Rynek finansowy: Pośrednikom też jest ciężko

Krzysztof Waliszewski

Kiedy na początku lat 90. ubiegłego stulecia w niszy rynkowej na rynku bankowym w segmencie obsługi kredytowej klientów detalicznych chcących zakupić sprzęt AGD-RTV na raty rodziły się pierwsi pośrednicy kredytowi – Lukas, Żagiel, CLA (później AIG Credit), Best, Dominet, nikt nie przypuszczał nawet, jaką rolę odegrają te instytucje na rynku usług kredytowych dla ludności – rynku finansowania konsumpcji (consumer finance). To, że pośrednicy kredytowi przejmą licencje bankowe (Lukas-Bank Świętokrzyski, Dominet-Cuprum Bank) lub na bazie zasobów pośredników kredytowych powstaną banki (PTF-Santander, Finplus-Sygma Bank, Cetelem Expansion-Cetelem Bank) specjalizujące się w masowej obsłudze kredytowej klientów indywidualnych wydawało się mało realne.

A jednak stało się i instytucje pośredników kredytowych na zawsze odmieniły krajobraz polskiej bankowości, trwale się do niego wpisując i wskazując bankom wysoką rentowność, ale i ryzyko tego segmentu. Banki same tworzyły spółki pośrednictwa – co okazało się rozwiązaniem mało skutecznym lub nabywały już istniejące spółki z ich zasobami – siecią placówek, ludźmi, bazami danych. Współczesny obraz pośrednictwa kredytowego w Polsce jest następujący – działa kilka spółek ogólnopolskich w oparciu o własne placówki lub sieć agentów, które uzupełniane są przez tysiące agencji kredytowych oferujących produkty konkretnego pośrednika czy pośredników lub bezpośrednio banków. Również w tej branży odczuwalny jest kryzys i spowolnienie aktywności gospodarczej. Zaostrzenie polityk kredytowych przez banki wyraża się ustawionym na wyższym poziomie punkcie odcięcia (cut-off point) w systemach scoringu kredytowego banków, zwiększeniem wymogów w zakresie zdolności kredytowej, wzrostem kosztu pieniądza, a co za tym idzie ceny kredytów konsumpcyjnych i naciskiem na optymalizację kosztów, eliminowaniem pośrednich kanałów dystrybucji przejmujących część wytworzonej wartości i naciskiem na wykorzystanie własnej sieci placówek.

Przechodząc do charakterystyki poszczególnych spółek pośrednictwa, można stwierdzić, że kryzys dotyka je bezpośrednio poprzez nastawienie banków do pośredników kredytowych i mniejszą akceptację wniosków kredytowych, a także pośrednio poprzez problemy, jakie wynikają z kryzysu dla zagranicznych właścicieli spółek pośrednictwa kredytowego. Do najważniejszych i największych spółek pośrednictwa należą: AIG Credit, Żagiel, Dom Finansowy QS i Fiolet Powszechny ...