Społeczności lokalne: Polska wieś musi nabrać mocy

Na ile istniejące regulacje i procedury administracyjne stanowią zachętę do inwestowania w instalacje OZE na obszarach wiejskich, a na ile są barierą rozwojową? Jakie są współczesne możliwości, a jakie bariery rozwoju instalacji OZE z perspektywy rolników, inwestorów, władz gmin, analityków rynku? Jakie są obecne możliwości pozyskania środków finansowych na ten cel? Czy istniejąca infrastruktura energetyczna i programy mające na celu jej doinwestowanie są wystarczające dla realizacji podłączeń instalacji OZE?

– W odpowiedzi na te pytania powstał raport pt. „Pokonywanie barier administracyjnych i proceduralnych w rozwoju odnawialnych źródeł energii (OZE) na terenach wiejskich i gminnych”* przygotowany przez Institute for Security, Energy and Climate Studies – ISECS na zlecenie Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, który zaprezentowano w materiałach opublikowanych po II Edycji Konferencji Naukowej nt. OZE pt. „Pokonywanie barier administracyjnych w rozwoju mikroźródeł energii odnawialnej, jako podstawy energetyki obywatelskiej – doświadczenia w Polsce i w Unii Europejskiej”.

Mieszkańcy obszarów wiejskich częściej odczuwają problem z dostawami prądu niż mieszkańcy większych miast.

– W tym roku po raz kolejny docierają do nas informacje o prawdopodobnych problemach z zapewnieniem energii w okresie wakacyjnym, tak jak miało to miejsce w latach ubiegłych. Sytuacja ta dotyczy w szczególności obszarów wiejskich. Stanowią one około 93% obszarów Polski i zamieszkiwane są przez blisko 40% populacji, a system sieci energetycznych, który występuje na wsi liczy już kilkadziesiąt lat i obecnie przestaje być wystarczający. Wiąże się to przede wszystkim z problem niedoinwestowanej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej, która przestaje być efektywna.

Co stanowi o przyczynach tego stanu rzeczy?

– Obecny model sieci energetycznej oparty jest na dystrybucji energii wytworzonej w dużych instalacjach i przesyłany do odbiorców końcowych. Jego głównym problem jest wysoki wskaźnik włączeń prądu spowodowany tzw. dekapitalizacją, czyli spadkiem efektywności sieci wynikającej z wysokiego zużycia i starzenia się. Efektem tego są wysokie straty w przesyle energii elektrycznej między producentami, a konsumentami. Szczególnie odczuwalne jest to na terenach wiejskich, gdzie występuje duże rozproszenie gospodarstw rolnych, rozległe obszary leśne, a dostęp do prądu jest silnie determinowany przez czynniki pogodowe. Przekłada się to na duże współczynniki awaryjności sieci, które są kilkakrotnie wyższe niż w przypadku Włoch, Francji czy Portugalii i powtarzające się problemy z dostawami prądu czy jego mocą.

Z czego to wynika?

– W dotychczasowej gospodarce energetycznej tereny wiejskie, mimo swojej skali, były niedoceniane przez duże spółki energetyczne, które skupiają się na rozwoju swoich sieci w dużych miastach. Jest to dla nich bardziej rentowne, ponieważ koszty budowy nowoczesnej sieci na obszarach poza miastem są wysokie.

[company_...