RODO: jak z wdrożeniem przepisów poradziła sobie Polska w porównaniu do innych krajów?
– We wszystkich krajach wprowadzanie w życie nowych rozwiązań prawnych przebiega nieco inaczej. Jednym idzie to lepiej niż innym, ale wszystkie kraje muszą włożyć wysiłek we wdrażanie zmian – mówi prof. Paul de Hert, ekspert Vrije Universiteit Brussel. – Kraje europejskie różnie zareagowały na zmianę przepisów z racji odmiennych doświadczeń historycznych. Te położone bardziej na wschód mają doświadczenia związane z wykorzystywaniem danych bez zgody obywateli, dlatego są bardziej wrażliwe na tym punkcie i popierają ochronę danych. Z mojego doświadczenia wynika, że w Polsce ochrona danych jest traktowana bardzo poważnie. Inne kraje mają nieco luźniejsze podejście do tej kwestii i dopiero uczą się właściwych postaw – dodaje.
Ekspert dodaje, że inne kraje mają nieco luźniejsze podejście do tej kwestii i dopiero uczą się właściwych postaw.
Różnica prędkości
– Można mówić o pewnego rodzaju różnicy prędkości. Zgodnie z RODO w tej chwili można nakładać wysokie kary finansowe za naruszenie bezpieczeństwa danych, ale nie wszystkie kraje były przygotowane na uzyskanie nowych kompetencji w tym zakresie i dopiero się uczą, jak z nich korzystać. Ponadto, nie we wszystkich krajach postrzega się nakładanie kar finansowych jako najlepsze rozwiązanie. Przykładem może być Belgia, gdzie takie sankcje w przeszłości nie były często stosowane. W państwach takich jak Niemcy, Holandia, Wielka Brytania czy Francja często stosowano sankcje administracyjne i robi się to również teraz – mówi prof. Paul de Hert.
Zgodnie z obowiązującymi od blisko roku przepisami organ nadzorujący (w Polsce jest nim UODO) ma prawo nakładać na podmioty, które naruszają przepisy o ochronie danych, wysokie kary finansowe, sięgające nawet 20 mln euro bądź równowartości 4 proc. globalnych obrotów przedsiębiorstwa.
Polska jest chlubnym wyjątkiem
Ekspert Vrije Universiteit Brussel ocenia, że na europejskim tle Polska jest chlubnym wyjątkiem i bardzo dobrze poradziła sobie z wdrażaniem przepisów RODO. Ponadto w Polsce obserwuje się rosnące zainteresowanie kwestią ochrony danych osobowych, zarówno wśród firm i instytucji, jak i samych konsumentów. Od momentu wejścia w życie RODO do stycznia br. do UODO wpłynęło ponad 10 tys. skarg oraz pytań i zgłoszeń dotyczących przetwarzania danych osobowych, a konsultanci urzędu odpowiadają średnio na 90 pytań dziennie dotyczących tego zagadnienia.
– Polskie instytucje były w ostatnim czasie bardzo aktywne zarówno w Brukseli, jak i w kraju. Macie ponadto dobrze rozwinięte społeczeństwo obywatelskie, czego dobrym przykładem jest działalność Fundacji Panoptykon. Fakt, że w debacie publicznej często poruszane jest zagadnienie ochrony danych stanowi kolejny dowód na to, że głos Polski w tej sprawie jest istotny – ocenia prof. Paul de Hert.
Jak podkreśla, Europa nie potrzebuje kolejnych, bardziej restrykcyjnych zmian legislacyjnych związanych z ochroną i przetwarzaniem danych, za to musi mieć czas na jak najlepsze dostosowanie się do obecnych. RODO wymaga, żeby organy odpowiadające za ochronę danych w poszczególnych krajach współpracowały ze sobą, a nawiązanie takiej długoterminowej współpracy to perspektywa nie dni, a miesięcy.
– Podjęcie działań prawnych wobec potentatów rynku mediów społecznościowych wymaga współpracy z innymi podmiotami. W Polsce UODO musi w tym celu nawiązać kontakt z wieloma partnerami, czego nie da się zrobić w cztery dni. Trzeba się uzbroić w cierpliwość. UE poważanie traktuje kwestię ochrony danych, ale nie da się niestety od razu przeskoczyć do sytuacji pełnego komfortu. Musimy się nauczyć współpracy w ramach społeczeństw, na poziomie organizacji pozarządowych, społeczeństwa obywatelskiego, szczebla administracyjnego. Na wszystko to potrzeba czasu – mówi prof. Paul de Hert.