Rosja po raz pierwszy w historii największym w Europie rynkiem centrów handlowych

Według najnowszych informacji międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield w drugiej połowie 2014 r. powstało w Europie szereg dużych galerii handlowych, a Rosja została największym rynkiem centrów handlowych po raz pierwszy w historii wyprzedzając po 43 latach Francję.

W drugim półroczu 2014 r. ponad połowa nowej podaży centrów handlowych przypadła na Rosję, której łączne zasoby powierzchni pod koniec roku przekroczyły 17,7 mln mkw. Na drugim miejscu z zasobami wynoszącymi 17,66 mln mkw. GLA znalazła się Francja. Natomiast trzecim największym rynkiem centrów handlowych w Europie jest obecnie Wielka Brytania z 17,1 mln mkw. Polska jest na siódmym miejscu listy największych rynków centrów handlowych w Europie.

Z najnowszego raportu firmy Cushman & Wakefield dotyczącego rozwoju centrów handlowych w Europie European Shopping Centre Development wynika, że na dzień 1 stycznia 2015 r. łączne zasoby powierzchni handlowej na Starym Kontynencie wyniosły 152,3 mln mkw., co oznacza wzrost rok do roku o 3,3%. Na Europę Zachodnią przypada obecnie 69% istniejącej powierzchni w centrach handlowych. Warto jednak zwrócić uwagę na znaczący wzrost aktywności deweloperskiej w drugim półroczu 2014 r. w Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie oddano do użytku 2,2 mln mkw. powierzchni w porównaniu z 981,000 mkw. w tym samym okresie w Europie Zachodniej.

Głównym czynnikiem motywującym deweloperów do większej aktywności w Europie było rosnące zainteresowanie konsumentów dużymi centrami handlowymi, które mogą pochwalić się bogatszą ofertą handlową, rozrywkową i gastronomiczną.

Na największych rynkach Europy Zachodniej aktywność deweloperska coraz częściej koncentruje się wokół rozbudowy lub modernizacji małych lub starszych centrów handlowych, natomiast w Europie Środkowo-Wschodniej nadal budowane są przede wszystkim nowe, regionalne obiekty handlowe o dużym zasięgu oddziaływania. Trendy te utrzymają się również w bieżącym i przyszłym roku. Ze względu na niski wskaźnik nasycenia centrami handlowymi najwięcej nowej powierzchni może powstać w Rosji i Turcji, przy czym w Rosji realizacja inwestycji będzie uzależniona od warunków finansowania i sytuacji geopolitycznej. Wzrost aktywności deweloperskiej dotyczy także niektórych rynków Europy Zachodniej o niższym wskaźniku nasycenia, między innymi Włoch i Hiszpanii. We Włoszech ilość powierzchni w centrach handlowych w przygotowaniu na kolejne dwa lata jest ponad dwukrotnie wyższa niż w Wielkiej Brytanii.

Maxim Karbasnikoff, dyrektor działu powierzchni handlowych w firmie Cushman & Wakefield w Rosji, powiedział: „Od marca 2014 r. rynek handlowy w Rosji znajduje się pod niespotykaną presją. Oprócz kryzysu na Ukrainie i związanych z nim sankcjami, spadek kursu rubla i cen ropy naftowej zwłaszcza w drugiej połowie roku niemal doprowadził do paniki wśród najemców. Z tego względu niektóre obiekty o wyjątkowo dużej nowej podaży nadal dysponują niewynajętą powierzchnią, a najemcy w większym stopniu koncentrują się na optymalizacji istniejącej sieci niż otwieraniu kolejnych sklepów, które mogą nie odnieść sukcesu ekonomicznego. Jednak stabilny poziom sprzedaży detalicznej w pierwszym kwartale 2015 r., aprecjacja rubla w ostatnim czasie, niski wskaźnik pustostanów w istniejących galeriach i nieco mniejsza liczba nowych projektów w przygotowaniu świadczą o odporności rosyjskiego rynku, który wszedł już w fazę konsolidacji”.

W 2014 r. w Europie odnotowano wyjątkowo silny popyt inwestycyjny. Szereg atrakcyjnych centrów handlowych znalazło nowych właścicieli, a stopy kapitalizacji dla najlepszych obiektów obniżyły się na wielu rynkach do poziomu niemal sprzed kryzysu. Jednak istotnym problemem dla inwestorów jest niewystarczająca podaż nowoczesnych aktywów, co skłania ich do poszukiwania produktów inwestycyjnych na nowych rynkach takich jak Hiszpania, a także do zainteresowania się rynkami i aktywami drugorzędnymi. Restrukturyzacja portfeli przez fundusze, a w szczególności przez wiodące fundusze specjalizujące się w inwestowaniu w nieruchomości (REIT), okazała się źródłem nowej podaży na niektórych rynkach. Jednak kluczowe znaczenie dla zaspokojenia popytu ze strony inwestorów, a także sieci handlowych w przyszłości, będzie miał wzrost aktywności deweloperskiej.

Pełny raport dostępny tutaj

Luiza Jurgiel-Żyła
Cushman & Wakefield