Raport specjalny | Z myślą o ekoprzyszłości
Prof. Maciej Chorowski
Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Obecnie jesteśmy uczestnikami procesu zmiany polityki energetycznej na klimatyczno-energetyczną, o czym również wspomina niniejszy raport. Procesy wytwarzania, przesyłu, magazynowania oraz końcowego wykorzystania różnych form energii, a przede wszystkim energii elektrycznej, wymagają uwzględnienia celów klimatycznych, czyli zapewnienia uniknięcia emisji szkodliwych substancji, minimalizację tzw. śladu węglowego, ograniczenie zużycia zasobów wody, włączenie do systemu coraz liczniejszych źródeł energii odnawialnej. Proponowane technologie muszą połączyć dwa cele: ochrony środowiska jako celu nadrzędnego oraz zapewnienia dostępu do energii jako celu koniecznego dla rozwoju gospodarki i wzrostu zamożności społeczeństwa.
Programy Narodowego Funduszu już teraz mają istotny wpływ na energetykę. Mowa tutaj np. o „Polskiej Geotermii Plus”. To program adresowany do przedsiębiorców, który służy rozwojowi energii geotermalnej w naszym kraju. Ale trzeba też wspomnieć o ogólnopolskich programach wsparcia, z których coraz efektywniej korzystają Polacy: „Czyste Powietrze” i „Mój Prąd”.
Program „Czyste Powietrze”, którego budżet na lata 2018-2029 wynosi 103 mld zł, umożliwia dofinansowanie wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji polskich domów, a premiowanym rozwiązaniem w tym przypadku są pompy ciepła. Mamy też program „Mój Prąd”, który przyczynił się do zainstalowania ok. 3 GW mocy energii elektrycznej w technologii fotowoltaicznej. Jest to część polskiego systemu elektroenergetycznego i musi być brana pod uwagę przy opracowywaniu założeń nowych programów, jak np. nowoczesna kogeneracja i trigeneracja, magazyny energii, programy wodorowe czy inne, wspierające dojście Polski do optymalnego mixu energetycznego.
Zatem stajemy przed nowymi wyzwaniami polegającymi na określaniu kierunków transformacji energetyki i będziemy to zadanie realizować, m.in. przez wdrażanie nowych technologii, promując gotowe rozwiązania. Nie chcemy tego robić w pojedynkę, dlatego istotne będzie tutaj nawiązanie strategicznych partnerstw, jak np. z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju czy Urzędem Regulacji Energetyki oraz absorbcja nowych środków z anonsowanych obecnie źródeł, jak np. unijny Fundusz Sprawiedliwej Transformacji.
Z myślą o ekoprzyszłości podejmujemy się odegrania kluczowej roli w postępującym procesie transformacji energetycznej. Stoi za nami 31 lat doświadczeń we wspieraniu ochrony środowiska i likwidacji skutków kumulujących się zanieczyszczeń i emisji. Ponad 200 mld zł to wartość inwestycji, jakie dzięki NFOŚiGW zostały zrealizowane w obszarze szeroko rozumianej polityki środowiskowej i klimatycznej.