Raport specjalny | Obrót gotówkowy | Koszty obsługi gotówki i płatności bezgotówkowe w handlu

To klienci decydują, w jaki sposób chcą zapłacić za kupowany towar lub usługę, a nadal wielu z nich chce korzystać z gotówki. Dlatego firmy muszą też dostosować się do tego organizacyjnie. Jedynym ograniczeniem jest tu rachunek ekonomiczny, czyli stosunek ponoszonych kosztów do zysków. W przypadku gotówki to koszty logistyki, pracy personelu (liczenie, rozliczanie, przechowywanie), bezpieczeństwo (systemy monitoringu, sejfy, ochrona fizyczna). Praktycznie w każdym z tych elementów nastąpił w minionych latach duży postęp technologiczny. Coraz częściej wprowadza się automatyzację procesów kasowych poprzez wdrożenie kas samoobsługowych i systemów POS z funkcją rozliczania gotówki. Dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji i zbieraniu danych można coraz dokładniej prognozować zapotrzebowanie na gotówkę w konkretnych lokalizacjach oraz wykrywać nieefektywności i anomalie w obiegu gotówki. Przekłada się to na mniejsze koszty obsługi transakcji gotówkowych i poprawę obsługi klientów, którzy nadal preferują gotówkę.

Rynek detalicznego zarządzania gotówką

W opublikowanym w styczniu tego roku raporcie firmy analitycznej The Business Research Company podano, że wielkość rynku detalicznego zarządzania gotówką szybko rosła w ostatnich latach i wzrośnie z 5,01 mld USD w 2024 r. do 5,79 mld USD w 2025 r., co oznacza średni roczny wzrost w tym czasie na poziomie 15,6%. Jak stwierdzono, wzrost w minionym okresie można przypisać efektywności obsługi gotówki, zmniejszeniu jej kosztów, obawom o bezpieczeństwo, zgodności z przepisami i integracji z systemami punktów sprzedaży (POS). Jeśli chodzi o prognozy, to analitycy oczekują, że rynek ten odnotuje szybki wzrost w ciągu najbliższych kilku lat. W 2029 r. wzrośnie do 10,59 mld USD przy skumulowanej rocznej stopie wzrostu (CAGR) na poziomie 16,3%. Wzrost w okresie prognozy można przypisać m.in. zaawansowanej robotyce w obsłudze gotówki i zrównoważeniu środowiskowemu. Główne trendy w zarządzaniu gotówką obejmują: technologię recyklerów gotówki, rozwiązania oparte na chmurze, analizę danych do podejmowania decyzji, systemy zarządzania gotówką w chmurze, systemy mobilnych punktów sprzedaży (mpos) oraz integrację z platformami e-commerce.

W praktyce

W minionym roku tuż przed wrześniowym Kongresem Obsługi Gotówki w wypowiedzi dla portalu Bank.pl, Iwona Dąbrowska, menedżer ds. Płynności Finansowej w Leroy Merlin Polska stwierdziła, że w biznesie liczy się każda złotówka. Nie każdy klient chce rozliczać się bezgotówkowo i ma do tego prawo, a przedsiębiorcy powinni to szanować, zapewniając klientom i sobie optymalny proces jej obsługi. Jak wtedy stwierdziła, są obszary do poprawy efektywności w cyklu obrotu gotówki. Wymieniła tu czas operacji wykonywanych przez pracowników i w którym gotówka jest aktywem niepracującym. Nowe wdrożenia powinny przyczyniać się nie tylko do poprawy efektywności kosztowej, ale też jakości pracy kasjerów, konwojentów i innych osób zaangażowanych w ten proces. Powinny zmniejszać liczbę operacji manualnych i bardziej angażować pracowników w czynności kontroli procesu. Jak wtedy podkreśliła, automatyzacja jest kluczowa, i to nie tylko ...