Rynek Finansowy: Loża komentatorów – listopad 2018

Marta Petka-Zagajewska
kierownik Zespołu Analiz Makroekonomicznych, PKO Bank Polski

Bilans ryzyka dla światowej gospodarki przesuwa się w negatywną stronę, co pokazuje m.in. rewizja w dół prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego odnośnie światowego wzrostu gospodarczego. Prawdopodobnym punktem zapalnym są rynki finansowe i ryzyko wystąpienia na nich poważnych turbulencji. Próbkę tego, jak gwałtowna może być korekta bardzo wysokich wycen na amerykańskich giełdach, już w tym roku mieliśmy. Zjawisko to może przybrać na sile, jeśli nasili się globalna presja inflacyjna, rosnąć będą rentowności obligacji, a banki centralne będą bardziej zdecydowanie normalizować politykę pieniężną. Punkty zapalne widać też w gospodarce USA. Po ośmiu latach nieprzerwanej ekspansji ceny nieruchomości przekroczyły poziom sprzed kryzysu, a nominalne zadłużenie gospodarstw domowych przekroczyło poziom z 2008 r. Ryzykiem pozostaje też wojna handlowa USA z Chinami, która obnaża słabości strukturalne Państwa Środka. Kolejne przyrosty chińskiego zadłużenia, mające stabilizować wzrost gospodarczy, generują coraz niższe stopy zwrotu. Eskalacja obecnych napięć oznaczać może globalnie niższy wzrost gospodarczy, wzrost inflacji w USA przy początkowo niższej inflacji globalnej, wzrost stóp procentowych tamże, dalsze problemy zadłużonych w dolarze gospodarek wschodzących. Kolejne ryzyko to trwałość i przyszłość gospodarcza strefy euro. Po ożywieniu w 2017 r. jej gospodarki wytracają impet. Ryzyko antagonizmu i wzrostu napięć politycznych w strefie euro rośnie wraz ze wzrostem ryzyka spowolnienia gospodarczego. Trwa spór włoskiego rządu z Komisją Europejską o budżet Włoch, nierozwiązana jest też sprawa warunków brexitu.

Andrzej Reterski
prezes Domu Finansowego QS

Nadejście kolejnego kryzysu finansowego wydaje się rzeczą pewną. Wynika to z naturalnego cyklu gospodarczego. Oczywiście zawsze powstaje pytanie, co wywoła kryzys i czy można te przyczyny wyeliminować? Osobiście uważam, że nie. Można jednak opóźnić jego nadejście lub zmniejszyć skutki. Analizując obecną sytuację na świecie, warto zwrócić uwagę na klika elementów, które mogą stać się przyczyną problemów. Jednym z nich jest sytuacja w USA. Nieuchronne wygaszanie polityki stymulowania gospodarki musi tam doprowadzić ostatecznie do spowolnienia wzrostu gospodarczego. Z kolei rosnąca inflacja zmusi bank centralny do dalszego podnoszenia stóp procentowych. Wzmocni to dolara i doprowadzi do odpływu kapitału ze wschodzących rynków i z Europy. Istotnym problemem może okazać się zadłużenie Grecji, której gospodarka nadal boryka się z poważnymi trudnościami. Może to zdestabilizować gospodarkę Unii Europejskiej, jeżeli kryzys w tym kraju nie zostanie opanowany. Kolejnym punktem zapalnym mogą być Chiny. Spekulacje o możliwym „kryzysie chińskim” napędzają kilka czynników: spore ryzyko kredytowe (w 2016 r. chińskie banki udzieliły kredytów na około 1,84 bln dolarów), oparcie rozwoju wyłącznie na zadłużaniu się i inwestowaniu oraz nadmierne napompowanie państwowych spółek kosztem prywatnych przedsiębiorców i ...