°C od średniej wieloletniej, a temperatury w marcu także zapewne będą wyższe od średniej ‒ to nie ma się co dziwić, że wilgoci w glebie zaczyna brakować. A na razie nie widać w prognozach, aby sytuacja mogła się poprawić. Już w tej chwili potrzebujemy przynajmniej kilku deszczowych dni, aby glebie przywrócić pożądaną wilgotność – komentuje prof. Zbigniew Karaczun z SGGW, ekspert Koalicji Klimatycznej.
Rozwój energetyki prosumenckiej i budowa mikroinstalacji na użytek gospodarstw domowych, termomodernizacja budynków, modernizacja przestarzałych sieci energetycznych, magazyny energii czy rozwój biogazowni – to najpilniejsze działania, które przyspieszą dekarbonizację polskiej gospodarki. Część z nich jest możliwa do wprowadzenia „na już”. Jak ocenia ekspert Koalicji Klimatycznej, dr hab. inż. Zbigniew Karaczun, to konieczne, ponieważ w świetle rosyjskiej agresji Polska musi jak najszybciej uniezależnić się od importu surowców energetycznych.
Żadne z dużych europejskich miast nie jest na właściwej drodze do osiągnięcia bezemisyjnego transportu w 2030 roku. Ranking opublikowany w ramach Kampanii na rzecz Czystych Miast ujawnia istotne braki w zakresie rozwoju przyjaznej dla klimatu i czystego powietrza mobilności we wszystkich 36 badanych miastach. Trzy duże polskie ośrodki miejskie uwzględnione w rankingu – Trójmiasto, Warszawa i Kraków – niestety plasują się w końcówce zestawienia. Gorzej wypada jedynie Neapol, a najlepiej – Oslo, Amsterdam i Helsinki, podkreśla Koalicja Klimatyczna.
Rok 2021, mimo trwającej pandemii, był wciąż rokiem obfitującym w wydarzenia mające znaczenie dla klimatu, zarówno na arenie polskiej, europejskiej jak i światowej. Eksperci Koalicji Klimatycznej podsumowują mijający rok i wskazują, czego możemy spodziewać się w 2022.
COP26 jak twierdzą politycy utrzymał cel 1,5 stopnia C, ale czy tak jest w rzeczywistości? W ciągu 98 miesięcy trzeba ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o połowę, a negocjatorzy deliberują czy należy odchodzić od węgla czy z niego zrezygnować? Czy należy wycofać się z subsydiowania paliw kopalnych czy tylko z tych nieefektywnych tzn. JAKICH? Na początku negocjacji proponowany tekst brzmiał „przyspieszyć rezygnację z węgla i dopłat do paliw kopalnych”. Jednak pod wpływem Chin i Indii został osłabiony – komentuje dr Andrzej Kassenberg z Instytutu na rzecz Ekorozwoju, ekspert Koalicji Klimatycznej.
Do osiągnięcia unijnych wartości docelowych do roku 2030 wystarczy niewielka liczba zeroemisyjnych pojazdów ciężarowych. Analiza działań producentów pojazdów ciężarowych pokazuje, że unijni decydenci wyznaczyli mało ambitne cele redukcji i prawo jest niedostosowane do rzeczywistości. Cele w zakresie ograniczania emisji CO2 są zbyt niskie w stosunku do możliwości zapewnianych przez technologie już stosowane przez producentów pojazdów ciężarowych, czytamy w komunikacie Transport & Environment (T&E).
Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) nałożył na Polskę karę w wysokości 500 tys. euro dziennie w związku z niezaprzestaniem wydobycia węgla brunatnego w kopalni Turów, – komentuje prof. Zbigniew Karaczun z SGGW, ekspert Koalicji Klimatycznej.
Od lat wiadomo, że rozbudowa kopalni węgla brunatnego oraz elektrowni Turów będzie miała szerokie, negatywne oddziaływanie na środowisko jak i na klimat, pisze dr Andrzej Kassenberg z Instytutu na rzecz Ekorozwoju, ekspert Koalicji Klimatycznej.
