Tadeusz Mazowiecki nie żyje

Pierwszy premier III Rzeczypospolitej (w latach 1989 – 1990), przewodniczący i współtwórca Unii Demokratycznej. Poseł na Sejm RP, I, II i III kadencji. Od 2010 roku był doradcą prezydenta RP ds. polityki krajowej i międzynarodowej.

Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego na Wydziale Prawa. Aktywny działacz w strukturach studenckich. Należał do Stowarzyszenia PAX, w którym zgłaszał swoje wątpliwości wobec ustroju socjalistycznego. Była założycielem Klubu Okrągłego Stołu i Klubu Emanuela Mouniera, które były miejscem poszukiwań połączeń wartości katolickich i lewicowych.  

Był jednym z sygnatariuszy „Apelu 64” wspierając strajkujących w stoczni Gdańskiej. Na zaproszenie Lecha Wałęsy 24 sierpnia 1980 stanął na czele Komisji Ekspertów przy Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i wspierał negocjacje MKS z władzami PRL. Po zakończeniu strajku był głównym doradcą Lecha Wałęsy i Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność”.

13 grudnia 1981 roku, po ogłoszeniu stanu wojennego, został zatrzymany w Grand Hotelu w Sopocie i internowany w Strzebielinku. W nocy z 22 na 23 grudnia został przewieziony do obozu Jaworzu. Zwolniony został 23 grudnia 1982 roku.

Po przewrocie roku 1989 został wybrany prezesem Rady Ministrów. Rząd Tadeusza Mazowieckiego zdołał w krótkim czasie przeprowadzić szereg podstawowych reform. Gruntownie zmieniono ustrój polityczny, wprowadzono szeroki zakres swobód obywatelskich, system wielopartyjny, zmieniono godło i nazwę państwa (z PRL na RP). 29 grudnia 1989 przeprowadzono istotną zmianę konstytucji, na mocy której m.in. usunięto preambułę, napisano od nowa treść rozdziałów o ustroju politycznym i gospodarczym, wzmocniono pozycję związków zawodowych i wprowadzono jednolite pojęcie własności. Dzięki tym zmianom możliwe stało się przeprowadzenie transformacji gospodarczej. Pakiet reform rządu, od nazwiska głównego twórcy określany planem Balcerowicza, umożliwił zastopowanie hiperinflacji, restrukturyzację gospodarki, wprowadzenie mechanizmów rynkowych i prywatyzacji.

W roku 1990 stanął na czele nowo powołanej partii pod nazwą Unia Demokratyczna. Został także specjalnym wysłannikiem ONZ w Bośni i Hercegowinie. Od roku 1994 przewodniczący Unii Wolności, z której odszedł w 2002 roku.

Był doktorem honoris causa Uniwersytetów w Leuven, Genui, Giessen, Poitiers, Exeter, Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Ekonomicznej w Katowicach, a także Uniwersytetu w Tuzli.

Odznaczony został Złotym Orderem Herbu Bośni (1996), Orderem Wielkiego Oficera Legii Honorowej (1998), Krzyżem Średnim z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (1998), Orderem Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (2000). W 2009 roku Minister Bogdan Zdrojewski odznaczył go Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

Źródło: opracowanie na podstawie danych z wikipedia.pl