„Stać nas na oszczędzanie” – podsumowanie badań PKO Banku Polskiego
Dziewięciu na dziesięciu Polaków wie, że regularne oszczędzanie zapewnia spokój i bezpieczeństwo. Jednocześnie - systematycznie - próbuje oszczędzać tylko co piąty ankietowany, a jakiekolwiek oszczędności ma 67% respondentów. Barierą często nie jest brak środków. To najważniejsze wnioski płynące z ogólnopolskiego badania "Podejście od oszczędzania", przeprowadzonego przez TNS Polska na zlecenie PKO Banku Polskiego. Celem badania było poznanie postaw wobec oszczędzania, w szczególności długoterminowego, na większy zakup lub emeryturę.
W ocenie zdecydowanej większości badanych oszczędzanie jest przejawem rozsądku, zapobiegliwości, racjonalnego postępowania, a zarządzanie budżetem domowym bez oszczędności budzi lęki, obawę, a nawet przerażenie. Jednocześnie zdaniem 88% badanych oszczędzanie jest powodem do dumy, bo zapewnia poczucie bezpieczeństwa, umożliwia samorealizację i pozwala wprowadzać w życie plany. Jest także przejawem rozsądku, zapobiegliwości i racjonalnego postępowania.
Pomimo tych skojarzeń oszczędzanie nie jest mocną stroną polskiego społeczeństwa. Jakiekolwiek, nawet niewielkie oszczędności posiada 67% ankietowanych w wieku 18-55 lat, tylko dwóch na dziesięciu (18%) stara się to robić systematycznie. Lokowanie środków na koncie oszczędnościowym deklaruje tylko 13% ankietowych, a 7% z nich na lokacie terminowej. Niepokoi także niska wartość regularnych oszczędności. Co trzeci badany oszczędza miesięcznie kwotę nie większą niż 100 zł, a co czwarty od 100 do 200 zł.
Jedną z kluczowych przeszkód, która w odczuciu respondentów uniemożliwia regularne oszczędzanie, jest brak wiedzy jak to robić. Większość ankietowanych uważa, że nie ma kompetencji, możliwości ani determinacji, aby oszczędzać regularnie. Jedynie 38% Polaków uważa, że ma w tym zakresie wystarczającą wiedzę. O zaniechaniach w zakresie regularnego oszczędzanie nie decyduje więc często poziom dochodów.
– Wyniki badań wskazują, że mimo wysokiej świadomości co do konieczności oszczędzania, tylko u części respondentów za deklaracjami idą czyny. U 42% pytanych na koniec miesiąca pozostają środki finansowe, jednak systematyczne oszczędzanie deklaruje tylko 18% z nich. W przypadku modyfikacji sposobu zarządzania budżetem osiem na dziesięć gospodarstw domowych mogłoby zacząć oszczędzać systematycznie nawet niewielkie kwoty lub oszczędzać więcej niż dotychczas – podkreśla dr Marcin Idzik, socjolog z TNS Polska.
Michał Zwoliński
