Rząd Węgier naciska, by banki kupowały więcej obligacji skarbowych

Rząd Węgier naciska, by banki kupowały więcej obligacji skarbowych
Źródło: AdobeStock. Tomasz Warszewski,
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Rząd węgierski, który ma duży problem z finansowaniem długu, wprowadził zasadę, że podatek od nadzwyczajnych zysków banków może zostać zmniejszony, jeżeli bank zakupi obligacje skarbowe o odpowiedniej sumie.

Stawka podatkowa wynosi 13% od zysków nadzwyczajnych nieprzekraczających 20 mld forintów i 30% od zysków przekraczających ten próg. Minister finansów Márton Nagy spodziewał się, że w ten sposób banki zwiększą ekspozycję na państwowy dług o 1300 mld forintów (ok. 3,12 mld euro).

Podatki od zysków nadzwyczajnych zostały wprowadzone w 2022 roku i rząd węgierski tłumaczył ich zasadność wysoką inflacją, która zwiększała zyski instytucji finansowych, a także koniecznością zwiększenia wydatków na obronność.

Premier Węgier zapowiadał, że podatki te będą obowiązywały tylko w roku 2022 i 2023, ale przedłużono ich obowiązywanie na skutek trudnej sytuacji budżetowej. Węgry, podobnie jak Polska zostały objęte procedurą nadmiernego deficytu. Dług publiczny Węgier wynosi 74,5% PKB, a deficyt przekracza 4%.

Czytaj także: Zyski banków w 2025 roku w Europie Środkowo-Wschodniej spadną – prognoza S&P

Nowe kryteria podatkowe

W połowie ubiegłego roku rząd zorientował się, że błędnie określił kryteria, pozwalające na obniżenie podatku od zysków nadzwyczajnych. Banki mogły otrzymać ulgi nie zakupując nowych obligacji, a jedynie zmieniając ich portfel.

Nowe rozporządzenie rządu z  lipca 2024 roku wprowadzało bardziej restrykcyjne kryteria. Na spełnienie warunku zmniejszenia podatku na 2024 rok bankom pozostało wówczas mniej niż 6 miesięcy, co dla wielu banków było okresem zbyt krótkim i ostatecznie zasoby obligacji w posiadaniu banków zamiast wzrosnąć o oczekiwane przez rząd 1300 mld forintów, zmniejszyły się o 70 mld forintów w porównaniu z  pierwszymi miesiącami 2023 roku.

Wprawdzie ich wartość rynkowa wzrosła o 920 mld forintów na skutek obniżania stóp procentowych, ale dla rządu ważna jest sprzedaż nowych obligacji. Rentowność węgierskich obligacji skarbowych wynosi 6,9%.

Czytaj także: 1 mld euro pożyczki od Chin dla Węgier

Spada oprocentowanie nowych obligacji

Narodowy Bank Węgier w 2024 roku kilkakrotnie obniżał stopy procentowe – w czerwcu do 7%, w lipcu do 6,75%, we wrześniu do 6,5%. Odpowiednio spadało też oprocentowanie nowo emitowanych obligacji i rosła rynkowa wartość obligacji wyemitowanych wcześniej.

Podatek od nadzwyczajnych zysków banków pozostanie w mocy w 2025 roku, a jego nominalna wartość nie zmniejszy się.

Podstawą opodatkowania będzie skorygowany wynik przed opodatkowaniem z 2023 roku. Okres odniesienia dla zwiększenia zasobów obligacji skarbowych będzie obejmował pierwsze 11 miesięcy 2025 roku w porównaniu do pierwszych 11 miesięcy 2024 roku.

Czytaj także: Rząd węgierski wprowadzi „składkę na obronność”?

Witold Gadomski
Witold Gadomski, publicysta ekonomiczny, od ponad 20 lat pracujący w Gazecie Wyborczej. Autor książki o Leszku Balcerowiczu, współautor Kapitalizm. Fakty i iluzje. Od 2020 roku współpracuje z portalem BANK.pl.
Źródło: BANK.pl