Rynek finansowy: Loża komentatorów – kwiecień 2018

Monika Kurtek
główny ekonomista Banku Pocztowego S.A.

Chiny coraz więcej inwestują poza granicami swojego kraju i niewątpliwie proces ten będzie przybierać na sile. Gospodarka za Wielkim Murem przechodzi bowiem transformację, wyczerpuje się tam model rozwoju oparty na taniej sile roboczej i eksporcie tanich dóbr, ekspansja zagraniczna jest jej zatem niezbędna. Inwestorzy z Chin obecni są na wielu kontynentach, także w Europie, a na liście preferowanych państw znajduje się m.in. Polska. Jej udział w chińskich inwestycjach, w porównaniu chociażby z Niemcami, nie jest oszałamiający, napływ BIZ do Polski w 2017 r. nawet wyhamował w porównaniu do 2016 r., ale trzeba jednocześnie podkreślić, że to właśnie dwa lata temu Chińczycy zainwestowali u nas więcej niż w ciągu ostatnich 16 lat. W centrum zainteresowania chińskich przedsiębiorstw pozostają przejęcia, gdyż właśnie tą drogą najłatwiej jest im pozyskać technologie, know-how, marki oraz uzyskać dostęp do nowych rynków zbytu. Bardzo rzadko natomiast decydują się na otwieranie nowych działalności. O ile ekspansja zagraniczna Chin jest w ostatnich latach spektakularna, o tyle jednocześnie kraj ten w ograniczonym zakresie pozwala zagranicy inwestować u siebie. Budzi to coraz większy opór głównych, dotychczasowych biorców inwestycji Państwa Środka, m.in. USA, Francji czy Niemiec, a Komisja Europejska zastanawia się nad rozwiązaniami, które ograniczyłyby inwestycje państw trzecich w Europie w strategicznych sektorach gospodarki. Polska, kraj cieszący się coraz większym zainteresowaniem Chin, na pewno powinna wziąć pod uwagę doświadczenia innych.

Mirosław Bieszki
doradca ekonomiczny Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce

W corocznym wystąpieniu o stanie Unii Europejskiej, Jean-Claude Juncker nie pozostawił wątpliwości, co do obaw o skutki chińskich inwestycji i aktywności Pekinu. Inicjatywa utworzenia wspólnego mechanizmu kontroli inwestycji zagranicznych na obszarze Wspólnoty nie wzięła się z niczego. Przejęcie kontroli nad portem w Pireusie przez jedynego oferenta – COSCO Shipping, niemieckiego producenta robotów Kuka przez Midea, skłoniły Brukselę do upoważnienia Komisji Europejskiej do analizy i opiniowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych pod kątem bezpieczeństwa.Ważnym instrumentem jest blokowanie przetargów publicznych, co do których istnieją wątpliwości o zgodność z prawem unijnym. Właśnie z tych przyczyn Komisja zablokowała projekt wartości 2,89 mld euro, wskazując, że Budapeszt, organizując przetarg publiczny, naruszył prawo europejskie. Panuje przekonanie, że chińskie inwestycje będą „koniem trojańskim”, a intencją Pekinu jest wykorzystanie krajów nowej Unii do rozgrywania swoich interesów. Grupa „16+1” działa już od dekady, ale ważna jest zmiana podejścia z regionalnego na bilateralne. I tak, Węgry są atrakcyjne ze względów politycznych, Polska geostrategicznie i z powodu zasobów węgla, Czechy to technologia i centrum medycyny chińskiej, ...