Raport specjalny: Windykator w todze

Adam Żółw

Według szacunków IBnGR w latach 2006-2009 branża usług windykacyjnych wykazywała wyraźną tendencją wzrostową. W 2006 r. wartość rynku windykacyjnego wynosiła 9 mld zł, rok 2007 był dla branży stabilizacyjny. Zaraz po tym okresie branża zaczęła dynamicznie się rozwijać, a wartość rynku w 2008 r. wynosiła już około 13 mld zł, a w 2009 – 14,3 mld zł. Łącznie wielkość rynku usług windykacyjnych w Polsce w ciągu tych trzech lat zwiększyła się o 5,3 mld zł, czyli o około 60 proc. Tak wysokie tempo wzrostu pokazuje jednoznacznie, że sektor zarządzania wierzytelnościami w Polsce nadal znajduje się w fazie rozwojowej i nie jest jeszcze w pełni ukształtowany.

Według Remigiusza Brzezińskiego, prezesa zarządu Kancelarii Prawnej – Inkaso WEC, aktualnie na rynku polskim każda ze znaczących firm windykacyjnych w procesie windykacji albo korzysta z usług związanej umową partnerską lub powiązanej kapitałowo kancelarii prawnej, albo ma zbudowaną własną wewnętrzną kancelarię (biuro prawne), w której zatrudnia wykwalifikowanych prawników – radców prawnych lub adwokatów, którzy prowadzą postępowania sądowe na rzecz klientów firmy (wierzytelności zlecone) lub zakupionych w celu dochodzenia sądowego wierzytelności. Oprócz działalności firm windykacyjnych na szeroko pojętym rynku usług windykacyjnych działają również wyspecjalizowane w tej dziedzinie kancelarie adwokackie, jak też radcowskie, których procedury zaczynają przypominać sposób działania firm windykacyjnych.

– Jednym słowem, firmy prawnicze wywierają coraz większe piętno na procesie windykacji, ponieważ proces windykacji sądowej nie może w zasadzie odbywać się bez profesjonalnego pełnomocnika procesowego, a coraz większa część kancelarii prawnych świadczy również usługi przypominające z założenia zakres działań windykacji polubownej – zauważa Remigiusz Brzeziński.

Adwokaci i radcy prawni z kancelarii prawnych dysponują niezbędną wiedzą i uprawnieniami do występowania na wszystkich etapach windykacji wierzytelności, od postępowania przedsądowego, poprzez postępowanie sądowe, kończąc na postępowaniu komorniczym.

Adwokat Grzegorz Chyl z Kancelarii Prawnej Chyl i Wspólnicy z Warszawy, zwraca uwagę, że jedynie adwokaci i radcy prawni posiadają niezbędne uprawnienia do występowania przed sądami i w postępowaniu komorniczym jako profesjonalni pełnomocnicy. Firmy windykacyjne, jak i tzw. doradcy prawni (osoby z wykształceniem prawniczym nieposiadające uprawnień adwokackich czy radcowskich) nie mogą w zasadzie być pełnomocnikami w procesie cywilnym. Nie są one również związane tajemnicą adwokacką (radcowską), co jest niezmiernie istotne w przypadku spraw spornych. Często (zwłaszcza doradcy prawni) nie są ubezpieczone od odpowiedzialności cywilnej. Każdy adwokat i radca prawny jest obowiązkowo objęty takim ubezpieczeniem.

– O ile na etapie postępowania przedsądowego firmy windykacyjne mogą i stosują działania niekonwencjonalne, których żaden adwokat czy radca prawny się nie podejmie, to na etapie postępowania sądowego, zwłaszcza w sytuacji spornych wierzytelności i konieczności reprezentacji klienta na rozprawie, pomoc profesjonalnego pełnomocnika jest niezbędna – dodaje Grzegorz Chyl.