Raport Specjalny | Windykacja Należności | Lokatorzy pod nadmierną ochroną

Barierę dla eksmisji stanowi art. 15 zzu tzw. ustawy covidowej, wprowadzony podczas pierwszej nowelizacji tego aktu prawnego z dnia 30 marca 2020 r., wyłączający możliwość opróżnienia lokalu mieszkalnego aż do chwili odwołania stanu epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego. Z kolei w tzw. tarczy antykryzysowej 3.0, uchwalonej przez Sejm 14 maja 2020 r. zawieszono możliwość przeprowadzania licytacji nieruchomości, służących zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika. Zasady te będą obowiązywać do 90 dni po uchyleniu wskazanych powyżej uregulowań czasu pandemii.

Po co ten zakaz licytacji?

Uchwalaniu przepisów towarzyszyło przeświadczenie, że opanowanie COVID-19 będzie kwestią najbliższych miesięcy, stąd rozwiązanie niekorzystne dla wynajmujących spotkało się ze sporym poparciem społecznym. Wskazuje na to stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich. „RPO nie kwestionuje zasadności zakazu, zwłaszcza że na początku rozwoju pandemii pochylenie się nad sytuacją osób, których sytuacja majątkowa uległa pogorszeniu, wydawało się w pełni uzasadnione. Zakaz, jak można było wówczas zakładać, był rozwiązaniem tymczasowym, uzależnionym od sytuacji epidemicznej” – zaznaczono w piśmie wystosowanym do resortu sprawiedliwości 21 lipca ub.r.

Potrzebę ograniczenia egzekucji z nieruchomości na czas pandemii dostrzegali również komornicy sądowi. – Intencją pomysłodawców tego przepisu była słuszna i zrozumiała potrzeba zabezpieczenia dłużników przed eksmisją z lokalu mieszkalnego w czasie trwania epidemii. Działania skoncentrowane na wsparciu osób, które nie ze swojej winy w dobie epidemii znalazły się w dramatycznej sytuacji ekonomicznej, powinny zasługiwać na akceptację, co doskonale rozumie samorząd komorniczy – podkreśla ­Przemysław Małecki, zastępca rzecznika prasowego Krajowej Rady Komorniczej.

Wskazuje jednak na bezzasadność równoczesnego zakazu eksmisji z lokalu mieszkalnego i uniemożliwienia zlicytowania takowej nieruchomości. – Realizując potrzebę ochrony dłużnika, zasadne wydaje się poszerzenie zakazu opróżnienia lokalu o kolejne 90 dni po ustaniu stanu epidemii. Natomiast sam zakaz przeprowadzenia licytacji nieruchomości nie poprawi w żaden sposób pozycji dłużnika. Jedynym jego skutkiem będzie nadmierne i nieuzasadnione wydłużenie postępowań egzekucyjnych – uważa zastępca rzecznika KRK. Przypomina przy tym, iż nabycie lokalu nie skutkuje koniecznością jego natychmiastowego opróżnienia, który to proces może trwać od kilku tygodni nawet do kilku miesięcy. – Wprowadzone rozwiązania, w połączeniu z zakazem prowadzenia licytacji nieruchomości przeznaczonych na cele mieszkaniowe, należy uznać za zbędne z punktu widzenia ochrony dłużnika i skrajnie szkodliwe ze względu na słuszny interes wierzyciela – zaznaczyła Przemysław Małecki.