Stop kredytowaniu nieuczciwych kontrahentów i budżetu
Podczas "Okrągłego stołu nt. zatorów płatniczych" zorganizowanego przez Business Centre Club 14 maja br. przedsiębiorcy przedstawili rozwiązania, które ich zdaniem pozwoliłyby uporać się z patologią przeterminowanych płatności, m.in.: zastąpienie memoriałowego systemu rozliczania podatków dochodowych oraz podatku VAT systemem kasowym, wdrożenie uproszczonej (szybszej) procedury dochodzenia wierzytelności, wprowadzenie regulacji umożliwiających dyscyplinowanie dłużników poprzez brak możliwości zaliczenia do kosztów kwot z niezapłaconych faktur. Inne, wskazane przez przedsiębiorców i ekspertów, działania to m.in. popularyzacja usług factoringu oraz "rabatów" za płatność przed terminem. Wypracowane podczas okrągłego stołu rekomendacje przekazano Ministerstwu Finansów, Ministerstwu Gospodarki oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Ministerstwo Finansów, którego przedstawiciela zabrakło podczas spotkania w BCC, odpowiedziało za pośrednictwem mediów, że nie podziela wszystkich propozycji przedstawionych przez przedsiębiorców.
– Kasowe rozliczenia w podatku dochodowym są niekorzystne dla budżetu – twierdzą przedstawiciele resortu. Uważają, że rozwiązaniem problemu nie powinny być wyłącznie przepisy podatkowe, lecz takie, które dotyczą regulacji wpływających min. na skuteczność i szybkość dochodzenia zaległości. Ministerstwo zwraca uwagę na to, że zastosowanie do celów podatkowych zasady kasowej „skutkowałoby nałożeniem na podatników dodatkowych obowiązków przejawiających się w konieczności prowadzenia podwójnej ewidencji”. Jedna z nich byłaby prowadzona dla celów rachunkowych, a druga dla celów podatkowych.
Dodatkowo kasowe ustalanie przychodów i kosztów uzyskania przychodów mogłoby prowadzić do braku systematycznych wpływów do budżetu państwa z tytułu podatków dochodowych – napisała Rzeczpospolita, powołując się na depeszę PAP. Zdaniem resortu finansów nie można zaakceptować propozycji zmierzającej do zastąpienia memoriałowej metody rozliczania przychodów i kosztów metodą kasową. Można jednak rozważyć propozycję dotyczącą korekty podstawy opodatkowania po stronie dłużnika – w przypadku braku zapłaty w ciągu 30 dni od upływu terminu płatności przewidzianego w przepisach, umowie lub na fakturze.
Z punktu widzenia przedsiębiorców:
Rzecz w tym, że wprowadzenie korekty podstawy opodatkowania po stronie dłużnika, rozwiązuje tylko mniejszy, a nie największy problem jakim jest rozliczanie przez firmy podatku VAT. W cytowanym przez PAP piśmie przesłanym przez Ministerstwo Finansów nie ma mowy o zmianie w rozliczaniu podatku VAT. A ten sprawia firmom najwięcej kłopotów, ponieważ w sytuacji, gdy wystawiają fakturę, a nie otrzymują zapłaty, kredytują równocześnie i budżet, i nieuczciwych kontrahentów. Z odpowiedzi resortu finansów jasno wynika, że kieruje się on wyłącznie dbałością o wyniki budżetu, zapominając iż jest strażnikiem nie tylko budżetu, ale również finansów firm, które są płatnikami podatków.
Nie zgadzamy się również z argumentem resortu, że konieczne byłoby prowadzenie podwójnej ewidencji. Naszym zdaniem, może być i powinna być prowadzona jedna ewidencja – w oparciu o metodę kasową. Wystarczy, aby taka zmiana znalazła się w ustawie o rachunkowości. Opinie Ministerstwa Finansów o ewentualnym rozważeniu wprowadzenia obligu „wyrzucania z kosztów” faktur nieopłaconych w terminie nie są sprzeczne z taką propozycją, a tylko ją uzupełniają.
Przedsiębiorcy zrzeszeni w BCC postulowali zastosowanie metody kasowej nie tylko przy rozliczaniu podatku dochodowego, ale przede wszystkim podatku VAT. Zdaniem BCC przedsiębiorstwo sprzedające produkt powinno być tylko pośrednikiem między kupującym, a Urzędem Skarbowym w przekazywaniu podatku VAT. Tymczasem obecne prawo wymusza na przedsiębiorstwie sprzedającym produkt wpisanie do faktury także podatku VAT. Jeśli faktura nie została zapłacona, a firma przekazała VAT do US to przedsiębiorstwo-sprzedawca kredytuje kupującego nie tylko w swoich relacjach z klientem, ale także w relacjach klienta z US. Zmiana powinna polegać na tym, że podatek VAT przedsiębiorstwo-sprzedawca przekazywałby dopiero po otrzymaniu zapłaty, czyli po faktycznym zakończeniu transakcji. Analogicznie, przedsiębiorstwo kupujące jakiś produkt nie powinno mieć prawa do odzyskiwania z US naliczonego na fakturze podatku VAT przed zapłaceniem za kupiony produkt. Odzyskanie naliczonego na fakturze podatku VAT powinno być możliwe dopiero po zapłaceniu za fakturę, a więc także po zapłaceniu tego podatku.
Prof. Stanisław Gomółka
minister finansów Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC
główny ekonomista BCC
Dr Wojciech Warski
minister ds. zagranicznej promocji przedsiębiorców Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC
przewodniczący Konwentu BCC
wiceprzewodniczący TK ds. Społeczno-Gospodarczych
