Rynek finansowy: Przepychanki wokół uporządkowanej likwidacji

Grzegorz Brudziński

Spośród trzech filarów unii bankowej najbardziej zaawansowany pozostaje projekt wspólnego nadzoru, który ma szansę ruszyć w połowie przyszłego roku. Rozmach za to stracił projekt unijnego systemu uporządkowanej likwidacji instytucji finansowych, a na bliższej nieokreślony termin został odłożony pomysł wspólnego systemu gwarantowania depozytów. Zmianę nastawienia, niczym wierzchołek góry lodowej, sygnalizuje artykuł niemieckiego ministra finansów Wolfganga Schäuble, który ukazał się w połowie maja w dzienniku Financial Times. Ku wielkiej irytacji Paryża Schäuble opowiedział się w nim przeciw pośpiesznemu tworzeniu unii bankowej i za rozłożeniem w czasie powołania unijnego systemu uporządkowanej likwidacji banków oraz specjalnego funduszu na ten cel.

Przegląd sytuacji

Jako jeden z pierwszych decydentów w UE publicznie podniósł kwestię, że stworzenie takiego systemu musi się wiązać ze zmianą unijnych traktatów, ponieważ w obecnym kształcie nie stanowią one wystarczająco silnego zaplecza prawnego. Choć nie padało to dobitnie w opublikowanym artykule, to chodzi tu o zakres stosowania praw własności wierzycieli i deponentów, który powierzyli środki instytucji objętej procesem uporządkowanej likwidacji. Całościowe lub częściowe umorzenie wierzytelności może się wiązać z wystąpieniem poszkodowanych stron do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z żądaniem stosownego odszkodowania. Na to ryzyko prawne towarzyszące procesowi uporządkowanej likwidacji zwracał już uwagę projekt unijnej dyrektywy.

Nic zatem dziwnego, że mając w pamięci bardzo świeże doświadczenia z ratowaniem sektora bankowego na Cyprze i burzą, jaka się wówczas wywiązała z pomysłami opodatkowania depozytów, minister Schäuble zawarł w tekście swoje oczekiwania wobec unijnej procedury. Jej osią powinno być jednoznaczne określenie, kiedy i w jakiej kolejności akcjonariusze i wierzyciele byliby wzywani do partycypowania w kosztach ratowania lub likwidacji banku. Przyjęcie jednoznacznych reguł, które nie mogłyby być później podważane w ETS wiąże się, w ocenie niemieckiego ministra finansów, ze zmianą unijnych traktatów, co oczywiście jest procedurą niezwykle żmudną i długotrwałą. Dlatego Schäuble zaproponował…

…dwuetapowe rozwiązanie

Zamiast polegać na doraźnych rozwiązaniach, jakim są propozycje zawarte w projekcie unijnej dyrektywy o ratowaniu i likwidacji uporządkowanej banków należy do czasu zmiany unijnych traktatów pozostawić to zadanie „sieci narodowych władz i regulatorów „, czyli na szczeblu krajowym. Oczywiście odnosi się to także do funduszu na cele uporządkowanej likwidacji.

Na marginesie ewentualna zmiana unijnych traktatów nie ...