Podczas posiedzenia Rady Europejskiej (25.05.2021 r.), na konferencji prasowej, przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen potwierdziła, że żaden kraj UE nie kwestionuje już unijnego celu osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Powinniśmy zatem ogłosić sukces i cieszyć się z tego faktu, że Polska przestała być w końcu jedynym krajem, który nie podpisał się pod celem UE. Jednak w praktyce na szczycie zostało potwierdzone coś, co powinno być oczywiste od samego początku ‒ podkreśla Anna Ogniewska z Greenpeace Polska, ekspertka Koalicji Klimatycznej.
Polskie miasta należą do jednych z najbardziej zanieczyszczonych w całej Europie, co roku plasują się na niechlubnym podium tych o najgorszej jakości powietrza. W znacznym stopniu przyczynia się do tego także transport drogowy, a naukowcy nie mają wątpliwości, że spaliny samochodowe mają bezpośredni wpływ na zdrowie i rozwój dzieci ‒ podkreślają eksperci Koalicji Klimatycznej.
Przytłaczająca większość mieszkańców największych polskich miast chce więcej zieleni, czystego powietrza i przestrzeni dla czystej mobilności. Polacy na czele europejskiego sondażu miejskiego ‒ po pandemii domagają się więcej terenów zielonych. Nowa kampania wzywa prezydentów miast do przejścia na transport zeroemisyjny do 2030 roku ‒ czytamy w komunikacie Koalicji Klimatycznej.
W Dniu Ziemi, gdy światowi liderzy na szczycie klimatycznym zorganizowanym przez Joe Bidena rozmawiają o zwiększeniu ambicji klimatycznych, polski rząd po raz kolejny pokazał, że ignoruje kryzys klimatyczny i wskazania nauki. Nie liczy się też ze zdaniem swoich obywateli, nie dba o ich bezpieczeństwo, przyszłość, zdrowie i życie. Porozumienie rządu z górniczymi związkami, zakładające utrzymanie węgla do 2049 roku ma charakter antynarodowy i odbiera nam szansę na sprawiedliwą transformację regionów górniczych oraz gospodarczy rozwój kraju ‒ czytamy w komentarzu ekspertów Koalicji Klimatycznej.
W czwartek, 22 kwietnia, w Światowy Dzień Ziemi, rozpocznie się szczyt klimatyczny organizowany przez Stany Zjednoczone. Wezmą w nim udział liderzy 40 krajów. Polskę reprezentować będzie prezydent Andrzej Duda. Eksperci Koalicji Klimatycznej piszą o naszym zaangażowaniu w realizację polityki klimatycznej.
Do końca kwietnia polski rząd musi przesłać Krajowy Plan Odbudowy (KPO) do Komisji Europejskiej. Tymczasem zakończyły się publiczne wysłuchania, które pokazały, że polski projekt KPO wymaga gruntownego przebudowania. Bez tego jego realizacja będzie pogłębiać kryzys klimatyczny, zamiast mu przeciwdziałać ‒ czytamy w komunikacie Koalicji Klimatycznej.
Analiza brukselskiej organizacji pozarządowej Transport & Environment pokazuje, że wyjątkowo czyste powietrze, którego doświadczyliśmy w europejskich miastach na początku pandemii Covid-19, w czasie największych ograniczeń, może zostać z nami na stałe ‒ T&E w nowej publikacji opisuje, jak to zrobić. Badanie określające optymalne scenariusze zmian pojawia się w chwili, gdy rządy przygotowują się do wydania prawie 700 mld euro w ramach unijnych funduszach odbudowy, z których jedna trzecia jest przeznaczona na zielone inwestycje, w tym w sektorze transportu. Wnioski z raportu mogą pomóc w projektowaniu inwestycji w zrównoważoną mobilność w ramach Krajowych Planów Odbudowy.
Osiągnięcie neutralności klimatycznej rolnictwa przed 2050 rokiem oraz ochrona i wzmacnianie ekologicznej trwałości ekosystemów muszą stać się głównymi priorytetami krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej. 55 organizacji pozarządowych wzywa do przyjęcia Paktu społecznego dla polskiego rolnictwa oraz przygotowania Planu Strategicznego WPR odpowiadającego na współczesne wyzwania, w tym na skutki pogłębiającego się kryzysu klimatycznego.
