Raport Specjalny | Bankowość Lokalna | Spółdzielcy złapali pełny oddech

Choć decyzja RPP sprzed dwóch lat istotnie poprawiła rezultaty całego polskiego sektora finansowego, jednak efekt ten jest zauważalny szczególnie w przypadku instytucji lokalnych. „Udział wyniku odsetkowego w wyniku działalności bankowej sektora zbliżył się do 80%, a dla banków spółdzielczych osiągnął nawet 90%” – stwierdzono w najnowszej edycji „Raportu o stabilności systemu finansowego” NBP, obejmującej dane do 30 kwietnia br.

Autorzy tego opracowania podkreślają, iż w konsekwencji zwiększył się udział lokalnej bankowości w łącznym wyniku branży bankowej, również rentowność aktywów spółdzielczych osiągnęła poziom nienotowany nigdy wcześniej. NBP przestrzega jednak, iż tak homogeniczne źródło przychodów generuje silne uzależnienie wyniku finansowego od stóp procentowych, a spadek tychże przy jednoczesnym wysokim poziomie kosztów operacyjnych mógłby być dla spółdzielców bardziej dotkliwy aniżeli w przypadku bankowości komercyjnej.

Jak dotąd jednak materializuje się scenariusz optymistyczny – według danych KNF, miniony rok przyniósł niemal 50-procentową poprawę wyniku finansowego sektora wobec okresu poprzedzającego, 31 grudnia 2023 r. jego wartość wynosiła 4 mld 738 mln zł. Tak istotną poprawę aż w 75% osiągnięto dzięki wzrostowi wyniku odsetkowego o przeszło 1,5 mld zł, podczas gdy zmian kosztów wyceny aktywów wygenerowała jedynie dodatkowych 527 mln zł dla banków lokalnych.

Z dobrej koniunktury skorzystały niemal wszystkie spółdzielcze instytucje finansowe – nadzór poinformował, iż tylko jedna z nich w ub.r. wykazała stratę. Większa zyskowność spółdzielców przyniosła paradoksalnie wyhamowanie procesów łączeniowych – w ub.r. liczba banków zmniejszyła się o cztery, podczas gdy jeszcze rok wcześniej fuzje i przejęcia doprowadziły do redukcji aż 15 podmiotów. To niekorzystny prognostyk, wskazuje bowiem, iż przesłanką dla zintensyfikowania procesów konsolidacyjnych w sektorze nie była długofalowa strategia, tylko aktualna trudna sytuacja finansowa podyktowana otoczeniem niemal zerowych stóp procentowych. Tymczasem integracja lokalnych instytucji w podmioty o zasięgu regionalnym jest obecnie jednym z preferowanych kierunków działania w bankowości spółdzielczej.

Wraz ze wzrostem akcji kredytowej poprawia się jakość portfeli

Symptomy znaczącej poprawy sytuacji w sektorze odnotowano zasadniczo we wszystkich kategoriach. Łączna wartość należności podmiotów niefinansowych i JST względem banków lokalnych osiągnęła w roku ubiegłym 87 mld zł, co oznacza przeszło 8-procentowy wzrost wobec okresu poprzedzającego. Godzi się zauważyć, iż niemal połowę tego wyniku wygenerowały należności od jednostek samorządu terytorialnego. „Istotnie wyższy udział należności budżetowych i samorządowych wynika ze specyfiki działania bankó...