Sektor MŚP- ostrożnie w eksporcie
Niewiele ponad ¼ firm z sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw sprzedaje swoje produkty lub usługi za granicą, wynika z Barometru MŚP - badania przeprowadzonego przez Instytut Keralla Research na zlecenie firmy ubezpieczeniowej Atradius. 97 proc. eksportujących respondentów zwraca uwagę, że „wiąże się ona z trudnościami”.
Eksport z Polski stale rośnie – tylko od początku roku do sierpnia sprzedaż firm za granicę wzrosła o 7,2 proc. rok do roku osiągający poziom ponad 115 mld euro. Cena oraz jakość polskich produktów pozwalają przedsiębiorcom na skuteczne zdobywanie nowych rynków, często bardzo odległych i egzotycznych. Część rosnącego tortu chcą uszczknąć dla siebie również firmy z sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, które odpowiadają za niemal połowę polskiego PKB. Jak wynika z badania Barometr MŚP firmy Atradius, przeprowadzonego przez Instytut Keralla Research, 26 proc. firm z tego sektora już obecnie prowadzi działalność eksportową, zderzając się z realnymi problemami dotyczącymi międzynarodowej wymiany handlowej. 97 proc. ankietowanych przedsiębiorców podkreśla, że wiąże się on z trudnościami, z których najczęściej wymieniane były: ryzyko walutowe (54,3 proc.), ryzyko transakcji (24,3 proc.) oraz ryzyko pozyskania wiarygodnego kontrahenta (21,4 proc.)1.
– Polscy przedsiębiorcy dynamicznie zdobywają nowe rynki zagraniczne. Trend ten dotyczy również małych i średnich przedsiębiorstw, którzy osiągają sukces za granicą, będąc na szczęście w dużej mierze świadomi zagrożeń, które na nich mogą czekać. Nie może dziwić bardzo wysoki procent wskazań na zagrożenia związane z brakiem otrzymania płatności lub pozyskania wiarygodnego i rzetelnego kontrahenta. Już z naszego majowego Barometru Praktyk Płatniczych wynikało, że aż 32 proc. firm z Polski spotkało się z opóźnieniami w płatnościach. Jednak w przypadku małej lub średniej firmy, opóźnienia w płatnościach mogą być dla niej wręcz „zabójcze” – powiedział Paweł Szczepankowski, dyrektor zarządzający Atradius w Polsce.
Pomimo licznych problemów związanych z eksportem, niemal połowa respondentów (44,9 proc.) podkreśla jednak, że zagraniczni kontrahenci są bardziej rzetelni w regulowaniu płatności niż krajowi. Żadnych kłopotów z zapłatą, zarówno od kontrahentów na terenie kraju, jak i spoza, nie sygnalizuje 29,1 proc. przedsiębiorców. Z trudnościami w obu przypadkach, czyli spłaty należności ze strony polskiej i zagranicznej, spotyka się 14,6 proc. firm prowadzących działalność eksportową. Jedynie co dziesiąty ankietowany stwierdził, że ma więcej problemów z odzyskaniem należności od zagranicznego niż krajowego kontrahenta. Chociaż mali i średni przedsiębiorcy są świadomi potencjalnych problemów z odzyskanie płatności od zagranicznych firm, to jednak aż 74 proc. z nich nie zabezpiecza się na tę ewentualność.
– Problem z odzyskaniem płatności jest niezwykle istotny bez względu na wielkość firmy. Z badania Barometr MŚP wynika, że ponad 12 proc. przedsiębiorców z tego sektora obecnie stosuje ubezpieczenie należności handlowych, chcąc wykluczyć to ryzyko. Co więcej, ponad 10 proc. jest świadoma, że takie narzędzia jest dostępne i planuje jego zastosowanie – mówi Paweł Szczepankowski i dodaje – Z odzyskaniem zapłaty od zagranicznego kontrahenta związane jest dużo większa liczba trudności aniżeli w przypadku należności krajowych. Inny system prawny i podatkowy, bariery językowe i kulturowe, a także zazwyczaj dużo większe odległości oznaczają, że odzyskanie długu staje się bardziej czasochłonne i kosztowne. Dlatego kluczem bezpiecznej współpracy z zagranicznym kontrahentem jest rzetelność i skrupulatne przygotowanie wszystkich formalności. Nawet jeden niewypełniony formularz lub dokument może pozbawić nas płatności za sprzedany towar lub usługę.
Badanie zostało przeprowadzone w pierwszej połowie października. Uczestnicy badania to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, losowane z bazy danych GUS oraz branżowych zestawień bazodanowych. Próba jest ogólnopolska, reprezentatywna, wynosi N = 600.
Źródło: Atradius Credit Insurance N.V. SA Oddział w Polsce
(1) Kolejne pozycje to: nadmierna biurokracja (17,9 proc.), zbyt duża konkurencja wewnętrzna, skomplikowane przepisy, częste zmiany prawa (po 12,1 proc.), brak wiedzy o zagranicznych rynkach (6,4 proc.) oraz bariera językowa (1,4 proc.).