Warto rozwijać technologie wodorowe. Należy jednak skoncentrować wysiłek na wybranych obszarach, zamiast zajmować się wszystkimi ujętymi w projekcie Polskiej Strategii Wodorowej do roku 2030 z perspektywą do 2040 roku, który trafił do konsultacji w połowie stycznia. W transporcie będzie to raczej żegluga morska i lotnictwo, niż transport drogowy. Takie wnioski można wyciągnąć z debaty online zorganizowanej 1 lutego 2021 roku przez Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, we współpracy z Fundacją Promocji Pojazdów Elektrycznych.
Kryzys klimatyczny i zanieczyszczenia powietrza realnie zagrażają naszemu zdrowiu. na ich skutki narażeni jesteśmy wszyscy – a najbardziej dzieci i seniorzy. Bez odpowiednich działań, w tym uwzględnienia w strategicznych dokumentach tych czynników ryzyka, nie będzie możliwa skuteczna ochrona zdrowia Polek i Polaków – ocenia Koalicja Klimatyczna oraz HEAL Polska w swoim komentarzu do projektu Narodowego Programu Zdrowia.
Joe Biden został 46. prezydentem Stanów Zjednoczonych, a jedną z pierwszych jego oficjalnych decyzji podjętych po objęciu urzędu jest powrót USA do klimatycznego porozumienia z Paryża ‒ podkreśla w komentarzu Urszula Stefanowicz, ekspertka Koalicji Klimatycznej.
Podczas Szczytu Ambicji Klimatycznych, 12 grudnia ponad 70 przywódców państw będących stronami Porozumienia paryskiego przedstawiało swoje działania i cele. Światowi decydenci potwierdzali, że kryzys klimatyczny to zagrożenie dla naszej egzystencji, wymagające globalnej wspólnej odpowiedzi, a pandemia nie powinna zahamować działań, raczej je przyśpieszyć. Powtarzały się głosy, by „odbudować lepiej” społeczeństwa i gospodarki dotknięte pandemią – piszą eksperci Koalicji Klimatycznej.
Rządy europejskie omawiają dziś ( 26 listopada) plany klimatyczne UE na 2030 rok, by dojść do porozumienia przed Radą Europejską 10 grudnia. Tymczasem organizacje pozarządowe ostrzegają, że proponowane przez Komisję Europejską zmiany w instrumentach prawnych określających strukturę polityki klimatycznej Unii są ryzykowne. Ich wprowadzenie zagraża realizacji celów w zakresie redukcji emisji. Może też skutkować przeniesieniem obciążeń na uboższych obywateli, czytamy w informacji otrzymanej od Polskiego Klubu Ekologicznego Okręg Mazowiecki.
We wtorek, 22 września przypada światowy Dzień bez Samochodu (_world car free day_), który kończy Tydzień Zrównoważonego Transportu. Z tej okazji Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki wraz z partnerami prezentuje pilotażowe badania, z których wynika, że dowożenie dzieci do szkoły samochodem może mieć istotny wpływ na zanieczyszczenie powietrza w jej pobliżu, a w trakcie podróży, w kabinie pojazdu, nie zawsze jesteśmy chronieni przed wdychaniem szkodliwych dla naszego zdrowia substancji.
W tym roku po raz pierwszy 7 września obchodzony będzie zainicjowany przez ONZ International Day of Clean Air for blues skies, czyli Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla błękitnego nieba[1]. Celem tego dnia jest między innymi zwiększenie zaangażowania zainteresowanych stron oraz wspieranie i upowszechnianie działań służących poprawie jakości powietrza. Konieczne są m.in. zmiany w transporcie.
W ostatnich latach dość często znajdujemy w mediach informacje o kupowaniu przez miasta nowego niskoemisyjnego taboru, i o budowie nowej infrastruktury. Samorządy z chęcią pokazują postępy w tym obszarze i to dobrze, że możemy się o nich dowiedzieć. Mimo pandemii kilkanaście miast jest w trakcie przetargów, łącznie na ponad 400 autobusów. Większość to jednak pojazdy gazowe zamówione przez MZA Warszawa. Czy jesteśmy na dobrej drodze w kierunku transportu publicznego bez emisji? ‒ zastanawia się i analizuje Urszula Stefanowicz, ekspertka Koalicji Klimatycznej.