Rynek finansowy: Zdążyć jeszcze w tej kadencji

Konrad Machowski

Jak wygląda projekt po dwóch turach konsultacji? Zasadnicze założenia pozostały bez zmian. Prowadzenie działalności pożyczkowej będzie możliwe wyłącznie w formie spółki kapitałowej z kapitałem nie niższym aniżeli 200 tys. zł, a członkowie zarządu takiej spółki będą musieli wykazać się niekaralnością. Utrzymano również większość zapisów odnoszących się do wysokości opłat pobieranych przez pożyczkodawców – również takich, jak odsetki za opóźnienie, zakaz rolowania pożyczek czy opłaty za czynności windykacyjne. Równocześnie jednak udało się wprowadzić kilka zmian – istotnych zarówno dla sektora finansowego, jak i zwiększających ochronę pożyczkobiorców przed nadużyciami.

Zamknięta furtka dla wyłudzeń

Jednym z efektów konsultacji jest uniemożliwienie wyłudzania tzw. opłat przygotowawczych pod płaszczykiem prowadzonej rzekomo działalności pożyczkowej. Na konieczność ograniczenia tej ewidentnej patologii zwrócił uwagę w trakcie konsultacji społecznych Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. UOKIK opowiada się za uwzględnieniem w projekcie przepisu (…) zgodnie z którym w przypadku niewypłacenia kredytu w terminie wskazanym w umowie, kredytodawca obowiązany byłby do zwrotu wszystkich należności uiszczonych przez kredytobiorcę. (…) Proponowane rozwiązanie nie godzi w interesy pożyczkodawców działających w sposób zgodny z obowiązującym porządkiem prawnym, lecz ma na celu poprawę sytuacji konsumentów poszkodowanych przez nieuczciwych przedsiębiorców, których istotą działalności nie jest uzyskiwanie dochodów z udzielanych kredytów konsumenckich lecz pobieranie jednorazowych opłat poprzedzających odmowę wypłaty kredytu – czytamy w raporcie z konsultacji społecznych.

Na ten sam problem zwracał uwagę w trakcie konsultacji Związek Firm Pożyczkowych. Przedstawiając bliżej wspomniany model „biznesowy”, warto zwrócić uwagę na fakt, że opierał się on w istocie na pobieraniu wysokich, w zasadzie bezzwrotnych opłat wstępnych, które następnie – mimo nieudzielenia pożyczki – nie były zwracane konsumentom. (…) Niestety, obecnie obowiązujące przepisy są na tyle nieprecyzyjne, że pozwalają nieuczciwym przedsiębiorcom na pobieranie wysokich opłat wstępnych, a następnie – ich zatrzymywanie – mimo nieudzielenia pożyczki. Z tego też względu Związek stoi na stanowisku, iż definicja „pozaodsetkowych kosztów kredytu” powinna zostać uzupełniona przez uściślenie bądź uzupełnienie „opłat wstępnych”, tak aby nie było wątpliwości, iż opłaty te zaliczają się do pozaodsetkowych kosztów kredytu, nawet w przypadku gdy nie ...