Raport Specjalny | IT@BANK 2024 | Kontrola nad AI jest w naszych rękach

Nasza rozmówczyni:

Co-founder & Head of AI Books w CampusAI, redaktor „hAI Magazine” – pierwszego w Polsce czasopisma o sztucznej inteligencji. Łączy wieloletnie doświadczenie z branży kulturalnej z nowymi technologiami, zajmując się zastosowaniami sztucznej inteligencji w wydawnictwie i edukacji. Pracowała w czołowych instytucjach, m.in. Narodowym Instytucie Fryderyka Chopina, Filharmonii Narodowej i NASK. Doktor nauk o kulturze i sztuce, absolwentka studiów podyplomowych Biznes.AI na Akademii Leona Koźmińskiego i Zarządzania Kulturą na Polskiej Akademii Nauk. Jako laureatka Fulbright Junior Research Award odbyła staż badawczy na Columbia University w Nowym Jorku. Członkini Grupy Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji przy Ministerstwie Cyfryzacji. Z pasją dzieli się wiedzą, łącząc teorię z praktyką w projektach z pogranicza kultury i technologii. Prywatnie miłośniczka muzyki i tańców swingowych.

Zacznijmy od czegoś, co wielu ludzi nurtuje. Czy twoim zdaniem, istnieje realne ryzyko, że sztuczna inteligencja może kiedyś wymknąć się spod kontroli?

– Sztuczna inteligencja, choć nie jest nową technologią, to jednak dopiero niedawno weszła do mainstreamu, wzbudzając przy tym zarówno entuzjazm, jak i niepokój. Są optymiści AI, ale i totalni „doomerzy”, którzy obawiają się scenariuszy rodem z „Terminatora”. Sama jestem techno-realistką z optymistycznym nastawieniem. Technologia ta nie jest bowiem ani dobra, ani zła sama w sobie – jej charakter i wpływ zależą wyłącznie od sposobu, w jaki ludzie ją rozwijają i wykorzystują. Kluczowe będzie, jak odpowiedzialnie podejdziemy do jej tworzenia, jak starannie zaprojektujemy mechanizmy kontroli i jakie zasady wypracujemy, by zarządzać jej rozwojem.

Czy AI mogłaby wymknąć się spod naszej kontroli? Teoretycznie tak, ale tylko wtedy, gdy zaniedbamy zasady odpowiedzialnego jej wdrażania i zarządzania. Zagadnienia takie, jak Artificial General Intelligence (AGI) są jeszcze dalekie od realizacji. Przewidywania o „technologicznej osobliwości” przesuwane są od lat i nadal pozostają odległą perspektywą. Dlatego z rezerwą podchodzę do katastroficznych wizji i jestem zdania, że kontrola nad AI jest w naszych rękach, a rozwój tej technologii zależy od odpowiedzialności, z jaką ją rozwijamy i stosujemy.

Wróćmy do teraźniejszości. Wyścig o dominację w zakresie sztucznej inteligencji przyciąga uwagę największych światowych graczy. Kto ma obecnie największe szanse – Chiny, USA, a może Europa?

– Tak, ten wyścig o palmę pierwszeństwa w AI rzeczywiście trwa i angażuje największe gospodarki świata. USA to kraj, który nie ma tak restrykcyjnych regulacji i napędza innowacje – tamtejszy ekosystem wspiera szybki rozwój technologii dzięki otwartości na ryzyko i inwestycje, których celem jest eksperymentowanie, a nie natychmiastowy sukces.

W Europie mamy jednak zupełnie inne podejście. Naszą specjalnością są regulacje, zwłaszcza związane z ochroną prywatności i bezpieczeństwem, co oczywiście jest istotne, ale spowalnia tempo wdrażania nowości. Dla przykładu, niektóre zaawansowane funkcje AI, jak choćby najnowsze opcje ChatGPT, dostępne są w USA, a u nas wciąż ich brak lub są trudniej dostępne, m.in. właśnie ze względu na AI Act.

Chiny z kolei to potęga danych – ich scentralizowany system sprawia, że mają dostęp do tak dużej ilości informacji, jakiej nie znajdziemy ani w Europie, ani w USA. Dzięki temu ich zdolność do trenowania modeli i wprowadzania technologii jest naprawdę imponująca, nawet jeśli jest to z perspektywy naszej prywatności dość kontrowersyjne.

Przejdźmy do kwestii zasobów energetycznych – kluczowego wyzwania dla rozwoju AI. Jakie kroki są podejmowane, by odpowiedzieć na te potrzeby? 

– Kwestia zasobów energetycznych nie znika z dyskusji toczącej się wokół AI. Mamy świadomość, jak bardzo energochłonna jest ta technologia i jak wiele w temacie optymalizacji ...