Swish zbliża Szwedów do rzeczywistości bezgotówkowej
Badanie przeprowadzone wśród Szwedów w wieku od 15 do 65 lat pokazało, że w ostatnich 30 dniach tylko kilka procent z nich używało gotówki. Coraz więcej sklepów, kawiarni i restauracji gotówki nie przyjmuje.
Płacenie za pomocą telefonów lub kart jest dominującą formą nie tylko przy zakupach w sklepach, ale także w darowiznach oraz zbiórkach kościelnych. Pozytywnym skutkiem wypierania gotówki jest spadek kradzieży, napadów rabunkowych, a także przestępstw skarbowych. Zmniejszyły się również w Szwecji obroty, dokonywane na czarnym rynku.
W Szwecji rządzi Swish
95% dorosłych Szwedek i Szwedów pobrało aplikację do płatności mobilnych Swish. Usługa została uruchomiona w 2012 roku przez sześć dużych szwedzkich banków we współpracy z systemem rozliczeniowym Bankgirot i Rigsbankiem – Centralnym Bankiem Szwecji.
W lipcu 2022 roku Swish miał 8 mln użytkowników. Szwecja liczy 10,2 mln mieszkańców. Swish jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Systemów Płatności Mobilnych.
Usługa działa poprzez aplikację na smartfona, za pomocą której numer telefonu użytkownika jest powiązany z jego kontem bankowym i umożliwia przelewanie pieniędzy w czasie rzeczywistym, w kilka sekund po otrzymaniu potwierdzenia przez obie strony.
Użytkownik musi posiadać mobilny identyfikator, wydawany przez kilka banków w Szwecji. Swish był pierwotnie przeznaczony do transakcji między osobami fizycznymi, ale wkrótce zaczął być używany na targowiskach, w kościołach, na różnych małych imprezach, na których czytnik kart kredytowych byłby zbyt drogi lub niepraktyczny.
Używany jest też przez małe firmy, które chcą uniknąć opłat za karty kredytowe i uprościć płatności online.
Obrót bezgotówkowy i nowe problemy
Eliminowanie obrotu gotówkowego może mieć jednak również negatywne strony. Możemy czuć się bezpiecznie, nie mając przy sobie gotówki, ale przestępcy potrafią coraz lepiej wykorzystywać technologie cyfrowe.
16 września ubiegłego roku nastąpiła awaria systemu Swish i tysiące osób w restauracjach, czy sklepach, które nie posiadały ani gotówki, ani kart płatniczych przeżyło nerwowe chwile. Ryzyko jest tym większe, że żyjemy w świecie, w którym hakerzy są opłacani przez rządy, a cyberataki mogą być wymierzone w infrastrukturę krytyczną.
Problemem jest także wykluczenie cyfrowe, które dotyczy kilku procent mieszkańców Europy, także w kraju tak technologicznie zaawansowanego, jak Szwecja. Zwłaszcza osoby starsze, a także uchodźcy mogą być odcięci od świata bezgotówkowego.
