Rynek finansowy: Podatek bankowy pod okiem nadzoru

Karol Czajka

To już druga publikacja KNF na temat konsekwencji tzw. podatku bankowego i zarazem jedyne źródło, w którym można znaleźć miarodajne statystyki dotyczące kwot tej daniny. „Dane dotyczące podatku bankowego nie są zawarte w obowiązkowej sprawozdawczości, dlatego pozyskiwane są od banków w ramach badania poza sprawozdawczego” – czytamy w tegorocznej edycji dokumentu. Pierwszy raport opublikowany został przez nadzór w lipcu ub. r. i obejmował również dane dotyczące finansowania przez polski sektor bankowy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. W obu przypadkach analizy nadzoru obejmowały wyłącznie banki komercyjne i oddziały instytucji kredytowych, nie uwzględniono natomiast innych podmiotów obowiązanych do zapłaty podatku od niektórych instytucji finansowych. Należą do nich spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, zakłady ubezpieczeń i reasekuracji oraz główne filie ubezpieczycieli zagranicznych, a także instytucje pożyczkowe.

Repolonizacja zmieniła strukturę podatników

Nie każdy podmiot wskazany w ustawie o podatku od niektórych instytucji finansowych jako podatnik jest zobowiązany regularnie odprowadzać daninę na rzecz fiskusa – przypominali w kolejnych edycjach raportu eksperci KNF. Podstawę opodatkowania wylicza się bowiem przez odjęcie od aktywów danej instytucji takich elementów, jak fundusze własne banków, obligacje skarbowe znajdujące się w portfelu, nabyte od NBP aktywa będące zabezpieczeniem kredytu refinansowego, a w przypadku banków zrzeszających – również środki, zdeponowane na ich kontach przez członkowskie banki spółdzielcze. Uzyskaną w ten sposób kwotę należy dodatkowo pomniejszyć o 4 mld zł. Wynik tego działania okazał się ujemny dla wszystkich polskich banków spółdzielczych i sporej części komercyjnych, co przesądziło o braku obowiązku podatkowego.

W połowie 2016 r. do grona czynnych podatników klasyfikowało się jedynie 19 spośród 34 banków komercyjnych, rok później obowiązkową daninę uiszczało18 banków i jeden oddział instytucji kredytowej. Jedyna istotna zmiana miała miejsce w kwietniu 2016 r., kiedy to – z uwagi na rozpoczęcie postępowania naprawczego – Getin Noble Bank został zwolniony z obowiązku podatkowego. „Lista podatników jest dość stała i nie zmieniła się od lipca 2016 r.” – podkreślili autorzy tegorocznej edycji raportu. Na przestrzeni 12 miesięcy nieznacznie zmniejszył się natomiast udział instytucji zobligowanych do ponoszenia nowej daniny w aktywach całego sektora banków komercyjnych. O ile w lipcu 2016 r. czynni podatnicy podatku od niektórych instytucji finansowych mogli wykazać się 75-proc. udziałem, to rok później reprezentowali oni jedynie 72,1% aktywów sektora. Był to efekt w pierwszej kolejności obniżenia łącznej podstawy opodatkowania, z ...